Hà Nội: Đỏ mắt chờ nhà ở xã hội

Việc phát triển nhà xã hội ở Hà Nội còn rất hạn chế. Trong khi đó, đời sống người lao động tại các khu công nghiệp tiếp tục gặp không ít khó khăn, con cái thiếu nơi học tập, vui chơi, chăm sóc; chi phí thuê nhà ngày càng tăng...

Trao đổi với PV, đại diện Ban Quản lý các Khu công nghiệp - chế xuất Hà Nội cho biết, hiện nhu cầu ở của công nhân tại các KCN là rất lớn, trong khi nhà ở công nhân chưa đáp ứng đủ.

Do đó, Sở Xây dựng Hà Nội đã tham mưu UBND TP Hà Nội Chương trình phát triển nhà ở thành phố Hà Nội giai đoạn 2021- 2030. Ban quản lý đã tham mưu để thành phố lựa chọn xây dựng các khu nhà ở xã hội (NƠXH) (bao gồm nhà công nhân) gần các KCN để người lao động di chuyển thuận lợi.

Đại diện Ban quản lý một KCN ở Hà Nội cho biết, các nhà đầu tư đã đăng ký đầu tư gần kín KCN, đang chờ thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư. Đối với NƠXH tại KCN, quy mô ban đầu theo tỷ lệ 1/500 được phê duyệt, KCN sẽ có 4 block nhà 6 tầng, mật độ khoảng 2.500 công nhân.

Nhưng trên thực tế, nhu cầu của nhà đầu tư yêu cầu số lượng công nhân tăng lên khoảng gần 8.000 người. Do đó, đơn vị đang làm việc với liên ngành, đề xuất điều chỉnh quy hoạch phù hợp, tăng chiều cao 4 block nhà từ 6 lên 9 tầng đề đảm bảo nhu cầu.

Ngoài ra, nguồn vốn cũng đang là vấn đề khó khi xây dựng khu nhà ở cho công nhân. “Hiện vay ngân hàng trong nước rất khó, chúng tôi đang đề xuất một số phương án huy động nhà đầu tư cùng làm, với sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước”, vị này đề xuất.

Một doanh nghiệp bất động sản cho rằng, để thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển NƠXH, Nhà nước cần giải quyết các vấn đề về thời gian, thủ tục, nguồn vốn. Bởi khi phát triển NƠXH, doanh nghiệp không chủ động được về dòng tiền, đối tượng mua nhà, giá bán. Tất cả đều do Nhà nước quyết định. Chính vì thế, các thủ tục, quy trình cần được xử lý nhanh gọn hơn giúp doanh nghiệp tiếp cận đất đai một cách dễ dàng. Khi đó mới có thể thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển NƠXH.

Thêm 28.000m2 NƠXH trong năm

Đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, các giải pháp thúc đẩy phát triển nhà ở cho công nhân đã được thành phố tích cực triển khai. Sở Xây dựng đã tham mưu TP Hà Nội “Chương trình phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2030”; tháng 7/2022, HĐND TP Hà Nội đã thông qua chương trình.

Chương trình nêu rõ, nhà ở công nhân là một hạ tầng thiết yếu của KCN, nhằm bảo đảm chỗ ở ổn định cho công nhân; yêu cầu phát triển nhà ở công nhân cần gắn liền với trách nhiệm của người sử dụng lao động, của ban quản lý KCN, khu chế xuất, chính quyền địa phương và các tổ chức công đoàn.

Chương trình cũng đề xuất được phép chủ động bố trí quỹ đất 20% để xây dựng NƠXH tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại; sử dụng nguồn tiền thu từ quỹ đất 20 - 25% ở dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị để hỗ trợ, cho vay ưu đãi phát triển NƠXH; không phát triển NƠXH là nhà ở liền kề thấp tầng.

Cùng với đó, sẽ triển khai mô hình xây dựng một số khu NƠXH tập trung, quy mô diện tích đất lớn, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Đa dạng hóa nguồn lực đầu tư nhà ở phục vụ công nhân, ưu tiên bố trí quỹ đất, kinh phí để đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân các KCN trên địa bàn.

Năm 2022, thành phố hoàn thành 1.340.000m2 sàn nhà ở (đạt 109% kế hoạch), trong đó 985.000m2 sàn nhà ở thương mại (tại 16 dự án) và 257.000m2 sàn NƠXH (tại 3 dự án). Năm 2023, Sở Xây dựng tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình phát triển nhà ở thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2030 với mục tiêu hoàn thành 400 căn và 28.000m2 NƠXH, nâng diện tích nhà ở bình quân đầu người lên 28m2 sàn/người.

Để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở, khu đô thị, thành phố đang triển khai các thủ tục đầu tư xây dựng các khu NƠXH tập trung, nhà ở cho thuê phục vụ công nhân, người lao động tại các khu, cụm công nghiệp. Đồng thời, tổ chức kiểm tra các dự án, tập trung vào các dự án chậm triển khai năm 2021, 2022, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và tiến độ thực hiện dự án.

Đối với các dự án chậm triển khai, năng lực kém, cố tình chây ì sẽ bị thu hồi để thực hiện đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư khác. Sau đó sẽ công khai thông tin vi phạm, đưa vào tiêu chí đánh giá và không cho tham gia thực hiện các dự án tương tự trên địa bàn.

Tới đây, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp tới có một số điểm mới bổ sung về NƠXH có tác động tích cực đến thị trường. Dự thảo Luật bổ sung nội dung phát triển nhà lưu trú công nhân tại mục 3 (từ Điều 98 - Điều 107) về phát triển nhà lưu trú cho công nhân, tháo gỡ những vướng mắc trên thực tế về phát triển nhà ở cho công nhân khu công nghiệp hàng chục năm nay. Theo quy định mới, nhà cho công nhân được ưu đãi như được giao đất không thu tiền sử dụng đất; được miễn giảm thuế, được vay vốn với lãi suất ưu đãi như NƠXH...