G20 ngừng kêu gọi giải quyết xung đột thương mại

Hội nghị Bộ trưởng tài chính và Thống đốc NHTW các nước G20 kéo dài 2 ngày tại Fukuoka, Nhật Bản đã kết thúc chiều Chủ nhật (9 6) với việc các nhà lãnh đạo tài chính cho biết căng thẳng thương mại và địa chính trị đã được tăng cường, làm tăng rủi ro đối với sự cải thiện tăng trưởng toàn cầu, nhưng họ đã ngừng kêu gọi giải quyết xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.

Thực tế không như kỳ vọng

Sau các cuộc đàm phán gay gắt gần như phải hủy bỏ việc ra tuyên bố chung, cuối cùng các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc NHTW đã nhất trí tái sử dụng lại những ngôn từ về thương mại được ban hành tại Buenos Aires vào tháng 12 năm ngoái nhằm hỗ trợ cho một hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ.

“Tăng trưởng toàn cầu có vẻ ổn định và được số đông dự báo ​​sẽ tăng ở mức vừa phải vào cuối năm nay cũng như trong năm 2020”, tuyên bố chung cho biết. “Tuy nhiên, tăng trưởng vẫn ở mức thấp và rủi ro vẫn nghiêng về suy giảm. Quan trọng nhất, căng thẳng thương mại và địa chính trị đã được tăng cường. Chúng tôi sẽ tiếp tục giải quyết những rủi ro này và sẵn sàng có hành động tiếp theo”.

Tuyên bố chung cũng nói rằng các nhà lãnh đạo tài chính G20 đã đồng ý biên soạn các quy tắc chung vào năm 2020 để bít lại các lỗ hổng đã được các đại gia công nghệ toàn cầu như Facebook và Google sử dụng để giảm thuế thu nhập doanh nghiệp của họ. Tuyên bố cũng bao gồm các cam kết tăng tính minh bạch về nợ cho cả người vay và chủ nợ để phát triển cơ sở hạ tầng bền vững hơn…

Theo các nguồn tin G20, trong bản dự thảo cuối cùng, các nhà lãnh đạo tài chính G20 đã loại bỏ một mệnh đề được đề nghị là “đã nhận thấy nhu cầu cấp thiết để giải quyết căng thẳng thương mại” được đưa ra trong bản dự thảo gây nhiều tranh cãi vào thứ Bảy.

Việc xóa mệnh đề này, các nguồn tin cho biết, xuất phát từ yêu cầu của Mỹ cho thấy mong muốn của Washington để loại bỏ những trở ngại khi họ tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc. Tuyên bố cũng không chứa đựng bất kỳ có sự thừa nhận nào rằng cuộc xung đột thương mại ngày càng sâu rộng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang làm tổn thương tăng trưởng toàn cầu.

Theo giới quan sát, những ảnh hưởng tiêu cực ngày càng lớn của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã kiểm tra mức độ quyết tâm của G20 trong việc thể hiện như một khối thống nhất khi các nhà đầu tư lo lắng liệu các nhà hoạch định chính sách có thể ngăn chặn suy thoái kinh tế toàn cầu.

Thế nhưng cuộc tranh cãi về từ ngữ sử dụng cho vấn đề căng thẳng thương mại hiện nay đã làm tiêu tan hy vọng của Nhật Bản, nước chủ trì các cuộc họp của G20 năm nay, để giữ cho các vấn đề thương mại ở mức thấp trong danh sách các chương trình nghị sự tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo tài chính lần này.

Tại cuộc họp ở Buenos Aires, các nhà lãnh đạo G20 đã mô tả thương mại và đầu tư quốc tế là “những động lực quan trọng của tăng trưởng, năng suất, đổi mới, tạo việc làm và phát triển. Chúng tôi ghi nhận sự đóng góp mà hệ thống thương mại đa phương đã đạt được cho mục đích đó”. Các nhà lãnh đạo G20 cũng kêu gọi cải cách các quy tắc của WTO và cam kết sẽ xem xét tiến trình tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản.

Xung đột thương mại vẫn tiếp diễn

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo vào tuần trước rằng, cuộc xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này sẽ cắt giảm tăng trưởng toàn cầu vào năm tới, trong khi thị trường tài chính đã bị bán tháo mạnh khi mối quan hệ giữa hai nước trở nên tồi tệ.

Tuy nhiên Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết hôm thứ Bảy rằng, ông không thấy có bất kỳ tác động nào của cuộc xung đột thương mại đến tăng trưởng kinh tế của Mỹ và Chính phủ Mỹ sẽ thực hiện các biện pháp để bảo vệ người tiêu dùng khỏi mức thuế cao hơn.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ gặp nhau tại Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra ngày 28-29/6 tới tại Osaka. Mnuchin mô tả cuộc họp theo kế hoạch là tương tự như cuộc gặp của nhà lãnh đạo diễn ra ngày 1/12 tại Buenos Aires, Argentina.

Còn nhớ tại Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra ở Buenos Aires hồi tháng 12/2018, Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận đình chiến kéo dài 5 tháng để nối lại các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh thương mại ngày càng sâu sắc giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này. Tuy nhiên, những cuộc đàm phán này đã rơi vào bế tắc vào tháng trước, khiến cả hai bên áp đặt mức thuế cao hơn đối với hàng hóa của nhau.

Theo đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc từ 10% lên 25% vào ngày 10/5 và đang chuẩn bị áp mức thuế tương tự đối với 300 tỷ USD hàng hóa còn lại chưa phải chịu thuế của Trung Quốc đúng vào thời điểm diễn ra Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Osaka.

Được biết, tuyên bố chung cũng thay đổi cách diễn đạt về vấn đề tiền tệ. Một đoạn văn bản nêu về sự cần thiết các quốc gia phải tránh phá giá tiền tệ để tạo lợi thế cạnh tranh đã bị loại bỏ, thay vào đó là một dòng duy nhất tái khẳng định các cam kết trong quá khứ. Một tài liệu tham khảo cho một báo cáo về công bố tài chính liên quan đến khí hậu đã không được đưa vào Tuyên bố cuối cùng.