Fed giảm lãi suất tác động thế nào lên tiền Đồng?

Sau quyết định cắt giảm 0,5 điểm % lãi suất của Fed, áp lực lên tỷ giá USD/VND được dự báo hạ nhiệt trong những tháng cuối năm.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên sau 4, đánh dấu sự kết thúc của chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ kéo dài nhằm chống lại lạm phát. Mức giảm 0,5 điểm % lần này được cho là mức cắt giảm mạnh tay từ ngân hàng trung ương Mỹ.

Theo đó, Fed đã hạ lãi suất chuẩn của quỹ liên bang về mức 4,75-5%/năm. Điều này đã giúp giảm áp lực lên một loạt cặp tỷ giá trên thế giới, trong đó có USD/VND.

Giảm áp lực tỷ giá

Năm nay, đã có thời điểm, Đồng Việt Nam tăng tới gần 5% so với USD, lên mức 25.450 đồng/USD. Nhưng đến nay, tỷ giá giao dịch tại các ngân hàng thương mại đã giảm xuống quanh vùng 24.740-24.860 đồng/USD.

Ông Trần Duy Khánh, chuyên gia phân tích, giảng viên Học viện New World Education, đánh giá việc Fed giảm lãi suất mở ra cơ hội cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ và duy trì mặt bằng lãi suất thấp.

“Điều này giúp giảm chi phí vay vốn, kích thích tiêu dùng và đầu tư, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mở rộng sản xuất. Đặc biệt trong bối cảnh cầu nội địa còn yếu và tăng trưởng chủ yếu dựa vào xuất khẩu, tăng trưởng kinh tế phụ thuộc nhiều vào dòng vốn đầu tư nước ngoài thay vì đến từ nội lực của nền sản xuất trong nước”, ông Khánh nhận định.

Theo vị chuyên gia, khi Fed giảm lãi suất, chênh lệch lãi suất giữa Việt Nam và Mỹ sẽ thu hẹp, giúp tỷ giá USD/VND "dễ thở" hơn.

Về dài hạn, vị chuyên gia cho rằng diễn biến tỷ giá còn phụ thuộc vào việc NHNN sẽ phản ứng như thế nào sau động thái giảm lãi suất của Fed.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Việt Hưng, chuyên gia phân tích tại New World Education cũng cho rằng tỷ giá USD/VND sẽ được giảm áp lực sau quyết định của Fed.

"Theo nhận định lạc quan, tỷ giá sẽ tiếp tục được bình ổn từ nay đến cuối năm cùng với dư địa ổn định tốt hơn trước nhờ Dự trữ ngoại hối khá dồi dào và lượng kiều hối thường tăng lên vào cuối năm", ông Hưng chia sẻ.

Việc Fed lên lộ trình hạ lãi suất từ nay tới năm 2025, theo TS Cấn Văn Lực và nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, điều này sẽ khiến đồng USD xuống giá so với hầu hết đồng tiền khác (trong đó có tiền Đồng), làm giảm sức ép lên tỷ giá USD/VND.

Thực tế là thị trường đã chiết khấu một phần lớn khi tỷ giá hạ nhiệt từ mức tăng 4,9% hồi cuối tháng 5 xuống còn 1,6% đến trung tuần tháng 9. Dự báo tỷ giá USD/VND sẽ chỉ tăng khoảng 1,3-1,7% cho cả năm nay.

Việc tỷ giá ổn định hơn góp phần giảm chi phí nhập khẩu trong khi tác động không nhiều đổi với xuất khẩu của Việt Nam do cấu trúc nền kinh tế.

Nghiên cứu năm 2022 của nhóm chuyên gia này về mối quan hệ giữa tỷ giá và cán cân thương mại quốc tế của Việt Nam giai đoạn 2006-2021 cũng cho thấy mối quan hệ này là khá lỏng lẻo khi tỷ giá biến động tác động không nhiều đến xuất nhập khẩu của Việt Nam.

Nguyên nhân là xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu thuộc về khối doanh nghiệp FDI, chiếm trên 70% tổng kim ngạch giai đoạn 2011-2022. Để xuất khẩu, khối doanh nghiệp này phải nhập khẩu tương ứng, chiếm khoảng 55% tỷ trọng nhập khẩu cùng giai đoạn. Vì thế, dù tỷ giá thay đổi thì khối doanh nghiệp này cũng có lợi thế về nguồn vốn USD từ công ty mẹ.

Lý do thứ 2 là doanh nghiệp và các tổ chức tài chính ngày càng quan tâm, có nhiều công cụ hơn để kiểm soát rủi ro tỷ giá bao gồm cả các công cụ phái sinh.

Thêm dư địa giảm lãi suất

Khảo sát cho thấy tiền Đồng đã tăng giá mạnh nhờ sự suy yếu của đồng USD. Sau khi giảm xuống ngưỡng quan trọng 25.000 đồng/USD vào ngày 19/8, tỷ giá USD/VND tiếp tục giảm mạnh, xuống dưới mốc 24.600 đồng/USD vào ngày 11/9.

Như vậy, toàn bộ mức tăng của tỷ giá kể từ đầu tháng 4 - khi bắt đầu ghi nhận áp lực - đã bị xóa bỏ.

Đà tăng giá mạnh gần đây của tiền Đồng chủ yếu được thúc đẩy bởi sự suy yếu đáng kể của chỉ số USD Index (DXY) do lạm phát Mỹ vẫn trên đà giảm, số liệu việc làm tháng 8 thấp hơn kỳ vọng và gần nhất là việc cắt giảm lãi suất mạnh tay của Fed.

Trong báo cáo mới nhất của Công ty Chứng khoán VNDirect, các chuyên gia cũng cho rằng tỷ giá USD/VND hạ nhiệt đáng kể sẽ giúp NHNN có thêm dư địa điều chỉnh linh hoạt chính sách tiền tệ nhằm hạ lãi suất liên ngân hàng và tăng thanh khoản trong hệ thống.

Công ty chứng khoán này cũng tiếp tục duy trì triển vọng tích cực đối với tiền Đồng trong những tháng còn lại của năm nhờ được hỗ trợ bởi việc Fed giảm lãi suất thúc đẩy sự suy yếu của đồng USD.

Cùng với đó là thặng dư thương mại của Việt Nam tiếp tục mở rộng (đạt 18,6 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm), dòng vốn FDI khả quan (8 tháng đầu năm tăng 8% so với cùng kỳ) và dòng kiều hối dự báo tích cực trong quý IV.

Tính từ đầu năm, tiền Đồng hiện chỉ mất giá khoảng 1,3% so với USD. Các đồng tiền khác là nhân dân tệ Trung Quốc (+0,4%), rupiah Indonesia (-0,1%), ringgit Malaysia (+6,4%) và baht Thái (+2,9%)...