FED đương đầu với áp lực thuế Mỹ, NHNN vận dụng chiến lược thận trọng
Đòn thuế đối ứng từ Mỹ không chỉ là cú hích vào cán cân thương mại, mà còn là phép thử với bản lĩnh điều hành của NHNN. Trong thế gọng kìm giữa áp lực tỷ giá và yêu cầu hỗ trợ doanh nghiệp, mọi bước đi lúc này đều phải được tính toán đến từng thập phân.
Quyết định áp thuế đối ứng lên tới 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, được Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố ngày 2/4/2025, đã tạo ra một cú sốc lớn, làm xáo trộn dòng chảy thương mại toàn cầu và đặt ra những thách thức nghiêm trọng cho nền kinh tế Việt Nam.
GS.TS Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội khóa XV, nhận định rằng động thái này không chỉ gây áp lực lên tỷ giá mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và lạm phát toàn cầu. Việc hàng hóa Việt Nam mất lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ có thể dẫn đến suy giảm xuất khẩu và làm chậm dòng vốn FDI, ảnh hưởng đến nguồn thu ngoại tệ và dự trữ ngoại hối quốc gia.
Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đối mặt với bài toán khó: hoặc phá giá mạnh đồng Việt Nam để hỗ trợ xuất khẩu, đối mặt với nguy cơ bị Mỹ cáo buộc thao túng tiền tệ; hoặc giữ ổn định tỷ giá bằng cách sử dụng dự trữ ngoại hối và thắt chặt chính sách tiền tệ, điều này có thể làm tăng chi phí vốn cho doanh nghiệp trong nước.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, từ Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, chỉ ra rằng mặc dù đồng USD đang suy yếu so với các đồng tiền mạnh khác, đồng Việt Nam vẫn giảm giá so với USD, dẫn đến tình trạng giảm giá kép so với các ngoại tệ như EUR, GBP, JPY. Điều này phản ánh áp lực lớn lên tỷ giá và nhu cầu ngoại tệ trong nước.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, trong bối cảnh bất ổn thương mại toàn cầu gia tăng, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam chắc chắn sẽ chịu ảnh hưởng do nền kinh tế có độ mở cao. Áp lực tỷ giá USD/VND theo đó có thể gia tăng trong thời gian tới, do thiếu hụt nguồn cung ngoại tệ khi xuất khẩu và dòng vốn FDI dự kiến suy giảm.
Báo cáo chiến lược tiền tệ và lãi suất của Ngân hàng UOB (Singapore) nhận định rằng các đồng tiền châu Á sẽ bước vào giai đoạn suy yếu tiếp theo. Việc Mỹ áp thuế đối ứng cao sẽ khiến hàng hóa Việt Nam mất đi lợi thế cạnh tranh về giá tại thị trường Mỹ, vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất. UOB dự báo áp lực tỷ giá có thể lên cao vào quý III/2025 và sau đó hạ nhiệt trong quý IV/2025.
Trong bối cảnh này, dư địa chính sách tiền tệ của Việt Nam trở nên hạn chế. Việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ để hỗ trợ doanh nghiệp có thể làm giảm sức hấp dẫn của đồng Việt Nam, dẫn đến dòng vốn ngoại rút khỏi thị trường. Ngược lại, tăng lãi suất để giữ chân dòng vốn có thể làm tăng chi phí vốn cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế.
GS.TS Hoàng Văn Cường cho rằng NHNN cần linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ, sử dụng các công cụ như điều chỉnh tỷ giá từng bước, kết hợp với lãi suất và can thiệp ngoại hối hợp lý để vừa giữ được ổn định, vừa không làm doanh nghiệp kiệt quệ. Khả năng cao NHNN sẽ điều chỉnh tỷ giá từ từ, kiểm soát mức mất giá khoảng 3-4%/năm để cân bằng cung cầu và tránh biến động sốc.
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Bấm vào đây để liên hệ 24HMoney ngay

Bàn tán về thị trường