Hệ thống INS: Cuộc cách mạng chuyển đổi số ở Tổng cục Quản lý thị trường

Hệ thống xử lý vi phạm hành chính (INS) của Tổng cục Quản lý thị trường được coi là cuộc cách mạng trong chuyển đổi số vào hoạt động công vụ của toàn lực lượng.

“Linh hồn của lực lượng Quản lý thị trường”

Khởi tạo từ đầu năm 2019, “đi tắt, đón đầu”, sau 2 năm triển khai, Hệ thống INS đã hoàn thiện và tương thích với sự thay đổi của hệ thống quy phạm pháp luật mới, đặc biệt tại Nghị định 118/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Ngày 1/12/2020, Hệ thống INS được đưa vào vận hành chính thức để kiểm soát viên làm quen với việc nhập dữ liệu, phát hiện những tồn tại, thiếu xót để chỉnh sửa, bổ sung phù hợp với hoạt động thực tế. Nhưng phải đến ngày 1/2/2022, Hệ thống INS của Tổng cục Quản lý thị trường mới chính thức được áp dụng trong toàn lực lượng sau 2 năm triển khai. Đây được coi là “cuộc cách mạng” trong chuyển đổi số vào hoạt động công vụ mà người đứng đầu Tổng cục ví von là “Linh hồn của lực lượng Quản lý thị trường”.

Trước ngày 1/2/2022, khi đi kiểm tra thị trường, các kiểm soát viên Quản lý thị trường thường phải đem theo các giấy tờ như: Quyết định kiểm tra, biên bản kiểm tra, bảng kê, biên bản tạm giữ, biên bản niêm phong, biên bản vi phạm hành chính. Sau khi tiến hành kiểm tra, các kiểm soát viên sẽ viết ấn chỉ. Kể từ thời điểm Hệ thống INS đi vào hoạt động, toàn bộ thao tác công vụ của lực lượng sẽ được thực hiện trên máy tính thay vì vô số sổ sách, giấy tờ như trước đây.

Như vậy, song song với quá trình kiểm tra, các thông tin sẽ được cập nhật trực tiếp trên hệ thống theo từng quy trình với các biểu mẫu liên thông, liên kết với nhau từ đó hạn chế thấp nhất việc bỏ qua các bước kiểm tra dẫn đến quá trình khiến kiện, khiếu nại.

Từ việc liên thông, cập nhật trực tiếp, Tổng Cục trưởng sẽ là người nắm rõ tất cả các vụ việc kiểm tra, các dấu hiệu, hành vi, các cá nhân, tổ chức vi phạm trong ngày diễn ra trên địa bàn cả nước. Theo phân cấp đó, Cục trưởng các Cục Quản lý thị trường cũng sẽ lắm được vụ việc kiểm tra trên địa bàn tỉnh. Đội trưởng Quản lý thị trường sẽ nắm được các vụ việc kiểm tra trên địa bàn đội quản lý từ đó tăng kiểm soát theo phân cấp, tăng tính giám sát của cấp trên đối với cấp dưới để hạn chế mức thấp nhất sai sót xảy ra. Với hệ thống này, các hành vi kiểm tra không đúng kế hoạch, làm sai quy trình sẽ được hạn chế đến mức tối thiểu.

Ông Trần Hữu Linh – Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường chia sẻ, khó khăn trong triển khai là rất lớn. Tuy nhiên, đã quyết tâm làm là phải khắc phục. Những lợi ích, điểm mạnh của Hệ thống INS là rất rõ. Vì vậy, để hướng tới cái chính quy, chuyên nghiệp thì bên cạnh chuẩn hóa hoạt động công vụ thì tác phong của người cán bộ thực thi cũng vô cùng quan trọng thể hiện sự chuyên nghiệp và gần gũi với người dân và doanh nghiệp.

Loại bỏ những bất cập ban đầu

Trong suốt 64 năm kể từ khi lực lượng được hình thành và phát triển, hình ảnh kiểm soát viên cắp chiếc cặp màu đen đầy ắp những sổ sách, giấy tờ khi đến cơ sở kiểm tra đã là một phần hoạt động công vụ không thể tách rời khi thực hiện kiểm tra ngoài hiện trường.

Tại Bạc Liêu, thực hiện theo Thông tư số 22/2021/TT-BCT ngày 10/12/2021 của Bộ trưởng Bộ Công Thương và các văn bản chỉ đạo của Tổng Cục Quản lý thị trường, từ ngày 01/02/2022 Cục Quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu triển khai đồng bộ đến tất cả các Đội Quản lý thị trường trực thuộc, thực hiện kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính 100% trên hệ thống INS.

Theo đó, Cục Quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu đã chỉ đạo các Phòng chuyên môn, các Đội Quản lý thị trường trực thuộc nghiên cứu và áp dụng phần mềm INS vào quá trình thực thi nhiệm vụ; cử công chức đi tập huấn chương trình tập huấn INS do Tổng cục Quản lý thị trường tổ chức.

Việc áp dụng công nghệ vào hoạt động kiểm tra, kiểm soát thị trường và xử lý vi phạm hành chính là vấn đề hoàn toàn mới mẽ đối với lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước nói chung và tỉnh Bạc Liêu nói riêng. Dù vậy, với sự quyết tâm, nỗ lực không mệt mỏi của từng tập thể và cá nhân từng công chức, đến nay có thể khẳng định việc vận hành Hệ thống INS trong kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính, bước đầu đạt kết quả khả quan.

Thống kê đến hết tháng 3/2022, tất cả các Đội Quản lý thị trường trực thuộc Cục Quản lý thị trường Bạc Liêu đã cập nhật được 7.555 tổ chức cá nhân sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, trong đó có 1.643 tổ chức và 5.912 cá nhân. Về nhập dữ liệu kiểm tra, hồ sơ kiểm tra, xử lý song song cùng ấn chỉ giấy in sẵn năm 2021, toàn đơn vị đã cập nhật hoàn thành lên hệ thống, không còn tồn đọng.

Riêng từ đầu năm 2022 đến nay, Cục Quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu đã nhập Kế hoạch kiểm tra định kỳ năm 2022 và kế hoạch kiểm tra trước, trong và sau tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 lên hệ thống INS; tổ chức kiểm tra và xử lý vụ việc hoàn toàn trên hệ thống INS, với tổng số vụ kiểm tra là 165 vụ, xử lý vi phạm và nộp ngân sách với số tiền hơn 243.000.000 đồng. Đến thời điểm hiện tại việc ứng dụng hệ thống INS vào hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu đã được thực hiện cơ bản ổn định.

Nhìn chung, Hệ thống INS của lực lượng Quản lý thị trường chính thức được triển khai với nhiều ứng dụng thiết thực, phát huy được hiệu quả trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả của lực lượng Quản lý thị trường nói chung, tạo thuận lợi trong việc theo dõi, quản lý, trích xuất dữ liệu và kiểm tra xử lý.

Việc ứng dụng phần mềm quản lý việc kiểm tra, kiểm soát, tạo sự đồng bộ, giúp thống nhất liên thông quản lý, điều hành, xử lý, lưu trữ hồ sơ trong toàn lực lượng, phục vụ công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Rút ngắn thời gian tổng hợp, đánh giá hiệu quả trong việc thực thi nhiệm vụ; Có thể tra cứu mọi thông tin về quá trình xử lý vụ việc và tiến độ thực hiện; kiểm soát được danh sách tổ chức, cá nhân đã được kiểm tra hoặc chưa kiểm tra theo kế hoạch định kỳ, kế hoạch chuyên đề… từ đó tránh được thiếu sót trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Đây cũng là bước tiến quan trọng, góp phần cải cách hành chính, bắt buộc cá nhân, đơn vị phải hoàn thành nghĩa vụ thiết lập hồ sơ vụ việc xử phạt vi phạm hành chính theo đúng trình tự, quy trình nghiệp vụ.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, Hệ thống INS vẫn tiếp tục được khắc phục những nhược điểm và hoàn thiện hơn nhằm phục vụ tối đa trong quá trình xử lý vụ việc tại hiện trường của lực lượng Quản lý thị trường.

Dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời của Tổng Cục Quản lý thị trường, sự nỗ lực, phấn đấu, không ngừng tiếp thu, học hỏi của tập thể lãnh đạo và công chức Quản lý thị trường trong đơn vị luôn đoàn kết, biết phấn đấu hướng đến mục tiêu kế hoạch đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi một trong sáu nhiệm vụ của Lực lượng Quản lý thị trường trong năm 2022 là: “Đẩy mạnh số hóa, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào công tác quản lý điều hành và công tác kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính. Từ quý I/2022, điện tử hóa toàn bộ hệ thống ấn chỉ giấy, chỉ dùng ấn chỉ điện tử”.