Hàng trăm tỷ USD nợ xấu đang đe dọa hệ thống tài chính Trung Quốc

Cảnh báo được đưa ra khi nhiều tổ chức cho vay nhỏ của Trung Quốc đang phải đối mặt với nguy cơ vỡ nợ sau nhiều năm mở rộng bảng cân đối kế toán, gian lận và tham nhũng vô kỷ luật.

Quan chức quản lý ngân hàng hàng đầu của Trung Quốc hôm thứ Năm cho biết, các ngân hàng của nước này phải giải quyết khoản nợ xấu trị giá 3,4 nghìn tỷ NDT (tương đương 489,5 tỷ USD) vào năm 2020. Đây là một rủi ro lớn đối với hệ thống ngân hàng ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Con số này đánh dấu mức tăng khổng lồ từ 2,3 nghìn tỷ NDT vào năm 2019 và giá trị của các khoản nợ xấu có thể còn cao hơn vào năm 2021.

Guo Shuqing, Chủ tịch Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc - cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Tân Hoa xã rằng, sự gia tăng các khoản nợ xấu (NPL) - các khoản sắp vỡ nợ - sẽ gây áp lực rất lớn lên đất nước, các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng nhỏ trong khu vực.

“Khi nhiều khoản vay được chuyển sang [năm 2020], một số vấn đề sẽ xuất hiện trong năm tới", Guo được Tân Hoa xã trích lời và nói thêm rằng các khoản nợ xấu tăng trở lại là “không thể tránh khỏi” vì cú sốc Covid-19 đã ảnh hưởng xấu đến rất nhiều công ty.

Cảnh báo của Guo được đưa ra vào thời điểm nhiều ngân hàng nhỏ của nước này đang phải đối mặt với thời điểm phải tính toán lại sau nhiều năm mở rộng bảng cân đối kế toán một cách vô kỷ luật, cũng như các trường hợp gian lận và tham nhũng.

Trong khi đó, Guo cho biết, các ngân hàng Trung Quốc đã cải thiện cơ cấu cho vay của họ - với nhiều khoản cho vay hơn sẽ hướng tới lĩnh vực sản xuất, cơ sở hạ tầng, công nghệ và doanh nghiệp nhỏ.

Guo nói thêm rằng, các ngân hàng Trung Quốc hiện đang được yêu cầu tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ. Ngoài ra, ông cho biết sẽ khuyến khích các ngân hàng đầu tư nhiều hơn vào trái phiếu doanh nghiệp.

Theo thống kê chính thức từ cơ quan của Guo, tỷ lệ nợ xấu đối với các ngân hàng thương mại Trung Quốc đã tăng 0,03 điểm phần trăm trong quý II lên 1,94% vào cuối tháng Sáu.

Các khoản nợ xấu tiềm ẩn, nếu bị lộ ra, có thể dễ dàng quét sạch lợi nhuận ngân hàng và xói mòn cơ sở vốn. Trong nửa đầu năm nay, lợi nhuận tổng hợp của các ngân hàng Trung Quốc lần đầu tiên giảm trong hơn một thập kỷ - giảm 9,4% xuống 1 nghìn tỷ NDT trong nửa đầu năm, dữ liệu của chính phủ cho thấy.

Ví dụ như Ngân hàng Baoshang, có trụ sở tại thành phố Baotou của Nội Mông, đã phải nộp đơn phá sản - đánh dấu sự thất bại của ngân hàng đầu tiên ở Trung Quốc trong hơn 20 năm.

Chính quyền Trung Quốc đã phải vào cuộc để tiếp quản ngân hàng Baoshang và ngân hàng Hengfeng vào năm ngoái.

Ít nhất bốn vụ điều hành ngân hàng đã được báo cáo ở Trung Quốc trong năm nay - tất cả đều tại các ngân hàng cho vay nhỏ trong khu vực. Tỷ lệ nợ xấu tại các ngân hàng thương mại nông thôn là 4,22% theo thống kê chính thức của Trung Quốc.

Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng Đại Trung Quốc tại Ngân hàng ANZ, cho biết, các ngân hàng nhỏ, thường thuộc sở hữu của chính quyền địa phương, đặc biệt chịu rủi ro khi thanh toán các dự án đươc ưu tiên của chính quyền địa phương và doanh nghiệp nhà nước.

“Quy mô lớn hơn nhìn chung sẽ giúp đa dạng hóa rủi ro… Nhưng điều quan trọng hơn là cải thiện chất lượng tài sản thông qua tái cấu trúc doanh nghiệp và xử lý tài sản xấu,” Yeung nói.

Trong cuộc phỏng vấn với Tân Hoa xã, Guo cam kết sẽ bổ sung vốn đăng ký của các ngân hàng nhỏ, mở rộng phạm vi vốn để xử lý rủi ro và cải thiện quản trị doanh nghiệp.

Ông nói thêm: “Việc cải cách các ngân hàng quy mô vừa và nhỏ là chìa khóa để cải thiện tính lành mạnh và ổn định của hệ thống tài chính tổng thể".