Hải Phòng “khai tử” cụm công nghiệp trong khu dân cư

Theo quy hoạch, Hải Phòng sẽ quy hoạch mới 12 cụm công nghiệp (CCN) và xóa bỏ 18 CCN không phù hợp, đặc biệt là những CCN hình thành tự phát trong khu dân cư.

“Sống chung với lũ”

Là một trong những “điểm nóng” của Hải Phòng về xả thải gây ô nhiễm môi trường, CCN Vĩnh Niệm nằm án ngữ ngay trong khu dân cư nội thành đông đúc. Nhiều người dân phản ánh, từ khi CCN Vĩnh Niệm được xây dựng và đi vào hoạt động, môi trường sống của người dân nơi đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trao đổi với báo Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Trần Minh Tuấn - Chi cục trưởng Chi cục Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Hải Phòng cho biết, CCN Vĩnh Niệm hiện bất cập ở chỗ trước kia họ xây cơ sở hạ tầng đã có hệ thống thoát nước mưa, nước thải tách bạch rất tốt. Quá trình chuyển giao cơ chế quản lý, hệ thống nước thải lâu lắm không dùng, không vận hành, không hoạt động dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp xả thẳng vào hệ thống thoát nước trực tiếp của CCN và chảy ra kênh Tây Nam phía sau.

“Sở TNMT đã xuống kiểm tra, đề nghị tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong CCN phải xử lý nước thải đạt quy chuẩn cho phép thay vì tập trung vào hệ thống xử lý nước thải chung của CCN. Tuy nhiên, công tác này còn gặp nhiều khó khăn vì không phải doanh nghiệp nào cũng thực hiện theo đúng quy định”, ông Tuấn thừa nhận.

Các Cụm công nghiệp nằm xen kẽ với khu dân cư, chưa có hệ thống xử lý nước thải riêng biệt mà đều xả thải trực tiếp vào hệ thống kênh thủy lợi của địa phương.

Còn tại xã An Hưng, huyện An Dương, nhiều năm nay, người dân thôn Thắng Lợi phải chấp nhận bỏ hoang cánh đồng rộng hơn 23ha do nước thải của CCN Thắng Lợi tràn ra kênh thủy lợi, làm ô nhiễm nguồn nước tưới tiêu. Theo lãnh đạo UBND xã An Hưng, gọi là “cụm công nghiệp Thắng Lợi” nhưng thực tế chỉ gồm một vài nhà máy nhỏ lẻ sản xuất hàng may mặc, đệm mút, được hình thành tự phát cách đây vài năm. Các nhà máy này nằm xen kẽ với khu dân cư, chưa có hệ thống xử lý nước thải riêng biệt mà đều xả thải trực tiếp vào hệ thống kênh thủy lợi của địa phương. Thêm vào đó, một số doanh nghiệp trong CCN Thắng Lợi không thực hiện đúng về mục đích sử dụng đất, cho đơn vị khác thuê lại một phần mặt bằng để sản xuất. Vì thế, địa phương khó nắm bắt, quản lý hoạt động và kiểm soát việc xả thải của các doanh nghiệp ra môi trường.

Tại CCN thép Quán Toan (quận Hồng Bàng), CCN Quán Trữ, CCN Đồng Hòa (quận Kiến An), người dân địa phương cũng đang “than trời” bởi hệ thống xả thải, khí thải ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống và hoạt động canh tác của họ.

Chính quyền vào cuộc

Trước thực trạng trên, Hải Phòng đã ban hành Quyết định phê duyệt quy hoạch phát triển các CCN đến năm 2020, định hướng đến năm 2025. Quyết định này nhằm đưa các CCN tách biệt với khu dân cư, di dời đến các vùng đất canh tác kém hiệu quả và khu vực có cơ sở hạ tầng thuận lợi, điều kiện xử lý môi trường.

Theo đó, đến năm 2020, thành phố đưa ra khỏi quy hoạch 18 CCN không phù hợp quy mô và điều kiện phát triển, trong đó có các CCN nằm xen kẽ khu dân cư như CCN Đồng Hòa, CCN Sở Dầu...Đối với các CCN không thể di dời như các CCN Thắng Lợi, Quán Toan, Quán Trữ, Vĩnh Niệm cũng theo quy hoạch đến năm 2025, thành phố sẽ điều chỉnh, nâng cấp để hoàn thiện hạ tầng, trong đó có hệ thống xử lý xả thải. Riêng đối với các nhà máy thép của CCN Quán Toan, UBND thành phố không cho phép các nhà máy thép tại đây mở rộng quy mô sản xuất và kiên quyết đến năm 2025 sẽ di dời các nhà máy thép ra khỏi khu dân cư này.
Song hành với việc trên, UBND thành phố ban hành quy chế phối hợp quản lý CCN, quy định cụ thể về nguyên tắc, phương thức, nội dung, trách nhiệm phối hợp giữa các đơn vị chức năng nhằm quản lý và giám sát đối với CCN trên địa bàn thành phố, nhất là các CCN xen kẽ trong khu dân cư.

Ông Vũ Khắc Hào, Chủ tịch UBND phường Quán Trữ (quận Kiến An) nhận định, thành phố chỉ đạo các cấp, ngành sớm thực hiện quy hoạch trên và xem xét kỹ lưỡng khi chấp thuận các dự án có đủ điều kiện về sản xuất, bảo đảm môi trường, xa khu dân cư. Cùng với đó, kết hợp với tăng cường năng lực và trách nhiệm quản lý môi trường cho các CCN để phát triển bền vững.