'Hiện chỉ Tân Hoàng Minh chưa trả được nợ phát hành trái phiếu'

Trước băn khoăn về khả năng trả nợ của số trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết mới có trường hợp Tân Hoàng Minh chưa trả được nợ, còn lại vẫn bình thường.

Chiều 8/6, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc có thêm 30' trả lời tiếp các chất vấn của Đại biểu Quốc hội.

Buổi sáng, khi bị "truy" về trách nhiệm của Bộ trưởng Tài chính để xảy ra các sai phạm trên thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp vừa qua, ông Hồ Đức Phớc nói "đã nỗ lực cảnh báo rủi ro nhiều lần" với nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Tranh luận thêm vào buổi chiều, ông Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) nói, mục tiêu tới năm 2025, quy mô thị trường trái phiếu đạt 25% GDP, nhưng tới cuối 2021 đã đạt hơn 18% GDP (gần 51 tỷ USD). Nếu so với 2018, quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã tăng ba lần.

"Phải chăng vừa qua đã buông lỏng, và như cảnh báo của Bộ trưởng là không hiệu quả?", ông nói. Đại biểu này cũng dẫn chứng, vừa qua Thanh tra của Bộ sau thanh tra 358 doanh nghiệp phát hành trái phiếu thì 57 doanh nghiệp thua lỗ, 45 đơn vị có hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu lớn hơn 10.

Trong số 20 doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu nhiều nhất năm vừa qua, có doanh nghiệp phát hành gấp chục lần vốn chủ sở hữu. Có doanh nghiệp bất động sản phát hành lãi suất cao, gần 13%; có doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu 153 tỷ nhưng phát hành hơn 7.200 tỷ đồng, tương đương với tỷ lệ phát hành trên vốn chủ sở hữu là 47 lần. Có công ty phát hành 7.700 tỷ đồng trái phiếu nhưng vốn chủ sở hữu chỉ 270 tỷ đồng, tỷ lệ 28 lần.

Theo ông Nghĩa, quan trọng nhất là cần có giải pháp quản lý để 51 tỷ USD trái phiếu doanh nghiệp tồn đọng không phát sinh hậu quả tiêu cực như khủng hoảng nhà đất những năm trước đây. Điều này có liên quan đến ngành ngân hàng, nên vừa rồi Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo thanh tra các ngân hàng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài ra, ông Nghĩa cho rằng cần giải pháp cho tương lai.

Trả lời, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, số liệu do Ủy ban chứng khoán và vụ Tài chính Ngân hàng cung cấp thì trái phiếu doanh nghiệp tương đương 15% GDP.

"Đại biểu băn khoăn từ trước đến nay trái phiếu doanh nghiệp này có trả nợ được không? Chỉ trừ trường hợp Tân Hoàng Minh hiện nay chưa trả được nợ khi hủy giao dịch, các doanh nghiệp còn lại đều trả được nợ, nghĩa là dòng trái phiếu doanh nghiệp vẫn trung chuyển bình thường", ông Phớc khẳng định.

Là cơ quan hành pháp, Bộ Tài chính phải thực hiện theo đúng Luật Chứng khoán và Nghị định 153. Phiếu phát hành riêng lẻ thì cơ quan Nhà nước gần như không cấp phép và không quản lý, doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh, nên trái phiếu sẽ do doanh nghiệp phát hành, vay trả, các cơ quan không can thiệp. Chỉ khi thấy bất thường thì mới đặt vấn đề cơ quan Nhà nước phải quản lý. Luật Chứng khoán cũng không đưa ra điều kiện phát hành, cần doanh nghiệp có lãi hay cần tài sản đảm bảo. Do đó, trong nghị định 153 cũng không thể quy định được điều kiện phát hành.

"Doanh nghiệp phát hành trái phiếu, sau đó thì sẽ có trách nhiệm trả lại tiền, nhưng phải phát hành đúng trình tự, quy định của pháp luật. Vừa rồi chúng ta xử lý những trường hợp phát hành không đúng quy định", ông Phớc nói.