Gỡ rào cho vay nhỏ lẻ: Ngân hàng, công ty tài chính sẽ bứt phá cho vay tiêu dùng?

Từ ngày 1/7/2024, các khoản vay nhỏ lẻ sẽ không phải chứng minh mục đích sử dụng vốn.

Quy định này được kỳ vọng sẽ kích thích mạnh mẽ hoạt động cho vay bán lẻ - đặc biệt là các khoản vay nhỏ lẻ - của các ngân hàng, công ty tài chính.

Cởi trói thủ tục, ngân hàng vẫn không cho vay bằng mọi giá

Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây. Theo đó, với các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ (khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, khoản cấp tín dụng qua thẻ; khoản cho thuê tài chính, khoản cho vay tiêu dùng, khoản cấp tín dụng qua thẻ của tổ chức tín dụng phi ngân hàng; khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống của quỹ tín dụng nhân dân; khoản cho vay của tổ chức tài chính vi mô), khách hàng không cần cung cấp phương án sử dụng vốn khả thi và thông tin về người có liên quan. Theo Dự thảo thông tư hướng dẫn, khoản vay có giá trị nhỏ là khoản vay không vượt quá 100 triệu đồng.

TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng, quy định này sẽ tạo ra nhiều dư địa tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng và tổ chức tín dụng phi ngân hàng.

Lãnh đạo các ngân hàng thương mại cũng cho rằng, quy định này phù hợp với đặc thù các khoản cho vay nhỏ, góp phần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách hàng trong việc tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng với thủ tục đơn giản hơn, góp phần mở rộng hoạt động cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng, qua đó hạn chế “tín dụng đen”. Với các ngân hàng có hàng trăm ngàn khoản vay nhỏ lẻ, quy định trên cũng giúp tiết kiệm thời gian, chi phí vận hành.

Mặc dù vậy, theo ông Hùng, thủ tục được cởi trói không có nghĩa là ngân hàng, công ty tài chính sẽ đẩy mạnh cho vay nhỏ lẻ bằng mọi giá. Hiện nay, nợ khó đòi có xu hướng tăng nhanh, hành lang pháp lý cho thu hồi, xử lý nợ vẫn còn nhiều trở ngại, nên các tổ chức tín dụng sẽ cho vay thận trọng hơn.

“Dư địa tăng trưởng là rất lớn, song các ngân hàng, công ty tài chính sẽ sàng lọc kỹ đối tượng, không cho vay bằng mọi giá. Cùng với cởi trói thủ tục, tôi hy vọng, việc tích hợp với cơ sở dữ liệu dân cư, chấm điểm tín dụng sẽ được đẩy nhanh hơn. Đây mới chính là cơ sở để ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay nhỏ lẻ”, ông Hùng cho biết.

Không kích cầu tiêu dùng, khó tăng trưởng tín dụng

Cho vay nhỏ lẻ dù tốn kém chi phí, song biên độ sinh lời cao, là lĩnh vực được tất cả ngân hàng chú trọng. Dù thủ tục cho vay đã thông thoáng hơn, song để cho vay nhỏ lẻ thực sự đột phá, rất cần có các giải pháp kích cầu tiêu dùng trong nước.

Ông Đào Minh Tú, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước đề nghị, các ngân hàng và công ty tài chính cần đẩy mạnh cho vay tiêu dùng trong năm nay để kích cầu tiêu dùng, sức mua, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Dù vậy, các ngân hàng thương mại cho rằng, để thúc đẩy vay tiêu dùng, đặc biệt các khoản vay nhỏ lẻ, không chỉ cần sự vào cuộc của ngành ngân hàng, mà còn phải có các chính sách kích thích tổng cầu.

Ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng (VPBank) cho rằng, kích cầu tiêu dùng nội địa hiện nay tuy được nhắc đến nhiều, song chưa triển khai được bao nhiêu. “Cần có hẳn chương trình của Chính phủ, coi kích cầu tiêu dùng nội địa là vấn đề lớn”, ông Vinh kiến nghị.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Phó chủ tịch Hội đồng Quản trị HDBank cũng kiến nghị Chính phủ cần có thêm các chính sách như giảm thuế thu nhập cá nhân để “khoan sức dân”, tăng khả năng tiêu dùng và triển khai một số giải pháp hỗ trợ tài khóa khác cho doanh nghiệp để kích thích tiêu dùng.