Gánh nặng thuế, phí ngày càng giảm tích cực?

Tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước năm 2020 được Chính phủ xác định ở mức khoảng 19-20% GDP...

Tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước năm 2020 được Chính phủ xác định ở mức khoảng 19-20% GDP. Điều này cho thấy gánh nặng thuế, phí ngày càng giảm, như khẳng định của Bộ trưởng Tài chính, thuế, phí Việt Nam ở mức trung bình thấp. Tuy nhiên một số ý kiến đã cho rằng, vì thực trạng thu không đủ chi nên ngân sách đã tính đến giải pháp tăng thu thông qua mức thuế và phí cao. Trên thực tế, có những lĩnh vực mà doanh nghiệp đã phải chịu từ 12 - 15 loại thuế và phí.

Lý giải về vấn đề này Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đã khẳng định, tỷ lệ huy động ngân sách của Việt Nam không phải quá cao. Năm 2018, tỷ lệ thu ngân sách trên GDP của Việt Nam là 25,7% GDP, trong đó tỷ lệ thuế, phí 21,1% GDP. Trong khi, tỷ trọng này tại các nước EU là 44,3%; các nước phát triển trong khu vực là 25,5%; Ấn Độ 21,3%; Malaysia 23,4%... theo báo cáo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Sau khi so sánh dữ liệu quốc tế, ông Dũng cho rằng, quy định thuế, phí của Việt Nam ở mức trung bình thấp trong khu vực, thế giới.

Bộ trưởng Tài chính cũng nhận định, cơ cấu thu ngân sách ngày càng bền vững hơn, tỷ trọng thu nội địa năm 2018 chiếm 81% tổng thu ngân sách nhà nước, cao hơn mức 68% bình quân giai đoạn 2011 - 2015; thu ngân sách giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu thô, xuất nhập khẩu. Mục tiêu giai đoạn 2016 - 2020 đã đề ra là tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước đạt 21% GDP.

Trong Chỉ thị vừa được ban hành, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2020 phải được xây dựng theo đúng chính sách, chế độ hiện hành, trên cơ sở đánh giá sát tình hình thu ngân sách nhà nước các năm 2016-2018 và ước thực hiện năm 2019; đồng thời phân tích, dự báo tình hình kinh tế, tài chính thế giới và trong nước, đặc biệt là những nhân tố tác động làm thay đổi tình hình sản xuất - kinh doanh, đầu tư, phát triển của doanh nghiệp và hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu năm 2020.

Thủ tướng cũng yêu cầu tính toán cụ thể các yếu tố tăng, giảm thu do thay đổi chính sách pháp luật về thu và thực hiện lộ trình cắt giảm thuế để thực hiện các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế; thực hiện các biện pháp cải cách hành chính, hiện đại hoá công tác quản lý thu; tăng cường thanh tra, kiểm tra, chống thất thu, quản lý chặt chẽ giá tính thuế, mở rộng triển khai hóa đơn điện tử; phát hiện và ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển giá, trốn lậu thuế; tăng cường xử lý nợ đọng thuế.

Các con số cụ thể đối với dự toán thu ngân sách nhà nước vào năm tới, được xác định là phấn đấu tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước năm 2020 đạt khoảng 19-20% GDP. Dự toán thu nội địa (không kể thu từ dầu thô, thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, tiền bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cổ tức và lợi nhuận sau thuế và chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) năm 2020 bình quân chung cả nước tăng tối thiểu 10-12% so với đánh giá ước thực hiện năm 2019.

Mức tăng thu cụ thể tùy theo điều kiện, đặc điểm và phù hợp với tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn của từng địa phương. Dự toán thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng bình quân tối thiểu 5-7% so với đánh giá ước thực hiện năm 2019.

Thủ tướng cũng chỉ đạo xây dựng dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2020 phù hợp với các mục tiêu cơ cấu lại ngân sách giai đoạn 2016-2020 theo Nghị quyết số 07-NQ/TW của Bộ Chính trị, các Nghị quyết số 25/2016/QH14, số 26/2016/QH14, số 71/2018/QH14 của Quốc hội, gắn với việc triển khai các Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 (Khóa XII), Nghị quyết số 27-NQ/TW và Nghị quyết số 28-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 7 (Khóa XII); tiếp tục quán triệt yêu cầu công khai, minh bạch và thực hiện triệt để tiết kiệm, chống lãng phí ngay từ khâu xác định nhiệm vụ; chủ động sắp xếp các khoản chi và thứ tự ưu tiên thực hiện các nhiệm vụ theo mức độ cấp thiết, quan trọng và khả năng triển khai thực hiện năm 2020…