Hậu Covid-19, 3 kịch bản phát triển ngành hàng không Việt Nam

Các chuyên gia dự báo 5 năm tới, ngành hàng không Việt Nam sẽ vẫn còn phải chịu thêm tác động diễn biến của dịch Covid-19.

Mới đây, chia sẻ ý kiến tại hội thảo quốc tế "Phục hồi và phát triển ngành hàng không Việt Nam trong bối cảnh mới" sau những biến động từ dịch Covid-19, lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho biết thị trường hàng không bước đầu đã đạt được những tín hiệu khởi sắc sau dịch bệnh.

Theo đó, trong 4 tháng đầu năm 2022, thị trường nội địa đã gần đạt mức cao điểm trước dịch, tới cuối năm có thể tăng 12% so với năm 2019, thị trường quốc tế chỉ đạt gần 7% cùng kỳ năm 2019 và cả năm 2022 có thể đạt khoảng 1/3 so với năm 2019.

Tuy nhiên, đây vẫn là những con số rất thấp so với tốc độ phát triển của ngành trong giai đoạn trước khi xảy ra dịch. Cụ thể, theo thống kê của Cục Hàng không, thị trường hàng không Việt Nam đã sụt giảm mạnh với mức giảm lần lượt là 42,1% và 80% so với năm 2019.

Trong đó, đáng lưu ý là sự phục hồi của thị trường cũng chưa đồng đều giữa phân khúc nội địa và quốc tế. Cục Hàng không Việt Nam cho biết đà phục hồi của thị trường nội địa khá tích cực. Trong khi đó, thị trường quốc tế vẫn giảm sâu 72-80% vì gặp nhiều khó khăn hơn.

Theo ghi nhận của một hãng hàng không, Việt Nam đã công bố mở cửa đón khách quốc tế từ 15/3/2022 và đã mở lại 20 đường bay đến các quốc gia và vùng lãnh thổ nhưng đến nay sản lượng vận chuyển hành khách mới chỉ đạt khoảng 7% so với cùng kỳ của giai đoạn trước đại dịch.

Ông Bùi Minh Đăng - Phó Trưởng phòng Vận tải hàng không (Cục Hàng không VN) cho biết, hiện nay, lượng khách quốc tế chủ yếu vẫn là khách công vụ, thăm thân, kinh doanh. Trong khi đó, lượng khách du lịch - nguồn khách chính của ngành hàng không vẫn còn rất hạn chế.

Các thị trường du lịch lớn của Việt Nam như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan vẫn chưa được kích hoạch mạnh mẽ do các quốc gia này vẫn duy trì các biện pháp chống dịch ở những mức độ khác nhau, chưa tạo điều kiện cho du lịch quốc tế. Bên cạnh đó, thị trường khách Nga bị đóng băng do xung đột Nga - Ukraine. Nhiều khả năng, lượng khách quốc tế đến năm 2024 mới có thể phục hồi hoàn toàn

TS. Bùi Doãn Nề - Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp hàng không cho biết, hàng không sẽ vẫn còn phải chịu thêm tác động diễn biến của dịch Covid-19 cũng nhiều yếu tố khác như sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu và trong nước (đặc biệt là sự phát triển của ngành du lịch), năng lực và thực tế tái cấu trúc của các doanh nghiệp ngành hàng không, mức độ hội nhập của ngành hàng không ở khu vực và trên phạm vi toàn cầu...

Hàng không quốc tế khôi phục chậm vì nhiều nguyên nhân. Ảnh: H.T

Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp hàng không đã đưa ra 3 kịch bản phát triển ngành hàng không trong thời gian tới. Cụ thể, đầu tiên là kịch bản kỳ vọng, trong năm 2022 của ngành hàng không Việt Nam được phục hồi, khả năng cạnh tranh có thể đạt mức trước đại dịch, các chỉ số hiệu quả cơ bản về hoạt động của ngành trở về trạng thái bình thường trước đại dịch.

Chuỗi cung ứng của hàng không Việt Nam được khôi phục, hoạt động bình thường trở lại từ giữa hoặc cuối 2022. Kết quả hoạt động của ngành đạt mức cao trước dịch bệnh vào cuối năm 2023 trong đó vận chuyển hành khách trong nước được phục hồi vào đầu năm 2023, vận chuyển hành khách quốc tế phục hồi vào giữa hoặc cuối năm 2023.

Ở kịch bản lạc quan, năng lực của hàng không Việt Nam được tăng cường, khả năng cạnh tranh của ngành được cải thiện đáng kể, hiệu quả hoạt động của ngành được nâng cao. Vị thế của hàng không Việt được cải thiện đáng kể trong khu vực và quốc tế. Kết quả hoạt động của ngành đạt mức cao điểm trước dịch bệnh vào đầu năm 2023, trong đó vận chuyển hành khách trong nước được phục hồi vào cuối năm 2022, vận chuyển hành khách quốc tế phục hồi vào đầu năm 2023.

Khách đi máy bay đã tăng trở lại. Ảnh: H.T

Và cuối cùng, kịch bản bi quan, năng lực của ngành hàng không Việt Nam được phục hồi từ đầu hoặc giữa năm 2023. Kết quả hoạt động của ngành hàng không Việt đạt mức cao điểm trước dịch bệnh vào cuối năm 2024. Trong đó vận chuyển hành khách trong nước được phục hồi vào cuối năm 2023, vận chuyển hành khách quốc tế phục hồi vào giữa hoặc cuối năm 2024.

Trong khi đó, đại diện các hãng hàng không cho biết thời gian qua, khủng hoảng của ngành hàng không đã không còn dừng lại ở nguyên nhân do thị trường sụt giảm mà đang trầm trọng thêm bởi cú sốc giá nhiên liệu đến từ cuộc chiến giữa Nga - Ukraine. Rủi ro giá nhiên liệu năm 2022 được dự tính là rất lớn đối với ngành hàng không.

Hiện tại, các hãng vẫn đang nỗ lực tái cơ cấu, chủ động triển khai đồng bộ nhiều các giải pháp trong quản trị, điều hành để ứng phó với ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, bảo đảm thanh khoản và khả năng hoạt động liên tục.