Hóa đơn viện phí điện tử: Con đường ngắn nhất không dùng tiền mặt

Chỉ mất khoảng 30 giây người bệnh hoặc thân nhân đã có thể làm xong một thẻ khám chữa bệnh có tích hợp tính năng thanh toán không dùng tiền mặt không giới hạn thẻ ngân hàng hay ví điện tử.

Mô hình hóa đơn viện phí điện tử ở TP.HCM

Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã áp dụng thành công một đường truyền dữ liệu thông tin bệnh nhân đến khám chữa bệnh. Theo đó, người bệnh hoặc thân nhân khi vào bệnh viện hiện nay sẽ làm một thẻ kích thước như chiếc thẻ ATM trong ngân hàng, thay vì kê khai cuốn sổ khám chữa bệnh truyền thống như trước. Chiếc thẻ này có tính năng thanh toán hóa đơn điện tử được VietinBank phối hợp hỗ trợ.

Theo đó, người bệnh có thể đi bất cứ khoa phòng nào trong bệnh viện khám sức khỏe, làm xét nghiệm, chiếu chụp… khi đã có thẻ khám chữa bệnh này lập tức được thanh toán và hóa đơn điện tử được gửi vào email (thư điện tử) và tin nhắn SMS.

Để có chiếc thẻ ra được hóa đơn điện tử như thẻ khám chữa bệnh của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, bệnh nhân chỉ cần đọc mã số thẻ là người nhà có thể chuyển tiền vào thẻ này ở bất cứ đâu, từ tài khoản ngân hàng, ví điện tử, đến các cửa hàng phân phối điện máy có dịch vụ đóng tiền điện tiền nước nạp tiền mặt chuyển đến thẻ khám chữa bệnh này đều được.

Thực ra, thẻ khám chữa bệnh có tích hợp hóa đơn điện tử của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM tương tự như hóa đơn điện tử của ngành điện và các công ty cung cấp nước sạch ở đô thị. Công ty cung cấp điện, nước ra được hóa đơn điện tử và cấp cho mỗi hộ gia đình một dãy số gọi là mã khách hàng, theo đó người dùng điện dùng nước chỉ cần nhập mã khách hàng là nộp tiền mặt tại điểm bán hàng thanh toán hóa đơn điện nước.

Khi đã có hóa đơn điện tử thì tất cả mọi hoạt động đấu nối tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, ví điện tử đều trở nên dễ dàng và bỏ qua khâu thanh toán bằng thẻ lại phải mất thời gian nhập mã OTP, thậm chí bấm mật khẩu thẻ ngân hàng.

Để xây dựng được thẻ khám chữa bệnh có tích hợp hóa đơn điện tử để người bệnh và thân nhân có thể chuyển tiền thanh toán không giới hạn như hiện nay của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cần một đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin khá lớn. Quan trọng hơn, tư tưởng của người đứng đầu tổ chức đó phải biết chấp nhận cái mới, đưa công nghệ thông tin vào áp dụng để giảm bớt thời gian cho bệnh nhân và thân nhân. Nhưng đổi lại bệnh viện lại giảm bớt được rất nhiều bộ phận kế toán thủ quỹ thu viện phí thủ công gây ùn ứ trong khuôn viên bệnh viện, làm phiền lòng người bệnh phải chờ đợi đóng tiền.

Ông Trần Văn Đức - Trưởng phòng Công nghệ Thông tin Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, thẻ khám chữa bệnh tích hợp hóa đơn viện phí điện tử người nhà bệnh nhân ở bên Mỹ hay ở châu Âu cũng chuyển tiền được cho người bệnh thông qua mã số bệnh nhân cung cấp. Sau khi, xuất viện nếu còn tiền thừa trong thẻ khám chữa bệnh, bệnh viện sẽ chi trả lại cho bệnh nhân, khâu này hiện nay vẫn phải xuất tiền mặt và nếu ngân hàng cải tiến cho phép đường truyền của bệnh viện truyền ngược lại số tiền dư từ thẻ khám chữa bệnh của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM sẽ hoàn tất khép kín một quy trình chuyển tiền vào thẻ khám chữa bệnh và thu tiền về. Theo ông Đức, hiện nay các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt bằng các hình thức như hóa đơn viện phí điện tử, các loại thẻ ngân hàng,... chiếm hơn 30% tổng số viện phí thanh toán tại bệnh viện.

Nhân rộng mô hình

Hiện có rất nhiều giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt đang được các TCTD triển khai như quẹt thẻ qua POS, mã QR Code, Internet Banking, Mobile Banking… Từ phía nhà cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử, ông Nguyễn Bá Diệp, Phó chủ tịch, đồng sáng lập Ví điện tử MoMo nhận định, thanh toán điện tử trong y tế liên quan đến việc kết nối kỹ thuật, quy trình thủ tục có nhiều đơn vị liên quan. MoMo thanh toán điện tử ngay trong ngành y tế bao gồm: Tích hợp trên website/app của bệnh viện; quét mã QR code động/tĩnh và thanh toán trên ứng dụng Ví điện tử MoMo. Hiện nay, người dân đã có thể đăng ký khám chữa bệnh trước ngày khám và thanh toán tại Bệnh viện Da liễu (TP.HCM) hoặc thanh toán viện phí tại quầy tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM), Bệnh viện Đa Khoa Hồng Ngọc (Hà Nội) bằng quét QR Code thông qua Ví điện tử MoMo.

Một chuyên gia cho biết, thanh toán viện phí không dùng tiền mặt mang lại lợi ích cho tất cả các bên: Người bệnh, bệnh viện và cả ngân hàng. Đặc biệt mô hình này còn tiết kiệm rất nhiều chi phí cho xã hội.

Cũng chính bởi vậy, theo tin từ Bộ Y tế cho hay, bộ này đề nghị lấy mô hình hóa đơn viện phí điện tử của Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM là một trong những mô hình để các bệnh viện khác áp dụng. Bộ Trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cũng chỉ đạo “các đơn vị trong ngành đẩy mạnh công tác truyền thông, hướng dẫn về thanh toán viện phí không dùng tiền mặt đến bệnh nhân và người nhà bệnh nhân “Người dân đa dạng các thành phần, trong đó có cả những người lớn tuổi. Nếu chỉ giới thiệu chung chung là tiện lắm, rồi mở cái nọ, quẹt cái kia trên Iphone thì e mọi người không hiểu được. Do đó, tôi muốn nhấn mạnh trách nhiệm về công tác truyền thông đến người dân bình thường là đặc biệt quan trọng”.

Tại Hội nghị trực tuyến “Đẩy mạnh triển khai thanh toán điện tử không dùng tiền mặt trong y tế” do Bộ Y tế tổ chức mới đây, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết, NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng, các tổ chức trung gian thanh toán nghiên cứu để cung ứng các sản phẩm, giải pháp phù hợp với hạ tầng CNTT và điều kiện đặc thù của ngành y tế. Định hướng chỉ đạo của NHNN trong cung ứng dịch vụ thanh toán không tiền mặt trong ngành y tế có thể gói gọn trong 6 chữ “S” bao gồm: Sẵn sàng - Sâu sát - San sẻ.

Các định hướng nêu trên đã được NHNN quán triệt đến các ngân hàng, các tổ chức trung gian thanh toán thông qua các yêu cầu cụ thể như: Xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết lập hệ thống, phần mềm trao đổi dữ liệu thông tin nhanh chóng thuận tiện với các bệnh viện; Cải tiến quy trình nghiệp vụ để cung ứng các sản phẩm, dịch vụ hiện đại; Triển khai các chương trình ưu đãi, khuyến mãi khuyến khích thay đổi hành vi, thói quen của khách hàng...

“Với sự quyết tâm của Chính phủ, sự quan tâm của ngành y tế và sự chỉ đạo sát sao của NHNN, tôi tin tưởng hội nghị là sự khởi đầu hết sức quan trọng, thể hiện quyết tâm thúc đẩy thanh toán không tiền mặt trong lĩnh vực y tế”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh chia sẻ thêm.