Gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu có thể kéo dài sang năm 2022

Khủng hoảng chuỗi cung ứng vốn được dự báo chỉ là vấn đề ngắn hạn nhiều khả năng sẽ kéo dài đến năm 2022. Nguyên nhân được cho là do biến thể Delta đang ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất tại các nhà máy châu Á và làm gián đoạn vận chuyển, gây ra cú sốc cho nền kinh tế thế giới.

Chuỗi cung ứng thế giới đang rơi vào tình trạng khủng hoảng kéo dài. Thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, giá nguyên liệu và năng lượng tăng cao, các nhà sản xuất đang phải lao vào cuộc chiến dành một chỗ trên các tàu vận chuyển hàng hoá, đẩy giá cược vận chuyển tăng lên mức kỷ lục. Các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ có 2 lựa chọn: tăng giá sản phẩm hoặc huỷ toàn bộ lô hàng.

Christopher Tse - giám đốc điều hành của Musical Electronics Ltd. có trụ sở tại Hồng Kông (Trung Quốc), công ty sản xuất các sản phẩm công nghệ tiêu dùng như loa bluetooth, rubik, cho biết: “Chúng tôi không có đủ linh kiện, không thể mua container, chi phí đã tăng lên rất nhiều.”

Hiện nay, theo Chỉ số Container Thế giới của Drewry, chi phí vận chuyển một container từ châu Á đến châu Âu cao hơn khoảng 10 lần so với tháng 5 năm 2020. Chi phí từ Thượng Hải (Trung Quốc) đến Los Angeles (Mỹ) đã tăng hơn sáu lần. Chuỗi cung ứng toàn cầu đã trở nên mỏng manh đến mức chỉ một tai nạn nhỏ cũng “có thể gây ra những ảnh hưởng phức tạp” - Tập đoàn tài chính HSBC Holdings Plc. cho biết trong một báo cáo.

Gần đây, cảng Meishan thuộc tỉnh Ninh Ba (Trung Quốc) – cảng vận chuyển lớn thứ 3 thế giới đã phải ngừng hoạt động trong 2 tuần khi phát hiện có một công nhân nhiễm Covid-19. Điều này cũng xảy ra tại nhiều cảng lớn trên thế giới.

Theo ông Hsieh Huey-chuan, chủ tịch hãng vận tải lớn thứ 7 thế giới Evergreen Marine Corp, cho biết: “Tình trạng tắc nghẽn tại cảng và thiếu container có thể kéo dài sang quý 4 năm nay hoặc thậm chí giữa năm 2022. Nếu đại dịch không thể được ngăn chặn một cách hiệu quả, tắc nghẽn cảng có thể trở thành một bình thường mới."

Sự lan rộng của biến thể Delta đang gây khó khăn cho nhiều nhà máy hoạt động. Tập đoàn sản xuất Toyota hàng đầu thế giới gần đây cảnh báo trong thàng tới họ sẽ buộc phải tạm dừng sản xuất tại 14 nhà máy trên khắp Nhật Bản và cắt giảm năng suất tới 40% do gián đoạn nguồn cung và gây ra tình trạng thiếu chip để sản xuất.

Tại Mỹ, các nhà dự báo đã hạ dự báo tăng trưởng cho năm nay và nâng kỳ vọng lạm phát vào năm 2022: chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân hiện dự kiến ​​sẽ tăng 4% trong quý 3 và 4,1% trong quý 4, gấp đôi mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.

Chang Shu, chuyên giá kinh tế trưởng khu vực châu Á của trang tài chính Bloomberg nhận xét, các nút thắt trong chuỗi cung ứng khó có thể sớm giải quyết khi mà những nước xuất khẩu lớn như Việt Nam và Indonesia vẫn đang phải căng mình chống dịch. “Điều này sẽ khiến các dây chuyền sản xuất chậm lại và đẩy chi phí sản xuất lên cao, từ đó làm ảnh hưởng tới tốc độ hồi phục kinh tế toàn cầu.” – ông nhấn mạnh.

Trước tình hình này, các nhà vận chuyển không giấu được sự bi quan. Karsten Michaelis, Trưởng bộ phận vận tải đường biển của hãng vận chuyển DHL Global Forwarding khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhận định: “Chúng tôi không kỳ vọng giá cước sẽ ổn định lại trong thời gian tới. Sự kết hợp của những yếu tố như một năm gián đoạn hoạt động, tình trạng thiếu container, tắc nghẽn cảng và thiếu tàu đang tạo ra sự dư cầu vượt quá khả năng sản xuất."

Trưởng bộ phận Karsten Michaelis cho biết hãng này đang cung cấp cho khách hàng nhiều lựa chọn thay thế về tuyến đường và phương thức vận tải để đảm bảo việc giao hàng được thực hiện. “Chúng tôi phải chuẩn bị cho môi trường chi phí cao hơn và dự kiến sẽ chưa thể quay lại mức trước đại dịch Covid-19." – Ông cảnh báo.

Trong khi đó, giữa bối cảnh năm 2021 đã đi được hơn nửa chặng đường, các chuyên gia lo ngại nhu cầu tiêu thụ hàng hoá tăng đột biến vào giai đoạn các kỳ nghỉ lễ cuối năm sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng khủng hoảng, khi các nhà máy gấp rút dồn hàng hóa đến các thị trường Mỹ và châu Âu.

Trưởng bộ phận Michaelis cho biết: “Việc lập kế hoạch hoạt động cho mùa Giáng sinh 2021 đã bắt đầu sớm hơn nhiều trong năm nay vì khả năng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển quá eo hẹp."

Tương tự, các công ty cũng đang phải thực hiện những điều chỉnh để thích ứng với tình hình. Nhà sản xuất tấm phủ cửa sổ của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) Nien Made Enterprise đang tận dụng thêm các dây chuyền sản xuất mới được mở rộng ở Dallas (Mỹ) và cũng đang mở rộng cơ sở ở Mexico để giảm bớt tác động của tình trạng thiếu container.