Hạn chế số lượng mua bán vàng miếng sẽ khiến người dân hiểu lầm là khan hiếm

Luật sư Trương Thanh Đức khuyến nghị, NHNN nên để bài toán vàng cho thị trường, để giá vàng lên xuống, trồi sụt theo giá thế giới, giảm thiểu can thiệp và thị trường. Khi nhà đầu tư thấy rủi ro sẽ tự động không tích trữ nhiều nữa.

Ngày 11/6, Ngân hàng nhà nước (NHNN) thông báo, giá bán vàng miếng trực tiếp là 75,98 triệu đồng đồng/lượng (phiên thứ 3 liên tiếp NHNN giữ mức giá này). Bốn ngân hàng thương mại nhà nước (NHTMNN) cũng giữ giá bán tương ứng là 76,98 triệu đồng/lượng.

Giá vàng miếng SJC niêm yết tại các doanh nghiệp quanh mức 74,98 - 76,98 triệu đồng/lượng (mua - bán). Mức giá này cố định trong 3 ngày trở lại đây.

Trong khi đó, giá vàng thế giới trong những ngày gần đây tăng/giảm không nhiều, thậm chí đang có xu hướng giảm nhẹ.

Trong nước, dù giá vàng miếng SJC không nhiều biến động nhưng nhiều người dân xếp hàng từ rất sớm tại các điểm bán vàng bình ổn giá của 4 ngân hàng thương mại Nhà nước, kể cả tại Hà Nội và TP.HCM. Tình trạng này kéo dài từ thời điểm NHNN bán vàng trực tiếp tới các ngân hàng thương mại Nhà nước để bán cho người dân (ngày 3/6). Đa số các điểm bán vàng miếng SJC theo chính sách này đều hết vàng trong khoảng 20-30 phút sau khi mở bán.

Đoàn người chen chúc xếp hàng mua vàng tại một điểm giao dịch ở phố Láng Hạ, quận Ba Đình, TP.Hà Nội. Ảnh: ĐV

Trước tình trạng này, NHNN phát đi thông báo cho biết, trên thị trường đang lan truyền thông tin thất thiệt về việc NHNN thiếu vàng để bán. Tại nhiều điểm bán vàng, có đối tượng thuê người xếp hàng mua gom vàng với mục tiêu đẩy giá, hưởng chênh lệch, gây bất ổn thị trường và thiệt hại cho nền kinh tế. Cơ quan này cho biết đang phối hợp với cơ quan công an để xác minh và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, thao túng thị trường. Đồng thời duy trì cung ứng vàng miếng SJC để đáp ứng các nhu cầu chính đáng và hợp pháp của người dân.

Nhằm tìm giải pháp quản lý thị trường vàng trong bối cảnh hiện nay và chuẩn bị sửa Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng, ngày 9/6, NHNN đã tổ chức lấy ý kiến các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng.

Trả lời Nhadautu.vn về quản lý thị trường vàng, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng đang có một cơn "say vàng", "nghiện vàng" của một bộ phận không nhỏ người dân:

"Gạo, thịt người dân còn mua vừa phải nhưng vàng thì có thể mua vô tội vạ, nhiều người sẵn sàng bán nhà, đất, chứng khoán để mua vàng. Trong khi về bản chất, vàng chẳng có lợi gì cho nền kinh tế, chủ yếu mang ý nghĩa dự trữ. Tuy nhiên, cần thấy rằng, nhu cầu mua vàng của người dân là chính đáng. Trong bối cảnh tỷ giá, lãi suất, kinh tế thế giới tiềm ẩn nhiều rủi ro như hiện nay, vàng càng được kích thích", ông Đức chia sẻ.

Để trị căn cơ cơn "say vàng" của người dân, LS. Trương Thanh Đức nhấn mạnh, cần bằng mọi cách để trấn an tâm lý cho người dân. Bán vàng ra cũng là một giải pháp để trấn an nhưng phải làm sao để người dân yên tâm, không tập trung vào vàng nữa.

"Thậm chí chúng ta không nên tuyên truyền rằng sẽ xử lý nghiêm đầu cơ, tích trữ vàng. Điều này là trái nguyên lý và cũng không có quy định nào cấm người dân tích trữ vàng. Cũng không nên hạn chế số lượng mua - bán/mỗi lần giao dịch. Điều này làm người dân hiểu lầm là khan hiếm, càng ùn ùn xếp hàng mua. Ngay cả việc mua hộ thì cũng không có luật nào cấm, không vi phạm quy định pháp luật", ông Đức nói.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI . Ảnh: Trọng Hiếu

Luật sư Trương Thanh Đức cũng bày tỏ sự ngạc nhiên vì vẫn còn những tranh cãi xung quanh câu chuyện có nên bỏ độc quyền vàng miếng SJC khi sửa Nghị định 24 về kinh doanh vàng. Vị này cho rằng, cần nhìn vào bản chất, vàng 24k trên thị trường bản chất là giống nhau. Nhưng khi đóng dấu SJC thì lại dẫn tới chênh lệch giá, tình trạng người dân đổ xô đi mua vàng mua SJC. NHNN thực tế chỉ mua gom vàng, sau đó dập thành cục, đóng dấu SJC. Nếu có mang đi xuất khẩu thì tính bằng trọng lượng, tuổi vàng chứ không phải tính bằng thương hiệu SJC hay là các thương hiệu khác.

Đưa ra khuyến nghị với NHNN trong quản lý thị trường, sửa đổi Nghị định 24, ông Trương Thanh Đức đề xuất:

NHNN nên để bài toán vàng cho thị trường, để giá vàng lên xuống, trồi sụt theo giá thế giới, giảm thiểu can thiệp và thị trường. Khi nhà đầu tư thấy rủi ro sẽ tự động không tích trữ nhiều nữa.

NHNN cũng nên cung cấp thông tin chủ động về khả năng cung ứng của NHNN. Đồng thời, ngay lúc này cần tính tới kịch bản chấp nhận hay xử lý thế nào với tình huống bán hết vàng, giá lại tăng lên, thậm chí cao hơn trước khi bán vàng bình ổn?

Cuối cùng, ông Đức cho rằng, NHNN chỉ quản lý vàng ngoại hối theo đúng Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, buông cái gì thuộc về thị trường, xiết cái gì thuộc về ngân hàng.