Gánh nặng của ông Biden trong chuyến thăm Trung Đông

Ngày 13/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Israel để thực hiện chuyến công du được cho là khó khăn, trong đó có việc thuyết phục các đồng minh vùng Vịnh bơm thêm dầu và đưa Israel với Ả-rập Xê-út xích gần nhau.

Tổng thống Biden thăm Jerusalem trong 2 ngày để gặp các lãnh đạo Israel, sau đó sẽ gặp Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ở Bờ Tây vào ngày 15/7. Sau đó, ông Biden sẽ bay sang Ả-rập Xê-út để gặp quan chức nước này và dự hội nghị thượng đỉnh của các đồng minh vùng Vịnh.

Giới chức Mỹ cho rằng, chuyến thăm Trung Đông lần đầu tiên của ông Biden trên cương vị tổng thống có thể giúp Israel và Ả-rập Xê-út tiến thêm một bước đến việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước kẻ thù lịch sử, đồng thời cũng là hai đồng minh mạnh nhất của Mỹ ở khu vực đầy biến động. “Chúng tôi đang tiến từng bước đến mục tiêu đó. Việc Tổng thống Biden thăm Israel, rồi từ đây bay thẳng đến Ả-rập Xê-út gói ghém rất nhiều kết quả đạt được trong những tháng qua”, một quan chức Israel cho biết.

Mục đích chuyến đi của ông Biden là thúc đẩy ổn định khu vực, giúp Israel hội nhập sâu hơn với khu vực, chống lại ảnh hưởng của Iran và cạnh tranh với Nga, Trung Quốc. “Chuyến đi này sẽ củng cố vai trò quan trọng của Mỹ ở khu vực có vai trò chiến lược”, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan khẳng định hôm 12/7. Dưới sức ép phải kìm hãm giá xăng dầu để khống chế lạm phát, ông Biden dự kiến sẽ thúc ép các đồng minh vùng Vịnh bơm dầu nhiều hơn nữa để tăng nguồn cung cho thị trường.

Sự kiện được quan tâm nhất trong chuyến công du của ông Biden sẽ là cuộc gặp với các lãnh đạo Ả-rập Xê-út, trong đó có Thái tử Mohammed bin Salman, người bị cộng đồng tình báo Mỹ cáo buộc đứng sau vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi của Washington Post năm 2018. Chuyến đi lần này sẽ đảo ngược quan điểm mà ông Biden từng khẳng định trong cái chết của ông Khashoggi. Vì thế, cách Nhà Trắng xử lý thông tin về cuộc gặp và ảnh chung giữa hai nhà lãnh đạo sẽ được theo dõi sát sao.

Các trợ lý khẳng định ông Biden sẽ nêu quan ngại nhân quyền khi đến Ả-rập Xê-út, nhưng vẫn không tránh khỏi chỉ trích từ nhiều phía. “Ông Biden cần Ả-rập Xê-út tăng sản xuất dầu để quản lý giá năng lượng toàn cầu. Chuyến đi này gửi tín hiệu rằng Mỹ sẵn sàng làm cách khác nếu lợi ích kinh tế của mình bị đe dọa”, Fred Ryan, nhà báo của Washington Post, viết trong bài bình luận đăng ngày 12/7.