04/01/2024 Cập nhật ĐHCĐ 2024

Giá nông sản liên tục biến động

Trong năm vừa qua, giá nông sản liên tục biến động trong bối cảnh rủi ro nguồn cung bị đẩy lên cao. Bước sang năm 2024, triển vọng nông sản thay đổi ra sao sẽ là mối quan tâm hàng đầu đối với các nhà sản xuất nói riêng và ngành nông nghiệp nói chung.

1. Những câu hỏi xoay quanh triển vọng thị trường nông sản vào năm 2024

2. Góc nhìn từ bức tranh cung cầu của thị trường nông sản

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích lại bối cảnh quá khứ để đưa ra nhận định về triển vọng thị trường nông sản năm nay.

Nguồn cung ngũ cốc toàn cầu

Bên cạnh đó, xung đột tại Trung Đông và các cuộc bầu cử trong thời gian tới, tất cả đều tiềm ẩn sự kiện “thiên nga đen”, tác động bất ngờ lên giá nông sản. Điều này khiến tâm lý thị trường trở nên thận trọng hơn đối với nguồn cung ngũ cốc trong năm 2024.

Trong bối cảnh đó, điều chỉnh của USDA trong báo cáo WASDE tháng 1 đối với sản lượng và diện tích gieo trồng tại Brazil sẽ là yếu tố cần được quan tâm tại thời điểm hiện tại.

Trước đó, sản lượng ngô vụ 2 và đậu tương tại Brazil được USDA dự báo lần lượt là 129 và 161 triệu tấn. Với tình hình thời tiết bất lợi này, 2 số liệu trên sẽ tiếp tục được điều chỉnh giảm. Kể từ giữa tháng 12, nhiều tổ chức nông nghiệp uy tín đã hạ dự báo sản lượng đậu tương Brazil do hoạt động gieo trồng chậm trễ. Đây là nguyên nhân dẫn đến sự cắt giảm sản lượng ngô vụ 2 tại nước này. Chúng tôi cho rằng, sản lượng ngô Brazil năm nay sẽ không ở mức thấp kỷ lục như niên vụ 15/16 do chất lượng hạt giống và kĩ thuật máy móc đã cải tiến. Tuy nhiên, việc gieo trồng ngoài khung thời gian lý tưởng sẽ khiến nông dân thu hẹp diện tích canh tác do e ngại ngô sẽ đối mặt với rủi ro thời tiết.

Nhu cầu tiêu thụ ngũ cốc tại các nước sản xuất

Về phía nhu cầu, nhìn chung triển vọng tiêu thụ ngũ cốc toàn cầu vẫn được đánh giá tương đối khả quan. Cụ thể, tại Argentina, khoảng 97% diện tích canh tác đậu tương đạt chất lượng tố, tạo tiền đề cho ngành công nghiệp ép dầu hồi phục trở lại. Tuy nhiên, mối đe dọa lớn nhất lúc này đối với ngành công nghiệp ép dầu là quyết định tăng thuế xuất khẩu dầu đậu và khô đậu của Argentina lên mức 33%, từ mức 31% hiện tại, đồng thời tăng thuế xuất khẩu ngô và lúa mì lên 15%. Đây được coi là một gánh nặng lớn đối với hoạt động xuất khẩu.

Đối với ngô, bên cạnh nhu cầu chính phục vụ hoạt động sản xuất thức ăn chăn nuôi, ngô còn là nguyên liệu đầu vào quan trọng trong quá trình sản xuất ethanol. Theo dữ liệu từ báo báo WASDE tháng 12, khoảng hơn 30% sản lượng ngô được sử dụng để chế biến nhiên liệu sinh học, và có xu hướng tăng dần sau đại dịch Covid-19.

Nhu cầu tiêu thụ ngũ cốc trên thị trường quốc tế

Triển vọng nhu cầu trên thị trường quốc tế, đặc biệt tại Trung Quốc và Ấn Độ cũng đang thu hút sự chú ý của thị trường. Trong 10 năm qua, nền kinh tế tại 2 quốc gia này chứng kiến tốc độ tăng trưởng vượt bậc, và quy mô dân số liên tục được mở rộng, đã kéo theo nhu cầu tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng protein cao tăng mạnh.

USDA nâng dự báo khối lượng xuất khẩu lúa mì SRW của Mỹ lên mức 175 triệu giạ vào niên vụ 23/24. Trung Quốc liên tục đặt mua khối lượng lớn lúa mì SRW từ Mỹ khi phải đối mặt với những trận mưa lớn kéo dài từ tháng 6 đến 7 là nguyên nhân chính dẫn đến mức điều chỉnh trên. Môi trường ẩm quá mức đã khiến lúa mì tại Trung Quốc nảy mầm và không thể dùng làm thực phẩm.

Cuộc xung đột tại Ukraine vào năm 2022 đã khiến các lô hàng lúa mì từ Biển Đen bị gián đoạn và nhu cầu quốc tế đối với nguồn cung Ấn Độ tăng vọt. Do đó, chính phủ Ấn Độ đã sử dụng nguồn dự trữ để bán ra thị trường nhằm hạ nhiệt giá lúa mì. Điều này đã khiến tồn kho trong nước giảm xuống mức thấp nhất trong 7 năm.

Cùng với đó, vụ lúa mì năm tới của Ấn Độ cũng đang bị đe dọa do thiếu độ ẩm, điều này có thể khiến nước tiêu thụ lúa mì lớn thứ hai thế giới phải mở lại hoạt động nhập khẩu lần đầu tiên sau 6 năm khi tồn kho đã ở mức thấp.

Như vậy, có thể nói sự điều chỉnh của USDA trong báo cáo WASDE sắp tới sẽ tác động đáng kể đến giá nông sản toàn cầu. Chúng tôi cho rằng, trong quý đầu 2024, những căng thẳng tại biển Đen sẽ tiếp tục thúc đẩy đà tăng của giá lúa mì và ngô. Ngược lại, nguồn cung niên vụ hiện tại Nam Mỹ có thể sẽ cao hơn so với năm ngoái, nhờ vào triển vọng tại Argentina. Điều này có thể giúp bù đắp sản lượng cây trồng thiệt hại tại Brazil, tác động “bearish” đến giá.