Fintech chứng khoán: Động lực mới của khối công ty chứng khoán

Fintech đã và đang len lỏi vào mọi ngóc ngách của dịch vụ tài chính như thanh toán, cho vay, tư vấn và đầu tư chứng khoán cũng không nằm ngoài xu hướng. Có nhiều động lực để các công ty chứng khoán quyết tâm triển khai lĩnh vực hoàn toàn mới này.

Từ robot đầu tư đến Fintech chứng khoán

Thực tế, robot chứng khoán đã xuất hiện trên thế giới từ lâu, trong khi ra mắt tại thị trường Việt Nam mới vài năm trở lại đây và được quan tâm nhiều hơn kể từ thời điểm chứng khoán phái sinh chính thức được triển khai.

Về bản chất, đây là những phần mềm được lập trình dựa trên các nhóm quy tắc, thuật toán, từ việc lấy thông tin đến phân tích dữ liệu, xu hướng, dựa trên các chiến lược định sẵn… để tự động xác định thời điểm giao dịch và đặt lệnh mua/bán, thay cho việc nhà đầu tư phải quan sát bảng, biểu, đồ thị, hay đặt lệnh bằng tay.

Ngoài việc cung cấp thông tin, “định lượng” tương đối đầy đủ, chính xác cho việc ra quyết định, cũng như tốc độ nhanh, giảm thiểu rủi ro do thao tác cơ học, thì điểm khác biệt lớn nhất của các robot này là có khả năng loại bỏ yếu tố cảm xúc và tâm lý mà nhà đầu tư thường dễ gặp phải.

Ðến thời điểm hiện tại, hiệu quả của việc sử dụng mô hình robot đầu tư chứng khoán chưa được kiểm chứng rõ ràng, bởi việc vận hành đòi hỏi quá trình liên tục cập nhật, cải tiến…, cũng như những rủi ro về lỗi hệ thống, lỗi kết nối… hoàn toàn có thể xảy ra.

Bà Ðỗ Huyền Trang, Giám đốc Marketing, Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, động lực để các công ty chứng khoán triển khai robot đầu tư ngoài việc có thể cắt giảm và tối ưu chi phí, nguồn lực, thời gian, cũng như những rủi ro trong quá trình cung cấp thông tin đến khách hàng, có thể kể đến động lực quan trọng khác là việc tìm kiếm hướng đi mới của các công ty chứng khoán trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0 đang tác động tới hầu hết các ngành và lĩnh vực, cũng như mong muốn tạo ra lợi thế cạnh tranh khác biệt cho mình trong bối cảnh cạnh tranh hiện nay.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán Tân Việt (TVSI), có nhiều cơ hội mở ra cho các chủ thể biết tận dụng lợi thế của cuộc cách mạng 4.0, đó là tìm kiếm các cơ hội đầu tư nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Tận dụng sức mạnh của việc xử lý dữ liệu lớn (Big Data) với ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ giúp các chủ thể đưa ra được các quyết định nhanh chóng, có độ chính xác và an toàn cao.

Việc tự động hóa với sự trợ giúp của các robot sẽ giải quyết các công việc đòi hỏi nhiều công sức và thời gian…, song cũng đặt ra nhiều thách thức cho các công ty chứng khoán.

Bởi vậy, báo cáo TVSI cho rằng, các chủ thể tham gia thị trường phải thay đổi để nắm bắt và tận dụng ưu thế trong lĩnh vực công nghệ khi ứng dụng AI, Big Data, IoT…, thay đổi về tư duy để tiếp nhận những xu hướng mới, chuẩn bị về tri thức, trình độ về nhân lực để ứng dụng và phát huy các thế mạnh của công nghệ.

“Thách thức tiếp theo là an toàn thông tin. Trong môi trường kết nối Internet, vấn đề an ninh an toàn thông tin phải được đặt lên hàng đầu. Thách thức về nguồn lực tài chính cũng như nhân lực để thực hiện hiện đại hóa, số hóa các hoạt động, hay thách thức trong chuyển đổi, một số công việc sẽ biến mất và được thay thế bằng những công việc khác”, báo cáo TVSI nêu rõ.

Các công ty chứng khoán ngoại cũng không nằm ngoài cuộc đua phát triển công nghệ, khi được sự hậu thuẫn của công ty mẹ là những tập đoàn đã có nhiều kinh nghiệm trong phát triển công nghệ ở những thị trường tiên tiến hơn như Hàn Quốc, Ðài Loan...

Ông Nguyễn Ðức Hoàn, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho biết, KBSV đã triển khai thành công các bộ lệnh TWAP và VWAP, nền tảng gốc củarobot giao dịch chứng khoán (giao dịch Algo) và nhận được phản hồi tích cực từ khách hàng.

Theo đó, KBSV sẽ tiếp tục đầu tư mạnh vào công nghệ này để có thể ra mắt robot giao dịch trong tương lai gần.

“Bên cạnh đó, KBSV đã phát triển thành công và sớm cho ra mắt vào đầu năm mới 2020 các phiên bản giao dịch hoàn toàn mới KB - able (giao dịch trên nền tảng web) và M - able (giao dịch trên ứng dụng di động) với nhiều điểm sáng vượt trội về tính năng đặt lệnh nhanh chóng, thao tác dễ dàng, không giới hạn, khả năng tích hợp biểu đô phân tích kỹ thuật và trading view một cách bao quát, rõ ràng, tính năng thiết lập các cảnh báo tức thời, chính xác và hiệu quả đến người dùng, đồng thời các tin tức về thị trường, doanh nghiệp được cập nhật liên tục ngay trên trang giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định chuẩn xác”, ông Hoàn thông tin thêm.

Ông Vũ Bằng, Thành viên Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng, nguyên Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ, khi thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp cận nhiều hơn với các chuẩn mực quốc tế, sẽ mang lại những cơ hội phát triển mới và một xu hướng không thể đảo ngược trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ là số hóa trong cung cấp các dịch vụ chứng khoán.

“Khối ngân hàng đã có những bước tiến mạnh trong việc phát triển ứng dụng công nghệ trong giao dịch, nên khối chứng khoán cũng cần sớm đẩy mạnh hơn số hóa trong thời gian tới”, ông Bằng nói.

Fintech thay đổi hệ thống tài chính theo hướng tích cực

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang thúc đẩy các công ty chứng khoán đầu tư chiều sâu cho công nghệ giao dịch, mà mô hình robot thay nhân viên môi giới là một lựa chọn.

Một số công ty chứng khoán đang ứng dụng robot để cung cấp thông tin, giúp nhà đầu tư ra quyết định đầu tư.

Có thể nói, “robot giao dịch chứng khoán” là một trong những công nghệ mang tính đột phá. Nó giúp các nhà đầu tư trung và dài hạn trong việc mua khối lượng lớn mà không làm ảnh hưởng tới giá cổ phiếu, bên cạnh đó còn giúp các nhà đầu tư ngắn hạn hoặc các nhà tạo lập thị trường, nhà đầu cơ… thực hiện các giao dịch tự động, tạo ra tính thanh khoản trên thị trường.

Những giao dịch bằng robot đang chiếm tỷ lệ cao và ngày càng lấn át con người nhờ tốc độ đặt lệnh và phân tích thị trường theo dữ liệu chính xác trong thời điểm yêu cầu.

Ông Nguyễn Ðức Hoàn chia sẻ, giao dịch chứng khoán qua robot là một xu hướng mới và bắt đầu phát triển ở Việt Nam trong những năm gần đây.

Thay vì giao dịch qua môi giới, robot giao dịch chứng khoán sẽ giảm thiểu tối đa rủi ro khi con người tham gia vào quá trình giao dịch như đặt lệnh chậm, đặt lệnh không chính xác hay những quyết định mang tính cảm tính tức thời của chuyên viên môi giới.

Bằng việc xử lý thông qua các thuật toán được lập trình, robot chứng khoán sẽ giúp các nhà đầu tư tối ưu hóa chiến lược giao dịch của mình, đẩy tự động lệnh giao dịch chuẩn xác, thông minh và kịp thời nhất.

Ðồng thời đây cũng là công cụ phù hợp với các đối tượng nhà đầu tư khác nhau, thậm chí cả với nhà tạo lập thị trường, nhà đầu cơ chứng khoán...

“Mặc dù tại Việt Nam chưa có nhiều robot giao dịch chứng khoán hoạt động thực sự hiệu quả, nguyên nhân có thể kể đến như thuật toán chưa thực sự tối ưu, chưa kết hợp hoàn hảo với những biến động của thị trường và nhiều yếu tố ngoại vi tác động… nhưng tôi tin rằng, trong tương lai không xa, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ 4.0, robot chứng khoán sẽ trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực và thông minh cho các nhà đầu tư trong cả phân tích và giao dịch, với nhiều thuật toán tinh vi và bao quát thị trường hơn”.

TS. Ðào Lê Minh (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) từng chia sẻ, trong lĩnh vực tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng, việc hợp tác với các công ty Fintech trong số hóa hoạt động đầu tư chứng khoán sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và chi phí giao dịch, cũng như tăng tính thanh khoản và tính minh bạch cho thị trường.

Fintech không chỉ khiến hệ thống tài chính thay đổi theo chiều hướng tích cực, mà còn trực tiếp giúp cơ quan quản lý giải quyết tốt hơn các rủi ro (truyền thông, minh bạch thông tin…), bảo vệ các bên tham gia thị trường và tính toàn vẹn của hệ thống.