Giải đáp: Trung tâm lưu ký chứng khoán là gì? Tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn

Trung tâm lưu ký chứng khoán có vai trò đặc biệt quan trọng, được thành lập nhằm đảm bảo dòng tiền và tài sản trên thị trường chứng khoán được luân chuyển thông suốt, an toàn và bảo mật. Trải qua 15 năm qua hình thành và phát triển, trung tâm đã luôn hoàn thành tốt vai trò và sứ mệnh đặc biệt của mình, góp phần thiết thực vào sự phát triển của toàn ngành chứng khoán cũng như bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư. Vậy trung tâm lưu ký chứng khoán là gì, tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể ra sao?

Hãy cùng 24hMoney tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây nhé!

1. Trung tâm lưu ký chứng khoán là gì?

Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam có tên tiếng Anh là Vietnam Securities Depository - VSD, được thành lập vào ngày 01/05/2006, trực thuộc Ủy ban chứng khoán Nhà nước, là tổ chức đăng ký chứng khoán của tất cả các công ty đại chúng.

Theo quyết định số 189/2005/QĐ-TTg ngày 27/7/2005 của Thủ tướng Chính phủ, trung tâm lưu ký chứng khoán có nhiệm vụ thực hiện đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán cũng như cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cho việc giao dịch mua, bán chứng khoán diễn ra hiệu quả, an toàn.

Việc thành lập, giải thể và chuyển đổi cơ cấu tổ chức của VSD do Bộ trưởng Bộ tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Thông tin liên hệ chính thức của Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam:

2. Nhiệm vụ và quyền hạn của trung tâm lưu ký chứng khoán

Theo quyết định số 2396/QĐ-BTC ngày 21/11/2017 (thay thế Quyết định số 2880/QĐ-BTC ngày 22/11/2013) của Bộ trưởng Bộ Tài chính thì VSD được thành lập với các nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể như sau:

3. Các dịch vụ được cung cấp bởi trung tâm lưu ký chứng khoán

3.1. Đăng ký chứng khoán

Theo luật, các chứng khoán của công ty đại chúng chúng đều phải được đăng ký tập trung tại VSD. VSD sẽ tổ chức quản lý, ghi nhận các thông tin về tổ chức phát hành, chứng khoán phát hành và người sở hữu chúng trên hệ thống của mình.

Chứng khoán đăng ký tại VSD gồm: cổ phiếu niêm yết, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm, công cụ nợ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu của địa phương, doanh nghiệp…

3.2. Lưu ký chứng khoán

Lưu ký chứng khoán việc nhận ký gửi, bảo quản an toàn, chuyển giao, ghi nhận sở hữu chứng khoán của khách hàng trên hệ thống do VSD quản lý, nhằm đảo bảo các quyền và lợi ích chính đáng của người sở hữu.

Theo quy định, chứng khoán của công ty đại chúng đều phải được lưu ký tập trung tại VSD trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào. Chứng khoán lưu ký tại VSD là tài sản thuộc sở hữu của khách hàng, được quản lý riêng biệt và VSD không được sử dụng chúng vì lợi ích của bên thứ ba hoặc vì lợi ích của chính VSD.

3.3. Bù trừ và Thanh toán

Đây chính là bước thực hiện cuối cùng để hoàn tất quá trình giao dịch chứng khoán. Sau khi kết thúc phiên giao dịch, toàn bộ dữ liệu về kết quả giao dịch chứng khoán từ các Sở giao dịch chứng khoán sẽ được chuyển về VSD.

Việc bù trừ tiền được VSD thực hiện cho từng thành viên dựa trên số tiền được nhận và số tiền phải trả cho các giao dịch trong cùng ngày tại các Sở giao dịch chứng khoán.

3.4. Thực hiện quyền cho người sở hữu chứng khoán

VSD cung cấp dịch vụ thực hiện quyền cho người sở hữu chứng khoán như sau:

3.5. Cấp mã số giao dịch

Trước khi thực hiện đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, các nhân và tổ chức nước ngoài cần phải đăng ký mã số giao dịch chứng khoán với VSD. Mỗi nhà đầu tư nước ngoài sẽ được cấp 01 mã số giao dịch chứng khoán, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định bởi luật chứng khoán.

3.6. Cấp mã chứng khoán

VSD sẽ cấp và quản lý mã chứng khoán trong nước cho tất cả các chứng khoán đăng ký tại đây. Mã chứng khoán được cấp bởi VSD sẽ sử dụng làm mã giao dịch của tổ chức phát hành khi họ niêm yết hoặc đăng ký giao dịch chứng khoán trên các Sở giao dịch chứng khoán.

3.7. Các dịch vụ khác

Ngoài các dịch vụ trên thì VSD còn cung cấp các dịch vụ khác như: dịch vụ quỹ, vay và cho vay chứng khoán, bỏ phiếu điện tử.

4. Cơ cấu tổ chức của trung tâm lưu ký chứng khoán

3.1. Hội đồng quản trị

3.2. Ban kiểm soát

3.3. Ban giám đốc

3.4. Các phòng ban trực thuộc

Các phòng, ban thuộc chi nhánh bao gồm:

Mỗi phòng ban đều có chức năng, nhiệm vụ cụ thể để thực hiện các dịch vụ được liệt kê phía trên.

Kết luận

Như vậy, 24hMoney đã gửi tới bạn những thông tin chi tiết về trung tâm lưu ký chứng khoán, chức năng và các dịch vụ mà tổ chức này cung cấp. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã nắm được những kiến thức cần thiết, hỗ trợ cho quá trình đầu tư chứng khoán của mình. Nếu bạn còn bất kỳ điều gì thắc mắc, hãy để lại bình luận dưới bài viết này để các chuyên gia của chúng tôi giải đáp nhanh nhất có thể nhé!

Cuối cùng, đừng quên tải app 24hMoney và đăng ký tài khoản hoàn toàn miễn phí để cập nhật những tin tức mới nhất về thị trường tài chính, chứng khoán, bất động sản…nhé.