Hoàng Anh Gia Lai 'bán rẻ' tài sản cho Thaco

Dù kết quả kinh doanh cốt lõi từ ô tô suy giảm, việc ghi nhận 2.080 tỷ đồng lãi phát sinh từ giao dịch mua lại Công ty HAGL Land, lợi nhuận năm 2019 của Thaco được cải thiện đáng kể.

Công ty Ô tô Trường Hải (THACO) vừa công bố kết quả kinh doanh hợp nhất 2019 đã được kiểm toán, trong đó ghi nhận một khoản thu nhập bất thường 2.080 tỷ đồng. Đây là khoản lãi phát sinh từ giao dịch mua rẻ công ty bất động sản từ Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.

Cụ thể, tháng 10/2019, Công ty Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh (Đại Quang Minh), đã hoàn tất việc nhận chuyển nhượng 47,94% cổ phần HAGL Land với số tiền là 2.778 tỷ đồng. Đồng thời, Đại Quang Minh cũng mua 52,06% cổ phần HAGL Land từ các cổ đông hiện hữu với số tiền là 2.863 tỷ đồng.

Tổng giá trị các giao dịch mua lại là 5.641 tỷ đồng. Sau các giao dịch này, tỷ lệ sở hữu của Thaco tại HAGL Land là 77,49%. HAGL Land là công ty mẹ của Hoang Anh Gia Lai Myanmar, đơn vị sở hữu quyền thuê đất dài hạn để xây dựng và phát triển các dự án bất động sản tại Myanmar.

Báo cáo tài chính của Thaco ghi nhận giá trị hợp lý của tài sản của HAGL Land là 14.597 tỷ đồng, trong đó quyền thuê đất dài hạn là 9.361 tỷ đồng, tăng 8.377 tỷ đồng so với giá trị sổ sách, là khoản tăng giá trị quyền sử dụng đất mà công ty đang sở hữu. Phần còn lại là giá trị bất động sản và chi phí xây dựng dở dang.

HAGL Land đang có các khoản nợ phải trả trị giá 5.234 tỷ đồng, do đó giá trị tài sản thuần của công ty được xác định ở mức 9.805 tỷ đồng. So với giá mua chỉ 5.641 tỷ đồng, Thaco ghi nhận lãi phát sinh từ giao dịch mua rẻ trên là 2.079 tỷ đồng, sau khi trừ đi thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại và lợi ích cổ đông không kiểm soát.

Khoản lãi phát sinh từ giao dịch mua rẻ trên giúp báo cáo kết quả kinh doanh của Thaco được cải thiện đáng kể so với năm 2018, bất chấp sự suy giảm của lĩnh vực ô tô và bất động sản trog nước.

Cụ thể, trong năm 2019, công ty ghi nhận doanh thu thuần 2019 đạt 56.500 đồng, giảm 2.500 tỷ đồng so với năm trước.

Mảng ô tô vẫn là mảng kinh doanh chính với 52.600 tỷ đồng, tương đương năm 2018. Tuy nhiên, biên lợi nhuận mảng này giảm mạnh. Lợi nhuận trước thuế của mảng ô tô trong năm 2019 đã giảm từ 6.274 tỷ xuống 3.674 tỷ đồng.

Doanh thu mảng bất động sản cũng giảm mạnh từ 6.300 tỷ xuống 1.900 tỷ. Ngoài ra, 2019 cũng là năm đầu tiên Thaco ghi nhận doanh thu từ lĩnh vực nông nghiệp với 1.600 tỷ đồng.

Mảng kinh doanh chính không thuận lợi khiến lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của Thaco vẫn giảm một nửa so với năm 2018 xuống còn gần 3.400 tỷ đồng. Nhờ có lãi phát sinh từ giao dịch mua lại HAGL Land, lợi nhuận trước thuế của Thaco tăng lên 5.465 tỷ đồng.

Sau khi thâu tóm lại HAGL Land và đầu tư mạnh vào nông nghiệp, quy mô tài sản của Thaco đến cuối năm 2019 đã tăng gần 50%, lên gần 107.000 tỷ đồng so với năm trước đó. Nguồn vốn vay ngân hàng của Thaco cũng tăng mạnh từ gần 25 nghìn tỷ đồng lên hơn 40 nghìn tỷ đồng trong năm 2019.

Về phần HAGL, sau bắt tay chiến lược với Thaco, tập đoàn này đã tiến hành tái cấu trúc, với việc bán lại hầu hết các mảng kinh doanh của mình và chỉ tập trung vào nông nghiệp.

Sau kiểm toán, HAGL ghi nhận lỗ ròng hơn 1.800 tỷ đồng trong năm 2019, tăng thêm 200 tỷ đồng so với trước kiểm toán. Nguyên nhân chủ yếu do báo cáo kiểm toán đã đề nghị trích lập thêm chi phí dự phòng liên quan đến hợp tác kinh doanh của công ty con.

Ngoài ra, trong báo cáo tài chính hợp nhất năm 2019, kiểm toán còn nhấn mạnh báo cáo được lập trên cơ sở hoạt động liên tục trong khi nợ ngắn hạn của HAGL đã vượt quá tài sản ngắn hạn hơn 1.016 tỷ đồng và một số khoản vay ngắn hạn đã bị trễ hạn thanh toán.

Về vấn đề này, HAGL cho biết trong năm 2020, công ty đang mở rộng thêm diện tích trông chuối và các loại cây có giá trị kinh tế cao nhưu mít, xoài, bơ, sầu riêng,… cũng đến tuổi thu hoạch và sẽ đem lại nguồn thu lớn.

HAGL còn đang tiếp tục thực hiện tái cơ cấu tài chính và làm việc với các bên cho vay để thực hiện các biện pháp giãn nợ, giảm lãi suất. Vì vậy, HAGL tin rằng mình có khả năng tiếp tục hoạt động bình thường và việc lập báo cáo tài chính trên cơ sở hoạt động liên tục là hợp lý.