Gỡ “nút thắt” cho nhà ở xã hội

Tại dự thảo nghị định phát triển nhà ở xã hội, việc nới lỏng điều kiện được thuê, mua nhà ở xã hội được cho sẽ tháo gỡ “nút thắt” cho phân khúc này.

Ông Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo nghị định về phát triển nhà ở xã hội, trong 1 - 2 tuần tới sẽ gửi Bộ Tư pháp thẩm định, hoàn thiện và trình xin ý kiến thành viên Chính phủ đầu tháng 5 tới.

Rút gọn điều kiện mua nhà ở xã hội

Ông Hưng cho biết, tại nghị định này có nhiều nội dung mới về quỹ đất, thủ tục đầu tư, chính sách ưu đãi, thủ tục mua bán cũng như điều kiện để được mua nhà ở xã hội. Cụ thể, về quỹ đất, luật đã quy định UBND cấp tỉnh căn cứ vào mục tiêu nhu cầu nhà ở xã hội để bố trí quỹ đất đủ. Trong đó có hai loại quỹ đất, gồm quỹ đất độc lập và quỹ đất nhà ở 20% trong dự án nhà ở thương mại.

Về trình tự thủ tục đầu tư, cũng được rút ngắn so với trước với những quy định hướng dẫn rất cụ thể, làm cơ sở cho địa phương thực hiện một cách thống nhất, tránh tình trạng như thời gian qua mỗi địa phương thực hiện theo trình tự khác nhau. Trong đó đã có việc rút gọn các thủ tục hành chính. Theo đó, chủ đầu tư đương nhiên được miễn tiền sử dụng đất, không phải đi trình xin miễn như trước đây.

Về chính sách ưu đãi, Luật Nhà ở và nghị định quy định đã có sự sửa đổi theo hướng, phần đầu tư nhà ở xã hội thì chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận 10%. Với 20% đất làm dịch vụ thương mại, chủ đầu tư được hưởng toàn bộ lợi nhuận phần kinh doanh thương mại này mà không phải hòa chung vào dự án, nên có sự khuyến khích ưu đãi hơn.

Với trình tự thủ tục mua bán, ông Hà Quang Hưng cho biết, nghị định mới có sự điều chỉnh, trong đó, ngoài bốc thăm trực tiếp có thể bốc thăm trực tuyến, nên người dân không phải đến sớm xếp hàng vào bốc thăm như trước.

Bên cạnh đó, luật mới cũng rút gọn nhiều điều kiện để được mua, thuê mua nhà ở xã hội. Cụ thể, về đối tượng đã rút gọn 1 điều kiện và chỉ còn 2 điều kiện là nhà ở và thu nhập; còn đối tượng thuê thì lượt bỏ tất cả các điều kiện, chỉ cần thuộc nhóm đối tượng mà luật đã quy định cụ thể.

Về điều kiện thu nhập, Bộ Xây dựng đã nghiên cứu và tiếp thu các ý kiến. Hiện dự thảo nghị định đang đề xuất theo hướng mới, tức là đối với người độc thân có mức thu nhập 15 triệu đồng. Đối với hộ gia đình, 2 vợ chồng tổng thu nhập không quá 30 triệu là đủ điều kiện mua. Mức thu nhập này chỉ cần cơ quan nơi công tác xác nhận mà không cần phải ra cơ quan thuế.

Tạo quỹ đất để thu hút doanh nghiệp

Dự thảo trên nếu được thông qua có thể sẽ tạo “cú hích” nhằm giúp phân khúc nhà ở xã hội trở nên sôi động hơn. Trước đây, nhiều chuyên gia đã cho rằng, những hạn chế trong điều kiện mua nhà ở xã hội đã khiến doanh nghiệp không “mặn mà” đầu tư. Không chỉ phải đối mặt với những vướng mắc về mặt pháp lý và gặp khó trong việc tiếp cận vốn ưu đãi để thực hiện dự án.

Về những khó khăn khi triển khai phân khúc này, ông Trần Ngọc Anh – Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Viglacera đã từng chia sẻ, các quy định về đối tượng và điều kiện mua nhà ở xã hội vẫn còn hạn chế, khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn khi kinh doanh loại hình này. Do đó, "cần sớm cho áp dụng Luật Nhà ở sửa đổi và ban hành Nghị định về nhà ở xã hội theo hướng tháo gỡ, mở rộng đối tượng được mua, được thuê với điều kiện đơn giản, dễ thực hiện để người nghèo sớm tiếp cận được với các sản phẩm nhà ở xã hội", ông Ngọc Anh nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản cho biết, nới lỏng một số điều kiện cho người mua nhà ở xã hội sẽ tạo thuận lợi hơn cho người có nhu cầu. Tuy nhiên, cần xem xét việc người mua nhà ở xã hội làm ở đâu, thu nhập thế nào thì mới được mua để thuận lợi trong việc trả nợ.

"Ngoài ra, khó khăn về nhà ở xã hội lâu nay vẫn là thiếu quỹ đất. Vì vậy, nhà nước cần sớm tạo quỹ đất để thu hút doanh nghiệp tham gia đấu giá làm nhà ở xã hội. Khi nguồn cung nhà ở xã hội tăng lên, sẽ gia tăng cơ hội cho người thu nhập thấp mua được nhà" - ông Đính khẳng định.

Qua đó, sự nới lỏng các điều kiện để thuê và mua nhà ở xã hội hứa hẹn sẽ tháo gỡ “nút thắt” cho phân khúc này. Khi nhiều đối tượng được tham gia thị trường hơn, thanh khoản của phân khúc này cũng sẽ được cải thiện và giúp thu hút thêm sự quan tâm từ doanh nghiệp.