Game Changer

Từ điển Oxford định nghĩa “game changer” là một sự kiện, ý tưởng hoặc phương pháp có ảnh hưởng đến sự thay đổi đáng kể trong cách làm hoặc suy nghĩ hiện tại về điều gì đó (an event, idea, or procedure that effects a significant shift in the current manner of doing or thinking about something).

Thông thường, chúng ta mắc kẹt trong lối tư duy cố hữu, nên nhiều khi thấy vấn đề nhưng không làm sao tìm ra cách gỡ. Càng làm càng rối, càng đưa ra giải pháp thì càng thấy bất ổn. Tệ hơn nữa là chỉ người chịu sự chi phối mới thấy bất ổn, chứ bản thân chúng ta chẳng thấy được sai ở chỗ nào. Đó là bởi vì cách tiếp cận vấn đề của ta đã sai ngay từ đầu.

Cách tiếp cận của các giải pháp công nghệ phòng chống Covid-19 hiện nay đang đi theo hướng tiếp cận là các cơ quan chức năng cung cấp công cụ, và người dùng cứ thế mà thụ động đi theo. Hầu như người dùng rất ít có cơ hội biết được kết quả của việc sử dụng các giải pháp đó, cũng không có cách nào tương tác, cung cấp thông tin chủ động lên các giải pháp đó.

Ví dụ, khi ta dùng Bluezone, ta không thể biết liệu mình ra đường có an toàn không? Ta đang tiếp xúc với ai? Nếu có Fx nào đấy thì sao ta biết được? Sổ sức khoẻ điện tử cũng vậy. Tiêm chủng xong ta cứ thụ động chờ thông tin được cập nhật thôi, còn bao giờ nó vàng, bao giờ nó xanh thì hên xui.

Các app khai báo y tế rất nhiều. Mỗi cơ quan có khi còn khai báo vào hệ thống riêng. Nếu chẳng may ta phải xem lại lịch sử dịch tễ của mình thì phải phụ thuộc vào trí nhớ, chứ các giải pháp khai báo y tế chẳng giúp được gì nhiều.

Chúng ta cần một “game changer”, với một lối tư duy khác, một cách tiếp cận khác. Đó có thể là giải pháp tương hỗ giữa người dùng và hệ thống chuyên môn, một kiểu giải pháp liên kết người dùng, nội dung do người dùng tạo ra, với thông tin y tế và di chuyển. Đó có thể là lối tư duy chuyển dịch từ số hoá các công đoạn thủ công sang giải pháp thiết kế giải pháp số đồng bộ từ trải nghiệm của các bên liên quan.

Tôi không phải là một “game changer”, nên các ý nghĩ trên chỉ là ví dụ thử tư duy. Tôi biết có những “game changer” thật sự. Chỉ cần khuyến khích cho họ lên tiếng.

Tôi cũng chưa hình dung ra hết những khó khăn và hậu quả của sự thay đổi, song biết đâu, nó sẽ tháo gỡ sự bế tắc hiện tại. Cách tiếp cận đúng sẽ đưa ra giải pháp đúng.