Hiệu ứng Nova: Sự tự mãn về thành công của bản thân có thể khiến bạn thất bại ê chề

Hiệu ứng Nova là khi bạn liên tục gặp may mắn nhưng lại ảo tưởng đó là khả năng của bản thân, và rồi tính tự mãn sẽ khiến bạn thất bại ê chề.

Trong lĩnh vực thành công và ra quyết định, Hiệu ứng Nova và nghịch lý của sự may mắn thường không được chú ý. Trong khi ăn mừng những chiến thắng và những sự kiện may mắn, mọi người hiếm khi xem xét những nhược điểm tiềm ẩn. Liệu chuỗi chiến thắng trong giao dịch hay sự đột phá trong kinh doanh của bạn có khiến bạn thất bại không? Bài viết này đi sâu vào nền tảng tâm lý của sự tự tin thái quá, đưa ra những ví dụ cụ thể về việc vận may có thể trở nên tồi tệ như thế nào và đưa ra các chiến lược khả thi để bảo vệ khỏi những cạm bẫy của thành công ban đầu.

Hiệu ứng Nova là gì?

Hiệu ứng Nova là một khái niệm nhấn mạnh thành công ban đầu hay “may mắn” có thể tạo ra cảm giác tự tin quá mức, dẫn đến việc đưa ra quyết định kém và cuối cùng là thất bại. Về bản chất, chiến thắng ban đầu của bạn giống như một ngôi sao mới tỏa sáng—sáng chói và bùng nổ—nhưng kết quả có thể khốc liệt không kém theo cách gây tổn hại về lâu dài.

Tâm lý đằng sau sự tự tin thái quá

Sự tự tin quá mức thường bắt nguồn từ những thành kiến ​​về nhận thức như hiệu ứng Dunning-Kruger, trong đó những cá nhân có năng lực thấp trong một nhiệm vụ đánh giá quá cao khả năng của họ. Sau khi trải qua thành công, đặc biệt nếu nó đến bất ngờ, não của chúng ta sẽ giải phóng dopamine, khiến chúng ta cảm thấy hưng phấn và bất khả chiến bại. Sự thay đổi tâm lý này có thể khiến chúng ta mù quáng trước những rủi ro và khiến chúng ta đưa ra những quyết định quá quyết liệt.

Ví dụ: Khi vận may trở nên tồi tệ

Hãy xem xét một nhà giao dịch trong ngày, sau một loạt giao dịch thành công, quyết định đổ toàn bộ vốn của mình vào một giao dịch có rủi ro cao. Bị choáng ngợp bởi những thành công trước đó, họ phải chú ý hơn đến những dấu hiệu nguy hiểm và những đợt suy thoái có thể xảy ra. Rủi ro bắt đầu bị bỏ qua trong chuỗi chiến thắng đáng kể, dẫn đến sự hủy hoại cuối cùng với một giao dịch thua lỗ lớn. Nếu một giao dịch tổng vốn đáng kể không thành công, họ sẽ mất phần lớn vốn. Đây là một ví dụ kinh điển về việc may mắn có thể tạo tiền đề cho những quyết định tai hại như thế nào.

Hiệu ứng Nova áp dụng như thế nào vào thành công

Thành công không chỉ là một chiến thắng duy nhất; đó là về hiệu suất nhất quán theo thời gian. Hiệu ứng Nova có thể phá vỡ tính nhất quán này. Sau lần nếm trải thành công đầu tiên, nhiều người chuyển hướng khỏi những chiến lược đã giúp họ thành công ngay từ đầu, dẫn đến sa sút. Cái tôi là nguyên nhân chính dẫn đến việc từ bỏ những gì hiệu quả và dựa nhiều hơn vào những dự đoán và ý kiến.

Mọi người cũng có thể bị đánh lừa bởi sự ngẫu nhiên và may mắn, nhầm lẫn nó với kỹ năng. Điều này có thể áp dụng cho các doanh nghiệp, đầu tư và thậm chí cả các mối quan hệ cá nhân.

Thuốc giải: Quản lý rủi ro và học cách khiêm tốn

Chìa khóa để chống lại Hiệu ứng Nova là quản lý rủi ro có kỷ luật và sự khiêm tốn. Hãy nhớ rằng mỗi quyết định kinh doanh, giao dịch hoặc đầu tư đều có rủi ro và cần được đánh giá độc lập với những thành công trước đó. Việc kiểm soát cái tôi của mình có thể giúp bạn dễ dàng cân nhắc các quyết định một cách khách quan hơn.

Bạn cũng nên làm theo những điều sau: