Halico chưa hết đà "chuếnh choáng"

Từng là doanh nghiệp sản xuất rượu lớn nhất tại Việt Nam với thương hiệu Vodka Hà Nội, tình hình kinh doanh của Halico ngày càng đi xuống, kinh doanh thua lỗ triền miên.

Công ty CP Rượu và Nước giải khát Hà Nội - Halico (HNR) vừa công bố báo cáo tài chính quý IV/2021 với khoản lỗ ròng quý thứ 15 liên tiếp.

Kết quả kinh doanh hàng năm của HALICO.

Theo đó, trong 3 tháng cuối cùng của năm 2021, Halico ghi nhận hơn 35 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động kinh doanh quý cuối năm của hãng sản xuất rượu này cũng tích cực hơn so với 3 quý liền trước khi ghi nhận khoản lãi gộp gần 7 tỷ đồng.

So với cùng kỳ năm 2020, mức lãi gộp này đã tăng gần gấp đôi và tăng gấp 3,5 lần nếu so với quý III/2021 liền trước.

Tuy nhiên, tổng chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp vẫn duy trì ở mức tương đương cùng kỳ, tiêu tốn của hãng hơn 14 tỷ đồng đã khiến nhà sản xuất rượu Hà Nội này tiếp tục thua lỗ.

Trong đó, lỗ trước thuế của Halico trong quý IV/2021 là gần 6 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm 2020, mức lỗ này đã giảm hơn 4 tỷ.

Do lỗ trước thuế từ hoạt động kinh doanh, hãng không phải chịu chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp dẫn tới chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế quý IV/2021 cũng ở mức âm 6 tỷ đồng. Đây đã là quý thua lỗ thứ 15 liên tiếp của nhà sản xuất rượu này.

Lãnh đạo Halico cho biết nguyên nhân chính khiến lỗ quý IV/2021 thấp hơn so với cùng kỳ là nhờ doanh thu phục hồi khi thị trường phía Bắc bước vào mùa lạnh, nhu cầu tiêu thụ rượu tăng lên. Cùng với đó, các khoản giảm trừ doanh thu từ chiếu khấu thương mại cũng thấp hơn.
Tuy vậy, các khoản tăng từ doanh thu bán hàng vẫn chưa đủ để bù đắp hết chi phí hãng phải chi ra mỗi quý, kết quả là lợi nhuận trước và sau thuế vẫn báo số âm.

Tính trong cả năm 2021, nhà sản xuất rượu lớn nhất Hà Nội ghi nhận 102 tỷ đồng doanh thu và lỗ ròng gần 24 tỷ đồng sau thuế. So với năm liền trước, dù doanh thu của Halico chỉ ở mức tương đương nhưng đã giảm đáng kể số lỗ ròng.

Tuy vậy, kết quả này vẫn đánh dấu năm thua lỗ thứ 6 liên tiếp của doanh nghiệp. Trên bảng cân đối kế toán, tính đến cuối năm 2021, lỗ lũy kế của Halico đã là 468 tỷ, cao gấp rưỡi so với vốn điều lệ (200 tỷ đồng).

Năm vừa qua, Halico đặt mục tiêu 114,6 tỷ đồng doanh thu thuần và lỗ trước thuế 30 tỷ. Như vậy, dù không hoàn thành mục tiêu doanh thu nhưng khoản lỗ trước thuế của Halico đã giảm đáng kể so với kế hoạch.

Theo tìm hiểu, Công ty Cổ phần Rượu và Nước giải khát Hà Nội (Halico - UPCoM: HNR), tiền thân là Nhà máy Rượu Hà Nội được thành lập từ năm 1898 thuộc Chi nhánh của hãng Fontaine, Cộng hòa Pháp xây dựng cùng với nhà máy bia Hommel (tiền thân của Habeco).

Nhà máy rượu Fontaine chính là nhà máy lớn nhất trong 5 nhà máy được xây dựng ở khu vực Đông Dương thời bấy giờ. Sau nhiều thăng trầm lịch sử, nhà máy rượu năm xưa đã đổi tên thành Halico và những sản phẩm như lúa mới, nếp mới hay Vodka Hà Nội đã tạo nên thương hiệu cho Công ty.

Nhà máy của Halico

Từng có giai đoạn Halico chiếm đa số thị phần tiêu thụ rượu tại phía Bắc, kết quả kinh doanh những năm trước 2010 cũng rất khả quan. Công ty này thậm chí từng được đánh giá là doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng doanh thu nhanh, với mức tăng bình quân 25% mỗi năm.

Năm 2011, Halico từng được Diageo (một trong những nhà sản xuất rượu lớn nhất thế giới) chi 1.800 tỷ đồng để sở hữu 45,57% cổ phần. Phần vốn còn lại thuộc sở hữu của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và một số cổ đông cá nhân. Như vậy, vốn hóa Halico xác định theo mức giá Diageo đặt mua vào khoảng 4.300 tỷ đồng.

Sự hợp tác này được kỳ vọng giúp cho Halico từng bước nâng cao công tác quản trị doanh nghiệp, nghiên cứu tung ra nhiều sản phẩm mới, nâng cấp hệ thống phân phối và đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu. Cùng với tầm nhìn của một tập đoàn sở hữu nhiều thương hiệu rượu nổi tiếng như Jonhny Walker, Bailey, Smirnoff… hứa hẹn trong tương lai gần, thương hiệu Halico và Vodka Hà Nội sẽ có sức mạnh nhất định trên thị trường trong nước và quốc tế.

Tuy nhiên, bước ngoặt kinh doanh của Halico đến sau khi hoạt động buôn lậu rượu bị phanh phui với chuyến hàng rỗng xuất khẩu sang Lào ngày 12/9/2012 qua cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh). Kết quả là hàng loạt lãnh đạo công ty bị khởi tố hình sự và hoạt động kinh doanh lao dốc.

Ban lãnh đạo hãng rượu này cũng từng thừa nhận một trong những nguyên nhân dẫn tới kết quả kinh doanh thua lỗ liên tục là do thị hiếu và yêu cầu của người tiêu dùng đối với mặt hàng rượu ngày càng khắt khe về chất lượng sản phẩm, hình ảnh, bao bì.

Trong khi đó, hãng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các nhà sản xuất rượu trong và ngoài nước. Đặc biệt, các nhà sản xuất rượu cũng phải đối mặt với tình trạng trốn thuế, làm giả của các cơ sở tư nhân, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, công bằng.

Ngoài ra, như chính đại diện của doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân còn do hệ luỵ từ các chương trình bán hàng, hệ thống bán hàng trước đó có các tác động tiêu cực từ các năm trước chuyển sang mà chưa thể giải quyết dứt điểm được ngay, đặc biệt là vấn đề bán lẫn vùng lấn tuyến và bán phá giá…

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, đối với những công ty này, nếu Nhà nước không có cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm khó khăn vướng mắc để thoái vốn càng nhanh càng tốt, thì chắc chắn bất lợi và thiệt hại về ngân sách sẽ càng nhiều. Trong nhiều trường hợp, chậm cổ phần hóa, thoái vốn cũng đồng nghĩa với khả năng gây thất thoát cho Nhà nước càng lớn.