Hải quan vẫn “lấn cấn” trong việc xử lý các container rác, phế liệu?!

Hải quan “lấn cấn” trong việc container phế liệu đã được hội đồng xử lý hàng tồn đọng giám định bằng mắt thường và xác định không đủ điều kiện nhập khẩu thì có phải thực hiện giám định lại hay không?

Cục Hải quan TPHCM vừa cho biết, thành phố vẫn còn hơn 400 container phế liệu nhập khẩu không đạt chất lượng chưa có phương án tái xuất, tiêu hủy.

Theo Cục Hải quan TPHCM, trong số 1.099 container phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu thì chỉ có 19/30 hãng tàu đưa ra phương án xử lý đối với 653 container. Các phương án xử lý mà các hãng tàu đưa ra là tái xuất, tiêu hủy hoặc xin gia hạn thời gian xử lý.

Còn lại hơn 400 container không đủ điều kiện nhập khẩu của các hãng tàu còn lại vẫn chưa có phương án xử lý. Nguyên nhân là do các hãng tàu không tìm được nơi tái xuất phế liệu.

Theo Cục Hải quan TPHCM, quá trình thực hiện buộc tái xuất các container phế liệu tồn đọng cũng đang gặp nhiều vướng mắc và chờ Tổng cục Hải quan tháo gỡ.

Theo Cục Hải quan TPHCM, thực hiện theo công văn 6632/TCHQ-GSQL ngày 22/10/2019 của Tổng cục Hải quan về việc xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển, việc phân loại hàng tồn đọng được thực hiện thông qua tổ chức giám định xác định chủng loại hàng hóa hoặc mở container để giám định bằng mắt thường.

Nếu xác định hàng tồn đọng là chất thải, chất thải nguy hại, phế liệu không đạt quy chuẩn quốc gia về môi trường, hàng tồn đọng gây ô nhiễm môi trường thì yêu cầu hãng tàu vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Ngay sau khi có hướng dẫn thực hiện, Hội đồng xử lý hàng tồn đọng là phế liệu tại cảng biển thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 1 (Cục Hải quan TPHCM, gọi tắt là Hội đồng) đã ban hành kế hoạch kiểm kê, phân loại hàng hóa tồn đọng.

Sau hơn 3 tháng kiểm kê, phân loại bằng mắt thường, trong số 2.029 container có 1.099 container phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu, hàng hóa chứa trong container chủ yếu là màng nhựa, bao bì các loại chưa băm cắt lẫn tạp chất, rác thải dơ bẩn và đã ra thông báo yêu cầu hãng tàu tái xuất.

Ngày 13/10/2020, Tổng cục Hải quan có công văn 6595/TCHQ-GSQL về việc tái xuất phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu đang tồn đọng tại cảng biển.

Theo đó, Tổng cục Hải quan yêu cầu cục hải quan các tỉnh, thành phố thông báo cho các hãng tàu về việc chỉ cho phép tái xuất đối với các lô hàng phế liệu tồn đọng sau khi có kết quả giám định xác định là phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu.

Thế nhưng, hải quan TPHCM cho rằng, nếu thực hiện quy định nói trên thì hải quan thành phố lại “vướng”. Bởi, nếu các container phế liệu đã được Hội đồng xử lý hàng tồn đọng giám định bằng mắt thường và xác định không đủ điều kiện nhập khẩu thì có phải thực hiện giám định lại để có kết quả giám định hay không?

Để nhanh chóng xử lý hàng phế liệu tồn đọng tại cảng, tránh tình trạng kéo dài, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của hãng tàu và doanh nghiệp kinh doanh kho bãi cảng trong những tháng cao điểm cuối năm, Cục Hải quan TPHCM đề xuất, không giám định lại đối với 1.099 container đã được giám định bằng mắt thường xác định là phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu.

Cục Hải quan TPHCM cho rằng, việc phân loại hàng tồn đọng này đã được đơn vị thực hiện đúng theo hướng dẫn tại điểm 4 công văn 6632/TCHQ-GSQL của Tổng cục Hải quan.

Chính vì vậy, Cục Hải quan TPHCM đề xuất chỉ thực hiện giám định lại đối với trường hợp các hãng tàu không đồng ý với kết quả kiểm kê phân loại của Hội đồng, và được thực hiện bởi các tổ chức giám định do Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ định, chi phí giám định sẽ do các hãng tàu chi trả.