Hàng nghìn người Việt thành nạn nhân của FTX

Khi token FTT của FTX lao dốc, một số người không tin sàn tiền số hàng đầu thế giới có thể dễ dàng sụp đổ, nên đã "bắt đáy" cầu may.

Thanh Tuấn, 32 tuổi ở Hà Nội, cho biết anh gián tiếp trở thành nạn nhân của FTX khi quyết định chơi "xổ số". Trong ngày 8-9/11, giá FTX liên tục "nhảy múa" từ 22 USD xuống 4 USD, anh Tuấn đã chi 1.000 USD để mua vào, chờ giá nhích lên sẽ bán kiếm chênh lệch. Đến nay, tài khoản của anh có nguy cơ mất trắng vì không có thanh khoản.

Tính đến tối 16/11, giá FTT chỉ còn quanh mức 1,6 USD. Tuy nhiên, người chơi gần như không giao dịch được vì chỉ có người bán, không còn người mua.

Từng có kinh nghiệm "bắt đáy" thảm họa tiền số Luna, Ngọc Vi, nhân viên văn phòng ở Đà Nẵng, tin một sàn giao dịch lớn như FTX sẽ được các quỹ đầu tư "cứu" nên sớm muộn cũng hồi phục. Ngày 10/11, khi FTT giảm còn 3,5 USD, Vi quyết định mua vào 300 token, tương đương 1.050 USD. Sau 6 ngày, số tiền giảm về dưới 500 USD và có thể trở thành "coin rác", tương tự Luna.

Trong khi đó, ngày thứ năm sau khi Sam Bankman-Fried (SBF) nộp đơn xin phá sản sàn giao dịch FTX, Trâm Anh, 30 tuổi ở Đà Nẵng, vẫn không muốn tin số tiền gom góp gần chục năm đi làm đã biến mất. Trâm Anh tham gia thị trường từ 2017 và chọn FTX vì tin tưởng nhà sáng lập 9x, người được đánh giá luôn nỗ lực xây dựng một sàn giao dịch tiền số tuân thủ pháp luật.

Trâm Anh cho biết chỉ riêng số USDT gửi trên sàn FTX đã trị giá gần 3.000 USD. Nửa còn lại tài sản cô đầu tư vào các dự án được cho là tiềm năng có liên quan đến FTX như Solana, Near, Aptos..., nhưng tất cả đều giảm giá 3-5 lần so với trước khi FTX thông báo phá sản.

Khi không thể rút tiền, nhiều người đã lên nhóm Telegram chính thức của FTX dành cho người Việt, với gần 10.000 thành viên, để phản ánh. Tuy nhiên, họ chỉ nhận được thông báo nhóm đã ngừng hoạt động và mọi thắc mắc được chuyển qua nhóm hỗ trợ toàn cầu. Đa số thảo luận về việc bị mất bao nhiêu và cảnh báo không nên bị lừa bởi "cò" vì việc giao dịch trên sàn hiện tại là không thể. Nhiều người đã rời nhóm khi thấy không còn hy vọng.

Trên nhóm hỗ trợ quốc tế cũng chỉ có người dùng từ khắp nơi trên thế giới liên tục cập nhật về tình trạng không thể đăng nhập mà không nhận được bất kỳ hỗ trợ nào từ ban quản trị.

Hoàng Quân, quản trị viên một nhóm giao dịch FTX trên Facebook, cho biết: "So với cú sập Luna, mức độ ảnh hưởng từ FTX lớn hơn vì đây là sàn giao dịch lớn, nhiều người Việt đang gửi tiền trên sàn này do lãi suất hấp dẫn".

Theo ông Quân, ngay cả người chơi tiền số lâu năm cũng có thể thiệt hại vì cú sập FTX diễn ra quá nhanh, không kịp xoay xở. Nếu tính riêng các tài khoản giao dịch trên FTX, có không dưới một nghìn người Việt bị ảnh hưởng. "Khi sàn ổn định, trên cả nhóm Telegram và Facebook đều có hơn một nghìn tài khoản hoạt động thường xuyên. Nhiều người trong nhóm nói họ mất hàng chục nghìn USD vì không kịp rút về", ông Quân nói.

Theo Reuters, có ít nhất một tỷ USD của khách hàng đã biến mất khỏi sàn giao dịch FTX. Một số nguồn tin cho biết Sam Bankman-Fried đã bí mật chuyển 10 tỷ USD của khách hàng từ FTX cho quỹ đầu tư Alameda Research. Đến ngày 13/11, quản trị viên kênh Telegram của FTX thông báo: "FTX đã bị hack. Tất cả tiền dường như đã hết sạch". Người này hướng dẫn người dùng xóa ứng dụng của FTX và cảnh báo không truy cập vào trang web của sàn do có thể xuất hiện phần mềm độc hại. Có nghĩa, tài sản tiết kiệm của những người như Trâm Anh đang bị mắc kẹt, không có cách nào lấy lại.

Sự sụp đổ của FTX còn ảnh hưởng trực tiếp đến các dự án có liên quan đến Sam Bankman-Fried. Trong danh mục đầu tư của FTX và Alameda có một số dự án nổi tiếng của Việt Nam như C98, Sky Mavis.

Trong hội nghị Thượng đỉnh Fintech diễn ra ở Bali, CEO Binance Changpeng Zhao nói: "Khi FTX sụp đổ, chúng ta sẽ thấy hiệu ứng domino trên thị trường. Đặc biệt, những người gần gũi với hệ sinh thái FTX sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực". Dù nhiều dự án trong danh mục đầu tư của FTX khẳng định cú sốc không ảnh hưởng đến hoạt động của dự án, nhà sáng lập Binance nhấn mạnh: "Chúng ta chưa cảm nhận hết tác động của cuộc khủng hoảng liên hoàn này. Ít nhất phải mất đến vài tuần mới có thể có được một bức tranh rõ ràng".

FT cho rằng nhận định của Changpeng Zhao càng khiến người dùng lo sợ về làn sóng sụp đổ dây chuyền liên quan đến những dự án khác. Nhiều người ồ ạt rút tiền khiến không ít dự án đối mặt làn sóng thanh khoản lớn, giá token liên tục giảm.

Các chuyên gia đánh giá cú sập FTX không chỉ thổi bay tài sản của người dùng, mà còn khiến lòng tin vào tiền số bị xói mòn, thị trường có thể phải trải qua một "mùa đông" dài hơn.