Hàng trăm lính thiệt mạng trong đụng độ Azerbaijan-Armenia, Tổng thống Nga không thể ngồi yên

Ngày 13/9, ít nhất 49 binh lính Armenia và 50 binh lính Azerbaijan thiệt mạng trong vụ đụng độ gây chết người nhiều nhất giữa hai nước kể từ cuộc chiến năm 2020, khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin phải lên tiếng kêu gọi bình tĩnh.

Hai nước láng giềng đều từng thuộc Liên Xô cũ đổ lỗi cho nhau gây ra đợt giao tranh mới nhất tại nhiều điểm dọc biên giới chung, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ leo thang thành xung đột vũ trang lớn trong khi Nga đang bận rộn với chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Nga đã đưa lực lượng gìn giữ hoà bình đến vùng chiến Armenia – Azerbaijan theo thoả thuận nhằm chấm dứt cuộc chiến 6 tuần cách đây 2 năm ở vùng đất tranh chấp Nagorno-Karabakh.

Armenia nói rằng Azerbaijan đã pháo kích những ngôi làng gần biên giới như Jermuk, Goris và Kapan, buộc họ phải đáp trả. Baku cáo buộc các đơn vị phá hoại của Armenia tìm cách đào vào các vị trí của Azerbaijan và bắt đầu nổ súng.

Azerbaijan cũng cáo buộc quân Armenia sử dụng vũ khí hạng nặng, vi phạm thoả thuận ngừng bắn trước đó.

“Rất khó để đánh giá quá cao vai trò của Liên bang Nga, của cá nhân Tổng thống Putin. Tổng thống đang nỗ lực hết sức để xuống thang căng thẳng ở biên giới”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với báo chí ngày 13/9.

Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine được đánh giá là đang làm giảm vai trò bảo đảm an ninh của Mátxcơva ở khu vực, dẫn đến việc Azerbaijan đưa ra nhiều yêu sách hơn, Laurence Broers, nhà nghiên cứu tại Chương trình Nga và Á-Âu tại tổ chức nghiên cứu Chatham House, đánh giá.

Azerbaijan, với sự gần gũi về chính trị và văn hoá với Thổ Nhĩ Kỳ hơn, giành được thắng lợi đáng kể về lãnh thổ sau cuộc chiến năm 2020, lấy lại vùng đất đã mất vào tay người Armenia trong cuộc chiến trước đó ở Nagorno-Karabakh cách đây 30 năm.

Thổ Nhĩ Kỳ nhắc lại sự ủng hộ đối với đồng minh Azerbaijan. Bộ trưởng Quốc phòng Hulusi Akar của nước này khẳng định Ankara “sẽ tiếp tục đứng về phía họ với lý do chính đáng của mình”.

Mỹ đã lên tiếng kêu gọi hai bên kiềm chế. Charles Michel, Chủ tịch Hội đồng châu Âu, thúc giục các bên xuống thang. Đặc phái viên Liên minh châu Âu Toivo Klaar dự kiến sắp đến cả hai nước để thuyết phục chấm dứt bạo lực. Văn phòng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết nước này sẽ nêu cuộc xung đột tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.