Gam màu sáng - tối hậu Covid 19 của các hãng hàng không Việt Nam

Không hãng hàng không nào tránh được mất mát, thiệt thòi trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Sau đại dịch, bức tranh tìm đường phục hồi của các hãng lại không giống nhau. Có hãng tìm được đường sáng dần phục hồi, có hãng rơi vào tình trạng khó khăn hơn, chật vật hơn…

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quí 3-2023 vừa được công bố, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) đạt tổng doanh thu từ bán hàng và cung cấp dịch vụ 23.753 tỉ đồng, tăng trưởng 11,7% so với quí 3-2022. Mức doanh thu xấp xỉ 1 tỉ đô la Mỹ tăng đến 13,2% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy độ phục hồi rõ nét trên hành trình cân bằng tài chính của Vietnam Airlines.

Đây là quí thứ 8 liên tiếp doanh thu của Vietnam Airlines tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước, phản ánh xu thế hồi phục của thị trường hàng không cũng như những nỗ lực của Hãng hàng không quốc gia nhằm cải thiện kết quả kinh doanh.

Tình hình kinh doanh tích cực trong quí 3/2023 và chín tháng đầu năm đã giúp cải thiện lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của tổng công ty và công ty mẹ. Sau khi trừ đi giá vốn, Vietnam Airlines ghi nhận lãi gộp 1.240 tỉ đồng trong quí 3-2023, khả quan hơn nhiều so với số lãi 165 tỉ đồng của cùng kỳ năm ngoái.

Trong cả ba quí đầu năm nay, Vietnam Ailines đều có lãi gộp. Lũy kế chín tháng, hãng đạt lãi gộp đạt hơn 4.100 tỉ đồng, trái ngược với khoản lỗ gộp 1.798 tỉ của ba quí đầu năm 2022. Kết quả này đạt được trong bối cảnh Vietnam Airlines đã minh bạch toàn bộ kết quả kinh doanh trong và sau đại dịch Covid-19 ở các thời điểm cụ thể và chấp nhận hạn chế giao dịch trên sàn niêm yết chứng khoán HOSE theo quy định vì thua lỗ lũy kế trong đại dịch.

Thực tế, Vietnam Airlines đến nay vẫn chưa hết lỗ. Sau khi hạch toán hết các chi phí, Vietnam Airlines vẫn lỗ sau thuế 3.535 tỉ đồng trong chín tháng đầu năm. Nhưng mức lỗ chỉ còn bằng một nửa so với cùng kỳ. Tính riêng quí 3-2023 thì khoản lỗ cũng giảm 13,5% so với quí 3-2022.

Bám sát sau Vietnam Airlines là Vietjet Air. Theo Báo cáo tài chính hợp nhất quí 3 được Vietjet Air công bố cách đây vài ngày, hãng ghi nhận doanh thu 13.548 tỉ đồng (riêng lẻ) và 14.235 tỉ đồng (hợp nhất) trong quí 3-2023, tăng 32% và 23% so với cùng kỳ.

Tám quý doanh thu tăng trưởng cao cho thấy độ phục hồi ổn định của Vietnam Airlines, mở ra tín hiệu chung đáng mừng cho toàn thị trường hàng không nội. Riêng Vietnam Airlines Group đã thực hiện 100.213 chuyến bay trong chín tháng qua, dẫn đầu ngành hàng không nội địa với 45% thị phần. Các thị trường trọng điểm như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã dần phục hồi, cộng với các đường bay quốc tế.

Thế nhưng tình hình khả quan không chia đều cho các hãng. Trong khi hai hãng dẫn đầu dần phục hồi thì Bamboo Airways đang lâm vào tình trạng khó khăn. Hiện Bamboo Airways đã tạm dừng khai thác hầu hết các chặng bay quốc tế đi châu Âu, châu Á, Đông Nam Á từ 18-10-2023 trở đi và chưa hẹn ngày trở lại. Ở nhiều chặng bay nội địa, hãng cũng cắt giảm số chuyến và có chặng cũng tạm dừng khai thác (Hà Nội – Cà Mau…). Một hãng bay nhỏ khác là Vietravel Airlines cũng đang chật vật tìm đường tồn tại.

Trong một cuộc hội thảo gần đây, lãnh đạo một hãng bay lớn nói với báo giới rằng: Tình hình kinh doanh vận tải hàng không tuy đã được cải thiện nhiều nhưng vẫn chưa cân bằng được thu chi, thoát khỏi lỗ lũy kế do thị trường quốc tế chưa hồi phục hoàn toàn như mức trước đại dịch (2019).

Các yếu tố chiến tranh, rủi ro tài chính và chi phí đầu vào như giá nhiên liệu, tỷ giá, lãi suất vẫn tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả sản xuất kinh doanh.

Việc các ngân hàng trung ương đồng loạt thắt chặt tiền tệ để chống lạm phát cũng khiến cho chi phí lãi vay của các hãng bay tăng lên trong những quí vừa qua.

Và như vậy, còn rất nhiều thách thức chờ đợi ngành hàng không ở phía trước.