Hạn chế rủi ro trong xuất khẩu: Đảm bảo an toàn thanh toán và đàm phán kỹ điều khoản

Các vụ việc gần đây liên quan đến lô hàng hồ tiêu, quế, điều và hoa hồi giá trị hơn nửa triệu USD xuất khẩu sang Dubai đã đưa ra những bài học quý giá về tình trạng bất ổn và rủi ro trong giao dịch xuất nhập khẩu.

Thương vụ Việt Nam tại UAE khuyến nghị doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần thận trọng và đàm phán kỹ điều khoản thanh toán để đảm bảo an toàn và tìm hiểu trước khi ký kết hợp đồng.

Đại sứ quán Việt Nam và cơ quan Thương vụ Việt Nam tại UAE đã tích cực vào cuộc để giải quyết vụ việc này. Hiện tại, 4 lô hàng đã được bên mua lấy ra khỏi cảng, nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam lại chưa nhận được thanh toán cho các lô hàng này. Riêng 1 lô hàng hoa hồi vẫn đang bị giữ tại cảng ở Dubai. Điểm chung trong các vụ việc là việc công ty chuyển phát chứng từ giao bộ chứng từ cho người không có thẩm quyền tại ngân hàng của người mua. Điều này đã dẫn đến bộ chứng từ bị lọt ra ngoài, vào tay người mua mà chưa thanh toán cho ngân hàng, dẫn đến người mua nhận hàng mà không thanh toán.

Tranh chấp và rủi ro trong giao dịch quốc tế là chuyện thường xuyên xảy ra. Điều quan trọng là doanh nghiệp xuất khẩu cần chủ động nâng cao nhận thức và áp dụng các giải pháp để hạn chế rủi ro và đảm bảo quyền lợi của mình.

Một trong những giải pháp mà doanh nghiệp có thể sử dụng là thông qua các tổ chức đánh giá tín nhiệm hoặc tư vấn doanh nghiệp. Các tổ chức này có sẵn một kho dữ liệu lớn, cập nhật thường xuyên để đánh giá được tình trạng của doanh nghiệp đối tác. Tuy nhiên, việc sử dụng dịch vụ của các tổ chức này thường đòi hỏi doanh nghiệp phải chấp nhận trả phí.

Doanh nghiệp cũng nên hợp tác với các hiệp hội ngành hàng, Liên đoàn Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài để có thêm thông tin và hỗ trợ trong quá trình kinh doanh.

Một phương thức khác giúp hạn chế rủi ro là thông qua doanh nghiệp dịch vụ logistics. Doanh nghiệp xuất khẩu có thể sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp logistics ở Việt Nam để giao chứng từ cho đối tác logistics ở Dubai, chứ không phải giao cho người mua trực tiếp. Đối tác logistics sẽ giao lại cho người mua, và do bộ chứng từ không mang tên của người mua nên họ sẽ không thể lấy được hàng nếu chưa thanh toán.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao nhận thức và làm việc với các đơn vị tư vấn luật hoặc luật sư trong suốt quá trình kinh doanh, không chỉ khi xảy ra tranh chấp. Điều này giúp họ tránh những điều khoản bất lợi và có người đồng hành để xử lý tranh chấp khi cần thiết.

Đối với việc giảm rủi ro trong kinh doanh xuất nhập khẩu, ông Trần Thanh Hải khuyến nghị doanh nghiệp nên sử dụng dịch vụ tư vấn và pháp lý, coi các công ty tư vấn, công ty luật là đối tác đồng hành trong toàn bộ quá trình kinh doanh. Các công ty này sẽ giúp doanh nghiệp tìm hiểu về đối tác, rà soát hợp đồng để tránh những điều khoản bất lợi, và trong trường hợp tranh chấp xảy ra, họ sẽ hỗ trợ hoặc thay mặt doanh nghiệp để xử lý vấn đề.

Doanh nghiệp cũng cần mua bảo hiểm cho hàng hóa để giảm bớt tổn thất trong trường hợp có rủi ro và tranh chấp. Đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài, doanh nghiệp cần yêu cầu giám định và kiểm định hàng hóa trước khi giao hàng để đảm bảo chất lượng và tránh các vấn đề phát sinh sau này.

Để phát hiện những dấu hiệu bất thường và tăng cường cảnh giác, doanh nghiệp cần chia sẻ và cập nhật thông tin thường xuyên. Nếu phát hiện người mua sử dụng địa chỉ email miễn phí để giao dịch, đưa ra yêu sách dồn dập và thay đổi thường xuyên, lảng tránh việc gặp mặt và tiếp xúc trực tiếp, đặt mua những lô hàng đầu với số lượng nhỏ và thanh toán đầy đủ sau đó đột nhiên đặt hàng với số lượng lớn, doanh nghiệp cần cẩn trọng và có biện pháp ứng phó kịp thời.

Nhìn chung, thương vụ Việt Nam tại UAE đã rút ra những bài học quý giá từ vụ việc lô hàng hồ tiêu, quế, điều và hoa hồi để khuyến nghị doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam hạn chế rủi ro và đảm bảo an toàn trong giao dịch xuất nhập khẩu. Việc thận trọng, đàm phán kỹ và sử dụng các giải pháp hỗ trợ sẽ giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi của mình và phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.