HBC: Sau lãi lớn lại lắng lo

Dù Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình (UPCoM: HBC) đã báo lãi sau thuế 9 tháng cao kỷ lục, đạt 842 tỷ đồng, nhưng sau niềm vui lãi lớn đó vẫn là một nỗi lo không nhỏ.

Cho tới thời điểm này, 2024 chính là năm thành công nhất của HBC về lợi nhuận. Chỉ qua 9 tháng, công ty đã có lợi nhuận sau thuế tới 842 tỷ đồng, vượt qua “đỉnh” 9 tháng năm 2017 tới 226 tỷ đồng và chỉ cách lợi nhuận cả năm 2017 – năm đỉnh cao của HBC, đúng 18 tỷ đồng. Kết quả này như cơn mưa mát mặt cho HBC, sau giai đoạn từ cuối năm 2022 đến hết năm 2023 chìm trong bế tắc.

Tuy nhiên, trong cái vui lại có cái lo. Đó là vì HBC đã gặt hái khoản lợi nhuận khổng lồ trên không bằng hoạt động kinh doanh chính mà bằng hoàn nhập dự phòng, thanh lý tài sản và chuyển nhượng đầu tư.

Cụ thể, trong 9 tháng, doanh thu thuần chỉ đạt 4.787 tỷ đồng, giảm 10% so với cùng kỳ. Lợi nhuận gộp đạt 166 tỷ đồng, giảm 27% và chỉ đủ trang trải cho 55% chi phí tài chính trong kỳ.

Lợi nhuận sau thuế, vì vậy, hoàn toàn đến từ doanh thu tài chính (173 tỷ đồng, chủ yếu là lãi chuyển nhượng đầu tư), ghi âm chi phí quản lý (-299 tỷ đồng, nhờ hoàn nhập dự phòng) và nhất là lợi nhuận khác (560 tỷ đồng, chủ yếu là thanh lý tài sản).

Bán khoản đầu tư, bán tài sản đều là những nguồn thu không bền vững, chỉ có thể tạo ra đột phá một lần. Đó là nguyên do lợi nhuận sau thuế bán niên 2024 của HBC rất cao (829 tỷ đồng), còn lợi nhuận sau thuế quý III/2024 chỉ vỏn vẹn 12 tỷ đồng.

Quý III/2024 sở dĩ có lãi cũng bởi vì HBC còn có khoản hoàn nhập dự phòng (86 tỷ đồng, khiến chi phí quản lý ghi âm 52 tỷ đồng). Nếu không có khoản này, HBC chắc chắn báo lỗ.

Bởi vậy, tình trạng lợi nhuận của HBC rất mong manh, lãi đó rồi có thể lỗ ngay được, dù cho cổ đông có chút an tâm là công ty vẫn đang đẩy mạnh công tác thu hồi nợ để có thể đều đặn hoàn nhập dự phòng. Đó là chưa kể, doanh thu thuần của công ty chưa có sự ổn định: quý I/2024 là 1.651 tỷ đồng, quý II/2024 là 2.160 tỷ đồng, nhưng quý III/2024 chỉ còn 975 tỷ đồng.

HBC vẫn còn khoản lỗ luỹ kế 2.424 tỷ đồng (tính đến 30/9/2024), dù con số này đã giảm tới 25% so với đầu năm. Như vậy, nếu nhanh, công ty cũng phải mất tới vài năm để có thể xoá hết số lỗ luỹ kế này.

Bên cạnh kết quả kinh doanh, HBC cũng còn vướng vất nỗi lo về chất lượng tài sản. Tính đến hết tháng 9/2024, tổng tài sản đạt 15.303 tỷ đồng, tăng 53 tỷ đồng so với đầu năm.

Trong đó, các khoản phải thu chiếm tới 73,58%, đạt 11.260 tỷ đồng, tăng 1,9% so với đầu năm. Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi vẫn còn rất lớn, đạt 1.942 tỷ đồng, dù đã giảm 21%.

Nợ phải trả ở mức rất cao, 13.658 tỷ đồng, trong đó nợ vay là 4.333 tỷ đồng. So với vốn chủ sở hữu chỉ 1.645 tỷ đồng (dù đã tăng gấp 17 lần so với đầu năm), giá trị nợ phải trả của HBC gấp tới 8,3 lần.