Fed đã thành công trong việc kiểm soát lạm phát?

Báo cáo mới đây về dữ liệu giá tiêu dùng (CPI) và giá sản xuất (PPI) tháng 9 được đánh giá là tín hiệu cho thấy lạm phát đang giảm gần xuống mức mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Trên thực tế, các nhà kinh tế tại Goldman Sachs còn cho rằng Fed có thể đã đạt được mục tiêu này. Ngân hàng đầu tư Phố Wall dự báo, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) cho tháng 9 - được công bố vào cuối tháng này - sẽ đạt 2,04%.

Nếu ước tính của Goldman Sachs là chính xác, con số đó có thể được làm tròn xuống 2% và đúng với mục tiêu của Fed. Fed thường sử dụng chỉ số PCE làm thước đo lạm phát, mặc dù họ có xem xét nhiều yếu tố đầu vào khác để đưa ra các quyết định lãi suất.

“Xu hướng chung trong 12 - 18 tháng qua rõ ràng là lạm phát đã giảm đáng kể và thị trường lao động hạ nhiệt đến mức cho thể coi là toàn dụng lao động (trạng thái của nền kinh tế mà tất cả mọi người thuộc lực lượng lao động đều có việc làm). Chúng tôi muốn cả hai yếu tố này được duy trì ở mức hiện tại”, chủ tịch Fed chi nhánh Chicago Austan Goolsbee nói trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào thứ Năm sau khi dữ liệu giá tiêu dùng mới nhất được công bố.

Trong khi việc giữ lạm phát ở mức thấp không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, nhưng các dữ liệu mới cho thấy dù giá cả không giảm mạnh nhưng tốc độ tăng đang chậm lại. Cụ thể, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần trong tháng 9 tăng 2,4%, mức tăng hàng năm nhỏ nhất kể từ tháng 2/2021. Chỉ số giá sản xuất (PPI) tăng 1,8% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn mức tăng 1,9% của tháng 8.

Dự báo của Goldman Sachs về việc chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) đang hướng đến mức 2% cũng phù hợp với theo dõi của Fed chi nhánh Cleveland. Trong đó, công cụ theo dõi lạm phát của Fed Cleveland ước tính số liệu PCE cho tháng 9 là 2,06%, có thể được làm tròn thành 2% hoặc 2,1%. Nhưng tính theo tốc độ hàng năm, lạm phát toàn bộ quý 3 chỉ đang đứng ở mức 1,4% - thấp hơn nhiều so với cả mục tiêu 2%.

Tuy nhiên, vẫn có một số lưu ý cho thấy các nhà hoạch định chính sách Mỹ còn nhiều việc cần phải làm. Theo Goldman Sachs, PCE lõi - không bao gồm các mặt hàng thực phẩm và nhiên liệu dễ biến động - được dự báo tăng 2,6%. Đây là thước đo mà Fed cho rằng phản ánh tốt hơn đối với xu hướng dài hạn.

Các quan chức cho rằng lạm phát nhà ở là yếu tố chính khiến chỉ số lõi tăng và họ tin rằng khi xu hướng giảm giá thuê nhà xuất hiện trong dữ liệu thì lạm phát sẽ hạ bớt.

Khi đề cập đến tình trạng thuê nhà trong bài phát biểu hôm 30/9, chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết ông kỳ vọng lạm phát nhà ở sẽ tiếp tục hạ nhiệt trong khi các điều kiện kinh tế rộng lớn hơn sẽ đặt nền tảng cho việc giảm lạm phát thêm nữa.

Việc cắt giảm 0,5 điểm phần trăm trong tháng 9 xuống phạm vi lãi suất 4,75% - 5% là chưa từng có đối với một nền kinh tế đang mở rộng. Đối với cuộc họp tháng 11, Fed được kỳ vọng sẽ quay lại nhịp độ cắt giảm 0,25 điểm phần trăm có phần thận trọng hơn. Thậm chí, chủ tịch Fed chi nhánh Atlanta Raphael Bostic từng nói rằng ông sẵn sàng bỏ qua việc cắt giảm tại cuộc họp tháng 11.

“Việc nới lỏng chính sách tiền tệ một cách quá nhanh, quá mạnh cũng có thể làm gia tăng đột biến nhu cầu tiêu dùng ngay lúc nó đang ổn định ở mức bền vững. Điều này sẽ gây áp lực lên các doanh nghiệp trong việc phải đáp ứng nhu cầu, từ đó làm cho chi phí tăng trở lại khi doanh nghiệp cạnh tranh nhau để có được nguồn lực cần thiết”, Kurt Rankin, nhà kinh tế trưởng của PNC nhận xét trong một phân tích sau khi dữ liệu PPI được công bố.