Giá khí đốt châu Âu tăng vọt trở lại

Sau nhiều tháng giảm, giá khí đốt tự nhiên tháng này tại châu Âu tăng hơn 50%, gợi nhớ lại nỗi lo về khủng hoảng năng lượng năm ngoái.

Số liệu từ hãng nghiên cứu giá cả hàng hóa ICIS cho thấy giá khí đốt tương lai tại châu Âu đã tăng 52% từ đầu tháng này, chạm 35 euro (38 USD) một megawatt giờ hôm 16/6. Các nhà phân tích cho biết trên CNN rằng giá đảo chiều chủ yếu do việc bảo trì các nhà máy khí đốt chính ở Na Uy kéo dài hơn dự kiến.

Giá khí đốt tự nhiên tại châu Âu hiện vẫn thấp hơn nhiều so với hè năm ngoái, khi khu vực này mắc kẹt trong cuộc chiến năng lượng với Nga sau xung đột tại Ukraine. Dù vậy, "việc giá tăng gần đây cho thấy thị trường châu Âu nhạy cảm thế nào với sự gián đoạn", Bill Weatherburn – nhà kinh tế học tại Capital Economics nhận xét.

Đầu tuần này, Gassco – hãng điều hành hệ thống cung cấp khí đốt của Na Uy – cho biết kế hoạch đóng cửa một trong các nhà máy xử lý khí đốt của họ sẽ phải kéo dài đến ngày 15/7. Trước đó, nhà máy này dự kiến hoạt động trở lại vào ngày 21/6. Hai nhà máy khí đốt khác sẽ vẫn đóng vô thời hạn để khắc phục "các vấn đề về khả năng xử lý".

Van khí đốt tại một cơ sở dự trữ tại Hungary. Ảnh: Reuters

Năm ngoái, Na Uy thay Nga trở thành nguồn nhập khẩu khí đốt lớn nhất của Liên minh châu Âu (EU), chiếm hơn 24% thị phần. Trong khi đó, khí đốt đường ống Nga chỉ chiếm 15%.

Châu Âu cũng đang đứng trước nguy cơ mất thêm nguồn khí đốt lớn nữa. Giá khí đốt tăng vọt phiên 15/6 sau thông tin Hà Lan dự kiến đóng vĩnh viễn mỏ khí Groningen vào tháng 10, sớm hơn một năm. Hôm qua, giá khí đốt thậm chí lên gần 50 euro một megawatt giờ, sau đó mới giảm xuống. Mức này gấp đôi đầu tháng.

Trên CNN, người phát ngôn của chính phủ Hà Lan cho biết họ vẫn chưa quyết định khi nào đóng cửa mỏ Groningnen. Từng là nhà cung cấp khí đốt lớn cho châu Âu, Hà Lan một thập kỷ qua giảm sản xuất do nguy cơ động đất. Groningnen là một trong những mỏ khí đốt lớn nhất thế giới, nhưng hiện chỉ cung cấp một phần nhu cầu cho châu Âu.

"Thị trường khí đốt châu Âu – và mở rộng ra là thị trường khí đốt toàn cầu – chắc chắn vẫn chưa thoát nguy cơ cung không đủ cầu", Tom Marzec-Manser – Giám đốc Phân tích Khí đốt tại ICIS cho biết trên CNN.

Tháng 8/2022, giá khí đốt tại châu Âu lên kỷ lục 340 euro một megawatt giờ, do các nước chạy đua dự trữ trước mùa đông. Hiện tại, các kho chứa này vẫn đầy 73% - cao hơn mức trung bình 5 năm qua là 56%, theo dữ liệu từ Hiệp hội Các hãng khí đốt châu Âu.

"Thời kỳ hoảng loạn hè năm ngoái không thể xảy ra lần nữa", Massimo Di Odoardo – nhà phân tích khí đốt tại hãng tư vấn Wood Mackenzie cho biết trên CNN. Dự trữ khí đốt của Nhật Bản và Hàn Quốc ở mức kỷ lục, cộng với việc kinh tế Trung Quốc yếu hơn dự báo, cũng làm giảm khả năng châu Âu phải tham gia cuộc chiến giành khí hóa lỏng (LNG) với châu Á hè này.

Dù vậy, niềm tin của nhà đầu tư vẫn bị lung lay. "Châu Âu vẫn phải đối mặt với thực tế là khí đốt Nga tại đây rất ít. Vì thế, bất kỳ sự gián đoạn không báo trước nào cũng có thể khiến giá tăng vọt", Henning Gloystein – Giám đốc tài nguyên, khí hậu, năng lượng tại Eurasia Group kết luận.