Hà Nội: “Biến” tháp nước Hàng Đậu thành không gian văn hóa

Tháp nước Hàng Đậu (vốn là công trình cũ, không sử dụng nhiều năm nay) đang được cải tạo, sắp đặt thành không gian nghệ thuật và lần đầu tiên sẽ mở cửa cho khách tham quan, trải nghiệm trong Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 diễn ra từ ngày 17 đến 31-12.

Tháp nước Hàng Đậu (tên thường gọi là bốt Hàng Đậu) nằm tại ngã 6 giao giữa các con phố: Hàng Than, Hàng Lược, Hàng Giấy, Hàng Đậu, Quán Thánh và Phan Đình Phùng).

Tháp nước Hàng Đậu được xây dựng vào năm 1894, là một trong những công trình kiến trúc cổ của Hà Nội do người Pháp xây dựng. Tháp được xây để phục vụ việc cung cấp nước sạch cho binh lính và công dân của họ trong thời gian Pháp đô hộ tại Hà Nội, song song với việc xây dựng Nhà máy nước Yên Phụ.

Tháp nước Hàng Đậu có hình trụ tròn, đường kính 19m, cao 3 tầng, mái có hình chóp nón, ở giữa là cột thu lôi. Tháp có đài nước khổng lồ bằng thép dung tích 1.250m3, yên vị trên đỉnh 8 bức tường đá. Hệ thống đường ống dẫn lên, xuống với những chiếc van bằng sắt vẫn nguyên vẹn, phủ đầy bụi. Ngày nay, tháp cơ bản vẫn giữ được hiện trạng như ban đầu, duy có 17 cửa sổ ở phía dưới tầng 1 đã được bịt kín.

Sau nhiều năm gần như không được sử dụng, tới đây, tháp nước sẽ được các kiến trúc sư, chuyên gia cải tạo, tổ chức trưng bày Không gian sắp đặt Nước và Di sản Tháp nước Hàng Đậu. Dự án do nhóm thiết kế gồm kiến trúc sư Cao Thế Anh, họa sĩ Nguyễn Đức Phương và cộng sự thực hiện. Lấy cảm hứng từ lục thủy theo quan niệm Á Đông, trưng bày mang lại trải nghiệm không gian nghệ thuật mới lạ và sáng tạo với âm thanh và ánh sáng.

Hệ sắp đặt âm thanh tái hiện lại những âm thanh của nước trong tự nhiên, đưa công chúng tới những chiều không gian tiềm thức, đánh thức mối quan hệ của con người đô thị với môi trường tự nhiên. Hệ sắp đặt ánh sáng mở rộng thị giác về những vỏ bọc đẹp đẽ, các nguyên liệu đều được tái chế bởi rác thải đô thị, nhấn mạnh tác động của đô thị tới môi trường tự nhiên.

Qua đó, các tác giả muốn chuyển tải tới công chúng vai trò của nước trong cuộc sống cũng như sự gắn kết giữa con người với tự nhiên. Từ đó, mỗi người cần có ý thức giữ gìn môi trường tự nhiên. Trưng bày này cũng nhằm giúp công chúng có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp từ bên trong của một công trình kiến trúc đã bị “ngủ quên” nhiều thập kỷ.

Không gian nghệ thuật tại tháp nước Hàng Đậu sẽ lần đầu tiên ra mắt công chúng trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023, diễn ra từ ngày 17-11 đến ngày 31-12.