Gói hỗ trợ tiền thuê nhà 6.600 tỉ đồng: Không kéo dài thời gian giải ngân

Việc chậm giải ngân gói hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động là do cấp huyện thận trọng, chờ ngân sách về; người sử dụng lao động sợ bị thanh tra, kiểm tra, liên đới trách nhiệm

Sáng 12-8, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) đã tổ chức Hội nghị giao ban trực tuyến đôn đốc các địa phương thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà ở cho người lao động (NLĐ) theo Quyết định 08/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng. Hội nghị diễn ra khi chỉ còn 4 ngày (kể cả cuối tuần) sẽ hết hạn nhận hồ sơ đề nghị hỗ trợ (ngày 15-8).

4 tỉnh chưa giải ngân đồng nào

Tính đến sáng 12-8, cả nước mới giải ngân hỗ trợ tiền thuê nhà cho 1.117.107 lao động với hơn 787,9 tỉ đồng, chỉ đạt 12,14% so với số tiền dự kiến chi 6.600 tỉ đồng. Tại hội nghị, ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục Việc làm, cho biết đến 18 giờ 30 phút chiều 11-8, 10 địa phương có tỉ lệ giải ngân cao nhất cả nước là: Thái Nguyên (39,43%), Bắc Giang (39,42%), Tiền Giang (36,26%), Bình Phước (35,21%), Đồng Nai (29,3%), Hà Nội (24,79%), Tây Ninh (13,67%), TP HCM (7,83%), Bình Dương (6,16%), Long An (6,03%).

Bên cạnh đó, 10 địa phương có tỉ lệ giải ngân thấp nhất là: An Giang (0,36%), Hải Phòng (0,4%), Bình Định (0,47%), Nghệ An (0,95%), Vĩnh Long (1,06%), Thanh Hóa (1,16%), Bắc Ninh (1,57%), Quảng Trị (1,6%), Quảng Nam (2,16%), Bình Thuận (2,25%). Tại cuộc họp, Bộ trưởng LĐ-TB-XH Đào Ngọc Dung đã phê bình 10 địa phương có tỉ lệ giải ngân thấp nhất, tính đến 0 giờ ngày 12-8, gồm: An Giang, Hải Phòng, Bình Định, Nghệ An, Vĩnh Long, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Quảng Trị, Quảng Nam, Bình Thuận. Trong đó, ông đặc biệt phê bình 4 địa phương chưa thực hiện giải ngân tiền hỗ trợ: Hà Giang, Bắc Kạn, Sơn La, Phú Yên. Đây là những địa phương có số lao động ít nhưng lãnh đạo Sở LĐ-TB-XH không quan tâm đôn đốc giải ngân.

Theo Bộ LĐ-TB-XH, tiền hỗ trợ lao động thuê trọ đã chuyển về các địa phương từ ngày 17-7, BHXH cũng đã xác nhận danh sách hơn 3,1 triệu lao động. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân tiền hỗ trợ của các địa phương hiện vẫn rất thấp. Vì vậy, sang tuần sau, Bộ LĐ-TB-XH sẽ lập đoàn kiểm tra tiến độ triển khai gói hỗ trợ tiền thuê nhà tại TP HCM, Đồng Nai, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Dương, Long An, Hải Phòng, Quảng Ninh...

Không "vẽ" thêm thủ tục

Theo ông Lê Văn Thinh, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH TP HCM, thành phố có số lượng doanh nghiệp (DN) và lao động rất lớn, do đó cần nhiều thời gian thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà. Tính đến ngày 12-8, TP HCM đã tiếp nhận hơn 870.000 hồ sơ với số tiền khoảng 477 tỉ đồng (chiếm 26,88% tổng dự toán kinh phí), nhưng mới giải ngân cho trên 272.000 lao động với số tiền hơn 144 tỉ đồng (đạt 8,13% tổng dự toán kinh phí). Việc phê duyệt hồ sơ của quận, huyện còn chậm do thận trọng khi triển khai, trùng lắp thông tin, hồ sơ còn thiếu sót…

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết TP HCM có khoảng 1 triệu lao động được hỗ trợ tiền thuê nhà, chiếm 1/3 số người hỗ trợ và 1/3 kinh phí toàn quốc nhưng giải ngân chậm. Bộ trưởng đề nghị địa phương cần xem lại cách làm bởi quy định thêm các thủ tục như xác nhận giấy phép kinh doanh, tạm vắng tạm trú, mất nhiều thời gian. Đối với tỉnh Bình Dương, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng tỉnh có đông lao động nhưng các khâu tiếp nhận hồ sơ, phê duyệt, giải ngân đều chậm. Tỉnh Bình Dương còn tự đưa ra thời điểm xét hồ sơ là ngày 31-8, sai với quy định.

Bà Nguyễn Thu Hiền, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Đồng Nai, cho biết để đẩy nhanh tiến độ, Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt. Với 140 DN, có 10.000 lao động chưa nộp hồ sơ, tỉnh đưa lên đài truyền hình để "bêu tên" nhắc nhở, yêu cầu thực hiện nhanh.

"Dự kiến ngày 15-8, tất cả DN sẽ nộp hết hồ sơ. Chậm nhất ngày 30-8, chúng tôi sẽ hoàn thành hỗ trợ tiền thuê nhà trọ" - bà Hiền nói và cho biết trước đây chậm là bởi quá trình phức tạp, phải họp hội đồng nhân dân phê duyệt. Giờ đây, các thủ tục này đã được loại bỏ.

Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH, trong thời gian qua, Thủ tướng đã có 4 công điện chỉ đạo vấn đề này nhưng việc giải ngân vẫn chậm. Các địa phương chưa quan tâm chỉ đạo, nhiều nơi coi đây là việc của ngành LĐ-TB-XH và BHXH. Nhiều tỉnh còn đưa ra nhiều thủ tục riêng như yêu cầu DN xuất trình giấy phép kinh doanh. Có tỉnh lại thông qua HĐND… khiến việc phê duyệt rất chậm. "Nếu TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương và các tỉnh Đông Nam Bộ giải ngân xong thì việc giải ngân trên toàn quốc cơ bản xong bởi các địa phương này chiếm đa số" - ông Đào Ngọc Dung nêu rõ.

Hồ sơ nộp sau ngày 15-8 sẽ không còn giá trị

Ông Đào Ngọc Dung khẳng định Quyết định 08 đã quy định rõ thời hạn nhận hồ sơ tới hết 15-8, nên những hồ sơ nhận sau sẽ không còn giá trị giải quyết. Sau khi nhận hồ sơ 2 ngày phải duyệt (hoặc trả lại nếu có sai sót); nếu được duyệt sau 2 ngày phải chuyển tiền. Do đó về lý thuyết, các địa phương phải hoàn thành giải ngân trong tuần tới. Tuy nhiên, số lượng NLĐ và tiền hỗ trợ còn lớn, nên muộn nhất tới 30-8 các địa phương phải giải ngân xong, không gia hạn hay kéo dài sang tháng 9. Bộ LĐ-TB-XH sẽ công khai thông tin tiến độ giải ngân của các địa phương trên báo chí 3 ngày/lần.