'Hộ chiếu vaccine' vẫn chưa là giấy thông hành để đi khắp thế giới

Từng được kỳ vọng là giấy thông hành đi lại khắp thế giới, nhưng hộ chiếu vaccine sẽ khó đáp ứng được bởi tốc độ tiêm chủng trên toàn cầu sẽ càng chậm lại trong ít nhất 2-3 năm tới khi triển khai tiêm chủng ở các nước nghèo.

'Hộ chiếu vaccine', giấy chứng nhận đã tiêm đầy đủ hai liều vaccine ngừa Covid-19 ở Anh có thể giúp không bị cách ly khi ra nước ngoài, nhưng chỉ có thể đi lại dễ dàng hơn ở trong nước ngoại trừ vùng phong tỏa do tình hình bệnh dịch ở Anh rất nặng nên hạn chế đi lại ở nhiều nơi. Tình hình tương tự như vậy ở Israel. Trong khi đó, dự kiến từ ngày 1-5, loại hộ chiếu này sẽ giúp công dân Mỹ và khách nước ngoài có thể đến Hawaii mà không bị cách ly.

Mới có 10 nước chấp nhận 'hộ chiếu vaccine'

Nhưng chỉ có khoảng 10 nước đã tuyên bố rằng họ đang hoặc sẽ cho phép nhập cảnh, miễn cách ly và phải thực hiện xét nghiệm Covid-19 bắt buộc đối với những du khách đã tiêm vaccine ngừa Covid-19.

Chẳng hạn, theo Sky News, từ ngày 1-3 tới Cyprus (đảo Sip) ở châu Âu sẽ cho phép du khách nước ngoài đã có giấy chứng nhận tiêm chủng được nhập cảnh mà không cần xét nghiệm và cách ly. Tuy nhiên, chính phủ Cyprus sẽ theo dõi tình hình dịch bệnh trên thế giới để có chính sách phù hợp với từng quốc gia, như không cho phép công dân Mỹ nhập cảnh dù họ đã tiêm chủng.

Trước đó, từ hôm 1-2 một quốc gia nhỏ ở châu Âu là Georgia cũng cho phép du khách nhập cảnh nếu đã tiêm đủ hai liều vaccine. Estonia cũng có quyết định tương tự nhưng yêu cầu chi tiết khá kỹ lưỡng: giấy chứng nhận tiêm chủng cần ghi nơi sản xuất, loại vaccine đã tiêm, hãng sản xuất và số series.

Các nước châu Âu khác như Iceland, Ba Lan và Romania đều yêu cầu khách nhập cảnh cung cấp bằng chứng đã tiêm vaccine.

Lebanon là nước đầu tiên ở Trung Đông đã cho phép du khách nhập cảnh nếu có giấy chứng nhận đã tiêm vaccine và phải thực hiện thêm xét nghiệm.

Trong khi đó quần đảo Seychelles ở Ấn Độ Dương đòi hỏi khách phải tiêm đầy đủ ít nhất hai tuần trước khi đến đây. Nếu liều tiêm là hai, cả hai liều phải được tiêm ít nhất hai tuần trước khi khởi hành. Ngoài ra, đảo quốc này cũng đòi khách nộp kết quả xét nghiệm được thực hiện 72 giờ trước khi đến. Tại châu Á, Thái Lan là nước đầu tiên cho phép du khách được miễn cách ly 14 ngày nếu đã tiêm vaccine.

Với số quốc gia và lãnh thổ trên toàn cầu là trên 200, con số 10 tròn trịa và ít ỏi này có ý nghĩa như thế nào?

Chúng ta có thể hiểu rằng tốc độ mở cửa biên giới trở lại của các nước sẽ là một quá trình chậm chạp và phức tạp khi các biến chủng Covid-19 liên tục xuất hiện.

Bang Hawaii là nơi đầu tiên ở Mỹ có thể cho phép du khách đã tiêm chủng được miễn cách ly bắt buộc khi đến đảo. Du khách sẽ nhận mã điện tử trên một ứng dụng smartphone cho phép họ đi thăm khắp hòn đảo.

Theo Hawaii News Now, chương trình này sớm nhất sẽ bắt đầu từ 1-3-2021 với công nhân những ngành quan trọng. Sau đó sẽ mở rộng cho công dân Mỹ từ các tiểu bang khác và sớm nhất là 1-5 năm nay. Du khách quốc tế đã tiêm chủng có thể được cho phép nhập cảnh mà không cách ly.

Quá trình tiêm chủng đại trà đã được thực hiện ở nhiều nước và dự kiến kéo dài trong ít nhất 3 năm. Nhưng lúc này là thời điểm tốt nhất để các nước cần ngồi lại với nhau để thống nhất về một quy trình mở cửa, trong đó có các thông tin chi tiết trong hộ chiếu vaccine như các thông tin mà chính phủ Estonia đòi hỏi từ khách nước ngoài nhập cảnh.

Loại giấy tờ đi lại đặc biệt

Hồi tháng 12-2021, Anh là nước đầu tiên trên thế giới triển khai chiến dịch tiêm chủng đại trà vaccine ngừa Covid-19. Và hiện chính phủ Anh đã loại trừ kế hoạch phát hành hộ chiếu vaccine cho phép du khách Anh đã tiêm chủng đi du lịch nước ngoài.

Bộ trưởng phụ trách các vấn đề vaccine Nadhim Zahawi nói với đài BBC rằng: “Có nhiều lý do tại sao chính phủ không giới thiệu hộ chiếu vaccine bởi tiêm chủng vaccine ở Anh không phải là bắt buộc. Loại giấy tờ mới có thể tạo ra phân biệt đối xử và bất bình đẳng”.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Zahawi cho biết người dân có thể đến phòng mạch bác sỹ gia đình để xin loại giấy tờ khi cần đi lại giữa mùa dịch bởi nhiều nước đang đòi hỏi. Giá của giấy chứng nhận này được các phòng mạch gia đình thu 15 – 30 bảng Anh một bản.

Giấy chứng nhận này cũng giúp du khách Anh được miễn cách ly ở nước đến và khi quay trở lại Anh. Và đây cũng là câu hỏi lớn mà thế giới cần phải trả lời: Liệu sẽ bắt buộc công dân của nước mình đã có giấy chứng nhận tiêm vaccine khi họ đi nước ngoài và quay trở lại?

Trong khi đó, Bộ trưởng Giao thông Grant Shapps đã thúc giục công chúng nên thận trọng với các kế hoạch du lịch trong năm nay. Ông cũng khuyên mọi người không nên đặt mua các tour trong nước Anh và các nước khác vào thời điểm hiện tại. “Tôi e rằng tôi không thể đưa ra khả năng chúng ta sẽ có hoặc không có kỳ nghỉ trong năm nay”.

Tuyên bố của ông được đưa ra sau khi chính phủ Anh công bố các hạn chế đi lại mới, trong đó bao gồm phạt tù đến 10 năm đối với những du khách đến nước Anh từ 30 nước có nguy cơ cao và nói dối về tung tích hay lịch sử đi lại của họ.

Israel là nước có tốc độ triển khai tiêm chủng nhanh nhất thể giới với trên 50% của dân số 9 triệu người đã tiêm mũi vaccine thứ hai. Chính phủ nước này sẽ phát hành hai loại giấy tờ đi lại mới – theo Jerusalem Post.

Đầu tiên là giấy chứng nhận đã tiêm vaccine ngừa Covid-19. Giấy chứng nhận này sẽ được cấp cho những người đã tiêm xong hai mũi và sẽ có giá trị một tuần sau khi đã tiêm mũi thứ hai. Giấy này có giá trị trong 6 tháng. Giấy chứng nhận sẽ do quỹ bảo hiểm y tế cấp và có thể tải xuống từ trang mạng của quỹ bảo hiểm và Bộ Y tế Israel.

Loại thứ hai là hộ chiếu xanh dành cho những người đã tiêm đủ hai mũi và những bệnh nhân đã hồi phục sau khi nhiễm Covid-19. Loại này do Bộ Y tế cấp và cho phép người có thể đến những địa điểm công cộng như rạp phim, nhà hàng… trong bối cảnh Israel chưa gỡ phong tỏa toàn quốc đợt ba.

Trong khi đó, đài CNBC nói rằng những người đi chích ngừa vaccine Covid ở sân vận động Dodger tại Los Angeles trên cánh tay đều có băng dán vết chích và một thẻ bằng giấy do Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) cấp với các thông tin viết tay như thẻ cấp ngày nào và loại vaccine đã tiêm.

Thẻ giấy CDC là truyền thống bắt nguồn từ những năm 1880. Những tấm thẻ giấy lần đầu tiên được CDC sử dụng để cho phép học sinh đi học trở lại giữa những đợt bùng phát đậu mùa thời đó.

Trên tấm thẻ giấy mới, có đường link dẫn đến Apple Wallet – một ứng dụng có sẵn trong iPhone thường trữ các file văn bản giấy tờ và cả Google Wallet. “Đây là một trong những ví dụ đầu tiên ở Mỹ về các văn bản kỹ thuật số hay giấy tờ điện tử lưu trữ các thông tin về tiêm vaccine trên smartphone. Khách có thể dễ dàng và nhanh chóng trình loại giấy tờ đặc biệt này cho hãng hàng không, trường học, sân vận động đang tổ chức hòa nhạc đòi hỏi”, CNBC cho biết.