Giá dầu thô thế giới giảm hơn 20% so với mức đỉnh gần nhất

Giá dầu thô trên thị trường quốc tế đang tiến vào thị trường con gấu (giảm điểm) sau khi các dữ liệu mới nhất cho thấy thị trường đang dư thừa nguồn cung giữa lúc các căng thẳng thương mại phủ bóng lên nền kinh tế toàn cầu, đe dọa nhu cầu dầu thô.

Kết thúc phiên giao dịch hôm 5-6, giá dầu Tây Texas (WTI) trên thị trường New York lẫn giá dầu Brent ở thị trường London đều rơi về mức thấp nhất kể từ giữa tháng 1-2019. Giá dầu WTI đóng cửa ở mức 51,68 đô la Mỹ/thùng, tức giảm 22% so với mức đỉnh gần nhất 66,3 đô la Mỹ/thùng được thiết lập vào ngày 23-4. Như vậy, dầu thô Mỹ đã chính thức đi vào thị trường con gấu (được xác định khi thị trường giảm hơn 20% so với mức đỉnh gần nhất).

Hôm 5-6, giá dầu Brent có lúc nhúng xuống mức 59,45 đô la Mỹ/thùng, giảm hơn 20% so với mức đỉnh gần nhất. Ngày 6-6, giá dầu WTI và giá dầu Brent đã phục hồi trở lại với mức tăng giá lần lượt 1,8% và 1,7%.

Một số chuyên gia giờ đây lưu ý rằng thị trường có thể lặp lại mẫu hình cách đây vài năm khi giá dầu giảm hơn một nửa từ mức 90 đô la Mỹ/thùng vào tháng 11-2014 xuống mức 41 đô la Mỹ/thùng vào tháng 1-2016.

Hai nguyên chính khiến thị trường dầu suy giảm sâu là do nỗi lo nguồn cung dầu dư thừa và triển vọng tăng trưởng toàn cầu u ám vì chiến tranh thương mại.

Mức tăng này gây sửng sốt cho thị trường vì trước đó, kết quả khảo sát ý kiến của các nhà phân tích do S&P Global Platts thực hiện dự báo dự trữ dầu thương mại của Mỹ sẽ giảm 1,7 triệu thùng trong tuần cuối tháng 5. Như vậy, lượng dầu dự trữ thương mại của Mỹ đang ở mức 483,3 triệu thùng, cao hơn gần 6% so với mức trung bình trong năm năm qua.Theo dữ liệu của Cục Quản lý thông tin năng lượng Mỹ (EIA) công bố hôm 5-6, các kho dự trữ dầu thô thương mại Mỹ đã tăng thêm 6,8 triệu thùng trong tuần kết thúc vào ngày 31-5 và đây là mức tăng lớn nhất trong năm tuần.

Ngoài ra, EIA cũng cho biết sản lượng khai thác dầu thô của Mỹ tăng lên mức kỷ lục 12,4 triệu thùng/ngày trong tuần kết thúc vào ngày 31-5. Công ty nghiên cứu thị trường năng lượng Rystad Energy cũng nâng sự báo sản lượng khai thác dầu thô của Mỹ thêm 200.000 thùng/ngày, lên mức 13,4 triệu thùng/ngày vào tháng 12-2019.

Nhà phân tích thị trường năng lượng Marshall Steeves ở công ty Informa Economics cho rằng lượng dầu dự trữ tăng thêm quá lớn, vượt các dự báo là do Mỹ tăng cường nhập khẩu và sản xuất dầu.

Các dữ liệu trên là bằng chứng rõ ràng cho thấy nguồn cung dầu đang dư thừa giữa lúc các lo ngại về chiến tranh thương mại đang làm giảm nhu cầu dầu và các hàng hóa khóa khác. Cuộc chiến thuế Mỹ-Trung có rất ít cơ hội đạt được giải pháp trong ngắn hạn. Cuộc chiến này cũng làm gia tăng các nỗi lo về tăng trưởng của Mỹ và thế giới. Nỗi lo đó càng tăng cao gấp bội sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế với tất cả hàng hóa Mexico.

Triển vọng giá dầu dường như đảo ngược 180% so với thời điểm cách đây 6 tuần khi Tổng thống Donald Trump siết chặt các lệnh trừng phạt đối với hai cường quốc dầu mỏ Iran và Venezuela đồng thời cuộc nội chiến bùng phát ở thủ đô của Libya, một thành viên của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Vào thời điểm đó, một số nhà phân tích thậm chí còn lo sẽ không có đủ nguồn cung dầu cho thế giới và họ dự báo giá dầu có thể nhảy lên mức 90 đô la Mỹ/thùng hoặc cao hơn.

“Mọi người bất ngờ và giờ đây, họ nghi ngờ các dự báo về tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu”, Tom Kloza, Giám đốc phân tích năng lượng toàn cầu ở công ty Oil Price Information Service, nói.

Ở chiều lạc quan hơn, các nhà phân tích ở ngân hàng Standard Chartered cho rằng giá dầu có thể đã giảm quá đà. “Chúng tôi cho rằng giá dầu hiện tại đang thấp hơn mức định giá dựa trên các yếu tố cơ bản khoảng 10 đô la Mỹ/thùng”.

Giá dầu giảm sẽ gây khó khăn cho bức tranh lợi nhuận của các công ty dầu đá phiến lẫn các công ty dầu khí truyền thống của Mỹ như Exxon Mobil và Chevron. Bên cạnh đó, các công ty dịch vụ dầu khí cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Raoul LeBlanc, Giám đốc năng lượng ở hãng nghiên cứu thị trường IHS Markit, cho rằng ngành công nghiệp thăm dò và khai dầu khí có thể gặp khó khăn nếu giá dầu WTI giảm sâu dưới mức 50 đô la Mỹ/thùng.

“Giá dầu ở mức 50 đô la Mỹ/thùng là điểm giá sống còn. Nếu giá rơi về dưới mức 45 đô la Mỹ/thùng, các công ty dầu khí sẽ không còn khả năng chi tiêu đầu tư để duy trì sản lượng”.

Song giá dầu giảm sẽ có lợi cho các công ty hàng không nhờ chi phí nhiên liệu máy bay giảm. Nhiên liệu chiếm một phần lớn trong chi phí hoạt động của các hãng hàng không, do vậy, giá dầu tăng sẽ bào mòn biên lợi nhuận của họ. Các công ty hóa dầu cũng thắng khi giá dầu giảm vì họ mua dầu thô làm nguyên liệu đầu vào.

Dòng tiền ròng của các công ty hóa dầu sẽ tăng lên khi giá dầu thô giảm. Một số thị trường mới nổi như Thổ Nhĩ Kỳ, Nam Phi, Ấn Độ cũng sẽ hưởng lợi vì họ là những nước nhập khẩu dầu ròng. Giá dầu rẻ hơn sẽ giúp cân bằng cán cân thanh toán và hỗ trợ tăng trưởng GDP của các nước này. Tổ chức tư vấn kinh tế Capital Economics (Anh) dự báo cứ mỗi 10 đô la Mỹ giảm xuống ở mỗi thùng dầu, GDP của các nền kinh tế mới nổi nhập khẩu dầu ròng sẽ tăng thêm 0,5-0,7 điểm phần trăm.