Hóng cổ phiếu

Với nhiều người đầu tư, đơn giản nhất là mua một ETF có độ bao phủ một chỉ số chứng khoán, một ngành nghề, hay một nhóm doanh nghiệp có quy mô vốn nhất định với mức phí thấp. Rồi có người chủ động hơn trong việc tìm kiếm các cơ hội mua bán để kiếm lời.

Để làm được như vậy, họ phải dành ra nhiều thời gian và công sức cho việc sàng lọc, tính toán các tiêu chí. Trên thị trường, cũng có những người mua bán theo “phím hàng” từ người khác. Có điều, cách vận dụng khác nhau dẫn đến kết quả rất khác nhau.

Cho mình xin 03 chữ cái

Nếu hỏi những người có nhiều kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán rằng chuyện gì khiến họ ngại ngùng nhất, thì có lẽ phần lớn sẽ trả lời là khi có ai đó hỏi mình nên mua cổ phiếu nào lúc này. Phiên bản ở Việt nam là “phím” cho tớ/anh/chị/em 03 chữ cái đi. Không ngại sao được khi mà mình chưa biết người đó sẽ làm gì với cổ phiếu đó. Vì nhận định cổ phiếu có những dấu hiệu nền tảng tốt vẫn có thể sai lầm về thời điểm mua bán (timing). Vì không ai có thể đoán trước được thị trường, nên nếu không may vì một lý do gì đó thị trường điều chỉnh, lại nao núng bán đi trước khi nhịp tăng trở lại, thì người cho lời khuyên lại bị mang tiếng xấu.

Việc trao đổi thông tin trên thị trường là hết sức bình thường, nếu không nói là rất phổ biến giữa những người mua bán chứng khoán chuyên nghiệp. Xuất phát từ các mối quan hệ cá nhân, hay mối quan hệ hợp tác giữa các tổ chức mà việc trao đổi thông tin diễn ra ở nhiều cấp độ và tần suất khác nhau, từ hàng tuần, hàng ngày cho đến liên tục trong giờ giao dịch.

Các nhà đầu tư cá nhân cũng tìm kiếm thông tin nhưng cách chọn nguồn thông tin và xử lý thông tin sau đó tạo ra sự khác biệt lớn giữa một nhóm nhỏ và số đông còn lại.

Có những nhà đầu tư cá nhân sử dụng nguồn thông tin từ các tổ chức cung cấp thông tin dữ liệu thị trường chuyên nghiệp như Bloomberg, Reuters, Morningstar v.v.. hay theo dõi trang cá nhân của nhiều nhà phân tích thị trường độc lập có uy tín, và từ các mối quan hệ bạn bè, người quen làm trong ngành. Khác biệt ở đây là các khuyến nghị nếu có đều phải có các phân tích định lượng cụ thể đi kèm.

Nhóm nhà đầu tư này khi có thông tin về những cổ phiếu tiềm năng, thì không phải cứ nhắm mắt mà mua. Họ phải nghiên cứu kỹ thêm về xu hướng thị trường, so sánh lại với các tiêu chí riêng của mình về mức tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu, tỷ lệ nắm giữ của các quỹ đầu tư lớn cũng như đây có phải là thời điểm phù hợp để mua?

Trong khi đó, nếu chỉ nghe rằng có cổ phiếu nào đó tốt mà vội vàng mua ngay mà không kiểm chứng thì rất dễ gặp thất vọng. Nguyên nhân thì có nhiều. Chẳng hạn cổ phiếu tốt mà đến tai của mình là nhà đầu tư nhỏ lẻ thì độ trễ của đã là rất lớn. Vì những người có thông tin tốt sớm sẽ theo thứ tự từ ban lãnh đạo, nhà đầu tư tổ chức, các nhà đầu tư chuyên nghiệp khác. Đến lúc mình biết thì giá đã không còn tốt vì các thông tin tốt đã được phản ánh dần trong giá thời gian qua. Một nguyên nhân nữa là tâm lý FOMO, khi nhiều người cùng háo hứng lao theo mua một cổ phiếu được truyền tai nhau thì rất nhiều khả năng cổ phiếu đó đã ở mức giá cao hơn nhiều giá trị thực của nó.

Hóng hiệu quả

Việc đầu tư chứng khoán không bao giờ là dễ dàng, đơn giản theo kiểu việc nhẹ thu nhập cao. Nếu mua bán mà chỉ theo tin đồn, truyền tai nhau qua các diễn đàn, nhóm trao đổi thì khả năng thất bại là rất lớn.

Chính vì vậy, với những ai có thể đầu tư thời gian và công sức cho mua bán chứng khoán thì phải hết sức chú ý đến nguồn thông tin, và quan trọng nhất là phải tự mình nghiên cứu tìm hiểu thêm, như cách mọi người trên thị trường hay nói là làm homework.

Mỗi nhà đầu tư là một trường hợp khác nhau, về khả năng tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro, mục tiêu kế hoạch khác nhau, đó là chưa kể đến tâm lý và kiến thức cũng khác nhau. Việc có thêm thông tin là tốt nhưng đó không phải là yếu tố quyết định để mua bán khi chỉ nghe từ một nguồn.

Để cho việc hóng hiệu quả thì quan trọng nhất vẫn là từ kiến thức, kinh nghiệm của mình để tạo ra được một bộ lọc riêng phù hợp với bản thân, xây dựng và hoàn thiện theo thời gian các tín hiệu mua bán, học từ các sai lầm trước đó để sửa đổi và không bị lặp lại.

Khi chọn nguồn để hóng thì cũng nên ưu tiên các nguồn chuyên nghiệp, uy tín, và có khi phải trả chi phí không hề rẻ. Ví dụ như có những nguồn thông tin có thể tiếp cận được xếp hạng của các chuyên gia phân tích của các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp, kể cả bên bán (sell side) và bên mua (buy side). Các nguồn thông tin từ các nhà phân tích độc lập trên thị trường cũng thường khách quan hơn những phân tích của các bên trung gian vì vấn đề mâu thuẩn lợi ích.

Như vậy, hóng cổ phiếu là không xấu, vấn đề là ở chỗ tiếp nhận và xử lý thông tin hóng được như thế nào. Và điều này thật không dễ có được một sớm một chiều. Cần phải có thời gian để có được nguồn hóng tốt, và kinh nghiệm xử lý thông tin hóng được.