Giấc mơ của tôi là một doanh nghiệp Việt Nam danh tiếng toàn cầu về dinh dưỡng

Thoải mái chia sẻ và thẳng thắn trong tất cả các vấn đề từ cuộc sống đến kinh doanh, có cảm giác chị xuất hiện ở bất cứ đâu, năng lượng từ chị sẽ lấp đầy không gian đó.

Ít ai biết rằng đằng sau vẻ ngoài trẻ trung, đôi khi hồn nhiên là một cá tính kiên định, một tư duy chiến lược sắc bén và một khát vọng cháy bỏng về việc xây dựng công ty dinh dưỡng Việt Nam danh tiếng thế giới. Cuộc trò chuyện suốt buổi chiều cuối năm 2020 với CEO Công ty NutiFood Trần Thị Lệ đưa tôi đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác dù tôi quen biết chị đã khá lâu.

Đi tiên phong và định vị thương hiệu với các sản phẩm sữa đặc trị nhưng cuối năm 2020, NutiFood đã chính thức đưa ra thị trường sữa tươi NutiMilk, đây có phải là chiến lược mới của công ty?

NutiFood đã hoạt động trong phân khúc sữa bột rất nhiều năm bởi chúng tôi xuất phát từ Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM. Ở thời điểm đó, các sản phẩm sữa đặc trị luôn bị các công ty ngoại thống trị với giá thành cao. Thế nên đội ngũ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng của NutiFood đã dành một thời gian dài chuyên tâm nghiên cứu để mang đến những sản phẩm chất lượng cao với giá thành hợp lý cho từng nhu cầu dinh dưỡng chuyên biệt của trẻ em và người lớn. Đến thời điểm này, NutiFood đã đứng vị trí số 1 về sữa bột cho trẻ em. Thế nhưng thị trường ngày càng cần những sản phẩm tiện dụng hơn như sữa nước (sữa tươi, sữa tiệt trùng, sữa chua uống, sữa hạt...). Chính vì vậy, chúng tôi quyết tâm đầu tư vào phân khúc này để người tiêu dùng có thêm nhiều sự lựa chọn. NutiMilk chỉ là một sản phẩm, sắp tới NutiFood sẽ còn đưa ra hàng loạt các sản phẩm sữa nước, sữa hạt khác nữa.

Dây chuyền sản xuất của NutiFood hiện đại top đầu thế giới

Đã thành danh ở mảng sữa đặc trị nhiều năm nhưng tới giờ mới chuyển hướng sang sữa nước, khi thị trường đã có sự góp mặt của khá nhiều thương hiệu lớn, chị có lo ngại NutiFood bị "chậm chân"?

Quan điểm của tôi thì không bao giờ là muộn cả bởi xu hướng tiêu dùng có, người tiêu dùng có. Nên điều quan trọng là sản phẩm mình làm ra, chất lượng có đáp ứng được yêu cầu của họ hay không. Mà về việc này, chúng tôi rất tự tin. Chúng tôi có 2 viện dinh dưỡng, 1 ở Thụy Điển và 1 ở TP.HCM với các chuyên gia đầu ngành trong nước và châu Âu... Họ đã và đang phối hợp nghiên cứu các sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng châu Âu nhưng sản xuất tại Việt Nam và NutiMilk là ví dụ. Chúng tôi đã mất hơn 2 năm dành toàn bộ tâm huyết để phát triển trang trại bò sữa NutiMilk áp dụng theo bộ tiêu chuẩn của Viện Nghiên cứu dinh dưỡng NutiFood Thụy Điển. NutiMilk thú thực là thành quả mà tôi và đội ngũ của mình rất tự hào. Cũng giống như với sữa đặc trị trước đây, NutiMilk có chất lượng tương đương sữa ngoại nhưng giá hợp lý để người tiêu dùng trong nước có thêm sự lựa chọn.

Luôn trăn trở về "quyền bình đẳng" trong tiếp cận các loại sữa của người tiêu dùng trong nước thông qua việc cho ra đời các sản phẩm sữa chất lượng ngoại, giá nội. Thế nhưng mấy năm qua, NutiFood cũng miệt mài xuất ngoại, hết vào Mỹ lại đến mở nhà máy ở Thụy Điển... chị lý giải thế nào về việc này?

Người nước ngoài có thể vào Việt Nam kinh doanh thì tại sao người Việt Nam không thể vươn tầm ra thế giới? Tôi luôn tự hỏi, tại sao người nước ngoài tạo dựng được các doanh nghiệp nổi tiếng, vươn tầm thế giới mà chúng ta không làm được? Đó là lý do, tôi kêu gọi các anh chị đã từng làm ở các công ty đa quốc gia có kinh nghiệm, có trí tuệ, có nhiệt huyết, muốn cống hiến, muốn tạo dựng danh tiếng cho một doanh nghiệp Việt Nam... hãy về đồng cam cộng khổ với chúng tôi, để khẳng định người Việt Nam làm được. Tôi nghĩ đâu đó những con người Việt Nam vẫn luôn muốn có những công ty Việt Nam để họ cống hiến và đóng góp. Giấc mơ của tôi là tạo dựng được một doanh nghiệp Việt Nam có danh tiếng, vươn tầm thế giới.

Cuối tháng 10.2020, lần đầu tiên một thương hiệu sữa Việt Nam, sữa đậu nành của NutiFood được cấp phép phân phối ở đại siêu thị nổi tiếng nhất thế giới Walmart. Trước đó, NutiFood chinh phục thành công tấm "visa" vào Mỹ khi được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp giấy chứng nhận cho dòng sản phẩm Pedia Plus; rồi việc hợp tác xây dựng nhà máy sữa tại Thụy Điển... chị đang thực hiện "giấc mơ" của mình?

Đúng thế. Chúng tôi chủ động mở nhà máy, viện dinh dưỡng ở Thụy Điển để tạo một cái "hub" (trung tâm), từ đó mở rộng quy mô, vươn ra thị trường châu Âu. Trước đó, sản phẩm sữa, sữa đậu nành, cà phê của NutiFood đã có mặt ở Mỹ, Philippines, Thái Lan, Pháp, Hàn Quốc, Campuchia... và chúng tôi vẫn đang có kế hoạch cũng như các chiến lược marketing bài bản để đi vào nước nào phải thành công ở nước đó. Thực ra những việc này cũng có lợi cho người tiêu dùng nội địa bởi để xuất khẩu được vào các thị trường khó tính, NutiFood phải nâng cao năng lực quản trị sản xuất của mình lên một tầm cao mới. Đơn cử như để bước chân vào Walmart, chúng tôi phải mất gần 2 năm, đáp ứng 250 tiêu chuẩn hết sức khắt khe của Walmart toàn cầu, từ quy trình sản xuất, nguyên vật liệu, an ninh vận chuyển, chính sách cho cán bộ nhân viên, nhà thầu, đối tác, các tiêu chuẩn về trách nhiệm xã hội... Thỏa mãn tất cả các tiêu chí đó đã nâng cấp trình độ sản xuất của NutiFood lên ngang tầm với thế giới. Hay việc mở nhà máy tại Thụy Điển thì người tiêu dùng trong nước cũng có thêm một sự lựa chọn vì sản phẩm sản xuất ở châu Âu, theo tiêu chuẩn châu Âu sẽ được mang về phục vụ tại thị trường nội địa.

Ai cũng có "giấc mơ" nhưng cạnh tranh với các "ông lớn" sữa ngoại liệu có phải tham vọng quá lớn không bởi với ngành sữa, chúng ta đi sau khá lâu và "lép về" với họ về thương hiệu, thâm niên, tài chính, thậm chí là thổ nhưỡng, khí hậu để phát triển ngành này?

Có một sự thật về ngành sữa và thức uống dinh dưỡng là ở hầu hết các nước, doanh nghiệp nội địa luôn chiếm vị thế tiên phong. Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tại thị trường nội địa, doanh nghiệp sữa trong nước đang đứng vị trí số 1, số 2 chứ không phải là các doanh nghiệp nước ngoài. Ngay cả sữa bột thì doanh nghiệp Việt cũng đủ sức cạnh tranh sòng phẳng với doanh nghiệp ngoại bởi ngành này có 2 yếu tố quyết định là chất lượng nguồn nguyên liệu và công nghệ sản xuất. Về công nghệ, “thế giới phẳng” lâu rồi, chúng ta có thể nhập công nghệ mới nhất ở bất cứ nước nào. Càng những doanh nghiệp ra sau, càng có cơ hội tiếp cận công nghệ mới nhất, tiên tiến nhất. Ví dụ ở NutiFood, các dây chuyền sản xuất hiện đều là top (hàng đầu) thế giới. Còn về nguồn nguyên liệu, với lợi thế dân số đông - trẻ, Việt Nam là thị trường tiêu thụ rất lớn của các nhà cung cấp tốt nhất toàn cầu như New Zealand, Mỹ, EU... Chúng ta thậm chí không phải đi đâu, mà họ luôn chủ động tìm đến tận nơi chào, mời. Công nghệ tốt, nguyên liệu tốt... chỉ khác người bấm nút chạy máy là người Việt Nam thôi. Có gì mà chúng ta không cạnh tranh sòng phẳng được?

Nếu chỉ khác nhau ở "người bấm nút", ở góc độ người tiêu dùng cũng có thể có tâm lý, thà mua sữa ngoại? Vậy yếu tố nào giúp sữa bột của NutiFood trở thành "quán quân" ở thị trường nội địa theo báo cáo của Nielsen (tính đến tháng 5.2020)?

Xuất phát từ Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM nên điểm khác biệt và cũng là lợi thế cạnh tranh của NutiFood là hiểu về dinh dưỡng, thể chất của trẻ em Việt Nam, con người Việt Nam. Chúng tôi đã nghiên cứu hơn 250.000 trẻ em trong suốt mấy năm qua. Ngoài ra như tôi nói trên, chúng tôi có 2 viện nghiên cứu dinh dưỡng với các chuyên gia dinh dưỡng đầu ngành trong nước và châu Âu, phối hợp với nhau để đưa ra công thức FDA "đề kháng khỏe, tiêu hóa tốt". Tại sao người ta nói sữa của NutiFood các bé uống vào thì tiêu hóa tốt, hấp thu tốt, trí thông minh tốt, chiều cao tốt... đó chính là từ công thức FDA, nền tảng phát triển của một đứa bé. Tôi muốn nhấn mạnh rằng công thức nền tảng rất là quan trọng. Làm sao sản phẩm phải thỏa mãn được nền tảng đề kháng của trẻ. Còn tiêu hóa tốt không chỉ để hấp thu sữa mà cả các thức ăn khác vào cũng hấp thụ tốt nhất để phát triển.

Theo suy nghĩ của tôi thì với một bác sĩ, chuyên môn sẽ là yếu tố hàng đầu còn với một doanh nhân, lợi ích là mục tiêu cuối cùng. Là một bác sĩ chuyển sang kinh doanh, trong suốt quá trình điều hành phát triển công ty, đã bao giờ chị phải đối mặt với cuộc đấu tranh giữa chuyên môn và lợi ích chưa?

Tôi có nguyên tắc đạo đức rất rõ ràng, cái gì không phải điều tốt, chắc chắn tôi sẽ không bao giờ làm. Khi đã có nguyên tắc sống thì dễ lắm, cứ lấy nguyên tắc ra mà hành xử thôi, không có quay ra quay vào, không cục cựa, không đi tới đi lui. Quan điểm sống của tôi cũng rất đơn giản, sống phải có ích, phải mang lại niềm vui cho người khác. Thế nên, cái gì đóng góp cho cộng đồng, cho xã hội thì làm.

Với công ty, NutiFood được sáng lập bởi các bác sĩ dinh dưỡng nên từ những ngày đầu đã có một triết lý kinh doanh rất rõ ràng. Đó là mỗi sản phẩm làm ra không phải để đáp ứng lợi nhuận mà để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng bức xúc của cộng đồng. Sau này thêm một mục tiêu nữa là phục vụ cho nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cũng như việc phát triển thể chất, trí tuệ và niềm vui sống của con người. Quan điểm cá nhân và công ty như vậy nên tôi chưa bao giờ phải tranh đấu giữa chuyên môn và lợi ích, nói theo cách của bạn. Với tôi, chỉ có một con đường duy nhất làm sao chất lượng sản phẩm tốt nhất, trọn vẹn nhất cho người tiêu dùng. Không chỉ tôi, đội ngũ NutiFood luôn quan điểm mỗi sản phẩm mình làm ra là để phục vụ cho người thân của mình, ba mẹ mình, anh chị em, con cháu mình... và hãy phục vụ bằng cả trái tim. Có không ít công ty, nhân viên không sử dụng sản phẩm của mình nhưng ở NutiFood, tôi có thể tự hào là gần như 100% nhân viên NutiFood sử dụng và tự hào giới thiệu cho người xung quanh, hàng xóm, bạn bè sản phẩm của công ty mình.

Luôn đề cao yếu tố chuyên môn trong sản phẩm cũng như các giá trị nhân văn trong hành trình phát triển công ty nhưng cũng một tay "chèo lái" con thuyền NutiFood qua nhiều giai đoạn khó khăn, thậm chí có thời điểm đối mặt với phá sản, tôi đã hiểu vì sao nhiều người gọi chị là “Nữ tướng NutiFood” và Forbes vinh doanh chị vào top “Nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á” năm 2019. Còn chị, chị thích cách gọi nào?

Thành công cũng như sự phát triển lớn mạnh của NutiFood hôm nay không thể đến từ một cá nhân. Tôi chỉ là người được tin tưởng để cùng đồng hành chứ sau tôi còn rất nhiều người tài năng, đam mê, cống hiến hết mình cho công ty, cho cộng đồng mỗi ngày. Nên bạn hỏi tôi thích cách gọi nào thì thú thực, tôi muốn nói về họ, về công ty hơn là về mình. Niềm vui nhất của tôi là nhân viên mình, đồng nghiệp mình tỏa sáng. Đứng từ xa ngắm nhìn những điều đó tôi cảm thấy hạnh phúc.

Nếu có thời gian rảnh, chị muốn làm gì?

Tôi có rất nhiều sở thích, nhưng thời gian không có và con người tôi rất dễ đam mê. Khi thích cái gì, tôi muốn tìm hiểu sâu, nghiên cứu đến tận cùng nên giờ phải giảm bớt lại. Nếu có thời gian, tôi thích đi du lịch khám phá thế giới. Tôi đi khá nhiều và càng đi càng nhận thấy, không có biển ở đâu đẹp bằng biển Việt Nam, không có danh lam thắng cảnh nào đẹp bằng Việt Nam. Đi để thấy, để trân trọng những cái Việt Nam có và để yêu đất nước mình hơn. Tôi cũng rất thích đọc sách. Tôi có thể đọc sách cả tuần vẫn thấy hấp dẫn. Cũng nhờ đọc sách, tôi nhận ra một điểm chung của các doanh nhân trên thế giới. Họ rất kiên định, con đường nào đã xác định đúng, thì phải đi đến cùng. Tôi cũng vậy. Chuyện gì nếu đã xác định đúng, thì phải miệt mài với nó thôi, phải đi đến cùng thôi.

Vậy doanh nhân nào khiến chị ngưỡng mộ và có ảnh hưởng đến chị?

Bill Gates (người sáng lập Microsoft - PV), tác giả của hãng phần mềm khổng lồ và là một trong những doanh nhân nổi tiếng của cuộc cách mạng máy tính cá nhân. Nhưng sau khi thành công, ông đã rời công ty và dành phần lớn thời gian cho hoạt động hỗ trợ cộng đồng. Đó là một hình ảnh rất đẹp mà tôi muốn noi theo.

Trang trại NutiMilk theo tiêu chuẩn châu Âu. Ảnh: B.N

Có phải vì thế mà NutiFood ngày càng tham gia mạnh mẽ vào các hoạt động xã hội, đặc biệt là trong năm nay. Tôi đã thấy, người của NutiFood có mặt ở khắp nơi từ các tuyến đầu chống dịch như các bệnh viện, khu cách ly, đồn biên phòng cho tới ra miền Trung cứu trợ lũ lụt?

Thực ra từ ngày còn đi học bác sĩ, tôi đã mơ ước tham gia các hoạt động cộng đồng liên quan đến lĩnh vực dinh dưỡng. Tôi suy nghĩ rất đơn giản, những gì mình làm được thì nên làm. Làm thật tâm, tự nguyện và sung sướng. Với NutiFood, tôi luôn tâm niệm rằng, một công ty có thể phát triển được là nhờ sự đóng góp từ khách hàng của mình, đó là người dân trên cả nước. Thế nên khi mình thành công, mình phải phục vụ lại cộng đồng. Ở Việt Nam còn rất nhiều hoàn cảnh khó khăn và việc đóng góp cho xã hội là trách nhiệm của mỗi người. Một điều tôi rất vui là nhân viên của NutiFood có tấm lòng thiện nguyện rất lớn. Ngoài những chương trình do công ty tổ chức thì mỗi phòng ban, cá nhân, các nhóm cũng tự kêu gọi, rồi tự đi khám, phát, tặng quà cho những hoàn cảnh khó khăn. Điều này cũng xuất phát từ văn hóa của NutiFood từ khi còn là Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM.

Không xung đột về mục tiêu nhưng giữa con người bác sĩ và doanh nhân trong chị có gì giống và khác nhau?

Từ khi còn nhỏ, là sinh viên, làm hợp đồng công nhật, rồi đi làm lương 1 triệu đồng, 3 triệu đồng và đến nay có nhiều triệu đi chăng nữa, tôi vẫn luôn sống đúng bản chất của mình. Chúng tôi (hai vợ chồng, ông Trần Thanh Hải, Chủ tịch NutiFood) luôn nhắc nhở nhau, phải làm người tốt trước đã. Người tốt sống được không? Được chứ, vui vẻ mà. Mình đâu có phải suy nghĩ, phải căng thẳng vì lúc trước mình nói gì vì trước sau cũng chỉ có một lời thôi. Như tôi vừa nói, tôi có nguyên tắc, có ranh giới đạo đức và không bao giờ cho phép mình xâm phạm, chồng tôi cũng vậy. Hạnh phúc nhất là giữ được bản chất của mình dù là bác sĩ hay doanh nhân.

Phu quân chị là chủ tịch, chị làm tổng giám đốc, khi có bất đồng thì ý kiến của ai sẽ là quyết định cuối cùng?

Chúng tôi có một nguyên tắc là luôn luôn đặt mục tiêu của công ty và quyền lợi của khách hàng lên đầu tiên. Bất kỳ quan điểm, lý luận của ai thỏa mãn những nguyên tắc đó thì sẽ được lựa chọn. Ở NutiFood, chúng tôi khuyến khích toàn bộ nhân viên tranh luận, thảo luận đến cùng. Trong công việc, anh Hải là sếp của tôi, tôi cũng tranh luận đến cùng. Nhưng khi đã được thuyết phục rồi, không phải chỉ ý tưởng của anh Hải mà của bất kỳ nhân viên nào nếu đã được chọn thì tất cả sẽ đồng lòng thực hiện.

Tôi mong ước NutiFood trở thành một doanh nghiệp danh tiếng toàn cầu về khoa học dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe. Nhân viên của NutiFood trưởng thành, phát triển lớn mạnh cùng với công ty, họ có lương thưởng xứng đáng, vị trí xứng đáng. Những sản phẩm, dịch vụ của NutiFood đóng góp tốt cho cộng đồng và cho đất nước.