Fed sắp khởi động chu kỳ nới lỏng mới

Với tình hình lạm phát suy giảm và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể có một loạt đợt cắt giảm lãi suất trong thời gian tới.

Trong cuộc họp ngày 17 - 18/9 tới, nhiều khả năng thị trường sẽ chứng kiến đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Fed kể từ đại dịch Covid-19 hồi tháng 3/2020, sau khi có 11 đợt tăng lãi suất từ 0 - 0,25%/năm lên 5,25 - 5,55%/năm vào tháng 7/2023 và duy trì mức cao này cho đến nay.

Chủ tịch Fed Jerome Powell đã đưa ra tín hiệu về việc sắp cắt giảm lãi suất tại hội nghị thường niên của các quan chức Fed ngày 23/8/2024 khi đánh giá, rủi ro lạm phát tăng cao đã giảm bớt, trong khi rủi ro giảm việc làm đã tăng lên và phát biểu “đã đến lúc chính sách cần được điều chỉnh”.

Thực tế cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ đã giảm từ mức 9,1% vào tháng 6/2022 xuống còn 2,9% vào tháng 7/2024. Trong cùng khoảng thời gian, chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - giảm từ 7,1% xuống 2,5%, gần với mục tiêu 2% của cơ quan này.

Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp dù vẫn thấp theo tiêu chuẩn đã tăng lên 4,3% vào tháng 7/2024, cao hơn gần 1% so với đầu năm 2023 và là mức cao nhất kể từ tháng 10/2021. Số lượng việc làm phi nông nghiệp - một chỉ số quan trọng về xu hướng việc làm - chỉ tăng 114.000 trong tháng 7, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng thị trường là 175.000.

Theo dữ liệu mới nhất được Cục Thống kê Lao động, Bộ Lao động Mỹ công bố, số lượng việc làm mới được tạo ra trong tháng 8/2024 thấp hơn so với dự báo. Tại khu vực phi nông nghiệp có 142.000 công việc mới và số liệu việc làm mới của tháng 7 được điều chỉnh giảm còn 89.000. Trong một cuộc khảo sát của hãng tin Reuters, các nhà kinh tế dự báo, 160.000 công việc mới sẽ được tạo ra trong tháng 8 và con số sau điều chỉnh của tháng 7 là 114.000 công việc mới. Như vậy, số liệu thực tế của cả 2 tháng vừa qua đều không đạt kỳ vọng. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp tháng 8 giảm 0,1% so với tháng 7 như dự báo, xuống 4,2%.

Giới phân tích cho rằng, trọng tâm của Fed đã dịch chuyển từ kiểm soát lạm phát sang xử lý mối lo ngại đang ngày càng gia tăng về tình trạng suy yếu của thị trường việc làm. Báo cáo việc làm mới nhất với những tín hiệu xung đột khiến cho việc lựa chọn mức cắt giảm lãi suất của Fed trở nên khó khăn.

Trong một bài phát biểu mới đây, Thống đốc Fed Christopher Waller và Chủ tịch Fed New York John Williams bày tỏ quan điểm ủng hộ cắt giảm lãi suất trong những tháng cuối năm nay.

Ông Christopher Waller cho biết, bối cảnh kinh tế hiện tại “đòi hỏi hành động” từ Fed để tránh gây tổn hại không đáng có cho thị trường lao động, mà theo ông đang tiếp tục yếu đi nhưng không quá xấu. Thống đốc Fed nhấn mạnh, nền kinh tế đang hoạt động một cách vững chắc với triển vọng tăng trưởng tốt, đồng thời kỳ vọng việc cắt giảm lãi suất sẽ được thực hiện cẩn thận và có thể sẽ phải thực hiện nhiều đợt hạ lãi suất liên tiếp nếu thị trường lao động chưa phục hồi.

Ông John Williams ủng hộ việc cắt giảm lãi suất khi lập luận, kinh tế Mỹ hiện ở trạng thái cân bằng và lạm phát đang trên đà giảm xuống mức 2%.

Ngân hàng Goldman Sachs nhận định, Fed có thể bắt đầu với mức giảm lãi suất 0,25% tại cuộc họp sắp tới, trước khi cân nhắc những đợt cắt giảm sâu hơn dựa trên dữ liệu thị trường.

Theo các nhà phân tích, kỳ vọng của thị trường về việc Fed sẽ cắt giảm 0,5% lãi suất trong tháng 9 này là thái quá.

“Thị trường đang quá lo lắng về suy thoái kinh tế, mặc dù thời điểm hiện tại vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy điều đó đang xảy ra”, ông Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của Apollo Global Management nói và cho rằng, không cần thiết phải hạ 0,5% lãi suất khi tỷ lệ thất nghiệp đang giảm.

Đồng quan điểm, ông Eugenio Aleman, nhà kinh tế trưởng tại Raymond James nói: “Rõ ràng là thị trường việc làm đang chậm lại và Fed phải bắt đầu hành động. Song mọi thứ vẫn chưa tồi tệ đến mức Fed phải cắt giảm 0,5% lãi suất, bởi nó sẽ gửi một tín hiệu không chính xác đến thị trường về viễn cảnh nền kinh tế Mỹ đang sụp đổ”.

Trong cuộc khảo sát được thực hiện từ ngày 6 - 10/9, có 92 chuyên gia dự báo Fed sẽ giảm 0,25% lãi suất vào cuộc họp ngày 17 - 18/9, chỉ có 9 người dự báo giảm 0,5%.

Một số nhà kinh tế cho rằng, việc cắt giảm lãi suất sẽ không nhằm mục đích ứng phó với nền kinh tế đang giảm tốc, mà là nới lỏng chính sách khi lạm phát giảm xuống mức mục tiêu.