Giá xăng dầu hạ nhiệt có tương xứng?

Diễn biến giá xăng dầu thế giới giảm giúp kỳ điều hành ngày 21-3 "hạ nhiệt" và có mức giảm lần đầu tiên trong năm 2022 sau 6 phiên tăng liên tiếp.

Tuy nhiên, đây là mức giảm tương xứng đà giảm của giá xăng dầu thế giới khi nhà điều hành phải trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đã âm quỹ.

Xăng dầu đều giảm giá

Theo thông tin từ liên bộ Công thương - Tài chính công bố, từ 15h chiều ngày 21-3, giá xăng dầu sẽ được điều chỉnh giảm ở tất cả các mặt hàng. Trong đó, xăng E5RON92 giảm 655 đồng/lít, có giá 28.330 đồng/lít; xăng RON95-III giảm 632 đồng/lít, có giá 29.192 đồng/lít.

Giảm mạnh nhất là các mặt hàng dầu, trong đó dầu diesel 0.05S giảm 1.635 đồng/lít, có giá 23.633 đồng/lít; dầu hỏa giảm 1.773 đồng/lít, có giá 22.245 đồng/lít; dầu mazut 180CST 3.5S giảm 564 đồng/kg, có giá 20.423 đồng/kg.

Việc giá xăng dầu giảm là nhờ bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới giữa kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 11-3 đến nay giảm khoảng 7% đối với xăng và 10 - 15% với các mặt hàng dầu.

Mặc dù giá giảm, nhưng theo Bộ Công thương đánh giá, thị trường xăng dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và đang có xu hướng tăng trở lại do lo ngại nguồn cung cho thị trường sẽ giảm mạnh khi nguồn xăng dầu, khí đốt từ Nga bị cấm vận trong khi OPEC chưa quyết định gia tăng sản lượng.

Đang chi sử dụng quỹ bình ổn ở mức cao từ 300 - 1.500 đồng/lít, theo Bộ Công thương, số dư quỹ bình ổn giá đã gần hết khi có tới 13 doanh nghiệp đang âm quỹ. Vì vậy, cơ quan điều hành đã quyết định dừng chi sử dụng quỹ bình ổn và quay trở lại trích lập vào quỹ, tạo nguồn cho các kỳ điều hành tiếp theo.

Cụ thể, cơ quan điều hành thực hiện trích lập quỹ bình ổn giá đối với xăng E5RON92 ở mức 200 đồng/lít, xăng RON95 ở mức 50 đồng/lít, dầu diesel ở mức 400 đồng/lít, dầu hỏa ở mức 300 đồng/lít, dầu mazut không trích lập.

Việc ngừng "xả" quỹ và trích lập vào quỹ đã "kìm" đà giảm của giá xăng dầu trong nước ở kỳ điều hành này. Bởi nếu trong trường hợp quỹ bình ổn tiếp tục xả và không trích lập quỹ, giá xăng dầu có thể có dư địa để giảm mạnh hơn với mức từ 1.600 đồng/lít với xăng và 3.500 đồng/lít với dầu.

Chiết khấu có thể giảm

Theo đại diện Công ty cổ phần xăng dầu Tự Lực 1, do giá xăng dầu trong nước chuẩn bị giảm giá nên nhiều đơn vị vừa qua "chốt lời", tung mạnh hàng ra bán nên mức chiết khấu "khá hơn" là 1.500 đồng/lít với xăng và 2.000 đồng/lít với dầu. Như vậy, với chi phí kinh doanh hiện nay thì mức chiết khấu trên đã đảm bảo cho doanh nghiệp kinh doanh có lãi.

Tuy nhiên, vị đại diện doanh nghiệp này cũng cho biết việc tăng chiết khấu mới diễn ra trong khoảng hơn 1 tuần nay nên vẫn chưa thể bù đắp được khoản lỗ của doanh nghiệp trong suốt mấy tháng qua. Trong khi đó, kỳ điều hành này giá được điều chỉnh giảm nên nhiều khả năng chiết khấu cũng sẽ phải giảm theo.

Còn theo một đại diện doanh nghiệp đầu mối, hiện nay các yếu tố để tính toán chi phí giá thành xăng dầu thành phẩm vẫn được thực hiện theo quy định cũ. Trong khi đó, tiếp cận nguồn cung xăng dầu gặp khó khăn, mỗi thùng xăng dầu nhập khẩu bị tăng chi phí, phụ phí từ 3-4 USD, khiến cho giá cơ sở đang thấp hơn giá nhập khẩu từ 600 - 800 đồng/lít.

Giá trong nước có mức tăng thấp hơn thế giới

Với công cụ là quỹ bình ổn giá, Bộ Công thương cho hay dù mức điều chỉnh giá xăng dầu trong nước phù hợp với diễn biến của giá xăng dầu thế giới nhưng có mức tăng thấp hơn mức tăng của giá xăng dầu thế giới. Cụ thể, giá bình quân một số mặt hàng thành phẩm xăng dầu thế giới (giao dịch trên thị trường Singapore) dùng để tính giá cơ sở kỳ điều hành ngày 11-3 so với đầu năm 2022 tăng từ 44,01 - 60,02% nhưng giá xăng dầu trong nước so với đầu năm 2022 chỉ tăng từ 24,91 - 39,56%.