Fed có thể phải đưa ra quyết định gây khó chịu trong cuộc chiến chống lạm phát

Hôm 10/1, Jerome Powell, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nhấn mạnh rằng giới chính trị gia không nên gây áp lực lên ngân hàng trung ương trong cuộc chiến chống lạm phát dai dẳng.

Trong bài phát biểu cùng ngân hàng trung ương Thụy Điển hôm 10/1, Powell lưu ý rằng nhiệm vụ ổn định giá cả đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách phải đưa ra những quyết định khó khăn và không được ưa chuộng về mặt chính trị.

Ông phát biểu: “Ổn định giá cả là nền tảng của một nền kinh tế lành mạnh và nó đem lại cho công chúng những lợi ích lớn theo thời gian. Nhưng trong ngắn hạn, quá trình phục hồi sự ổn định giá cả khi lạm phát lên cao có thể cần đến những biện pháp gây khó chịu, như khi chúng tôi tăng lãi suất để giảm tốc nền kinh tế. Khi quyết định của chúng tôi không bị tác động trực tiếp bởi các yếu tố chính trị, Fed có thể thực hiện các biện pháp cần thiết mà không cần phải cân nhắc đến các yếu tố chính trị ngắn hạn”.

Nhận xét của ông Powell được đưa ra tại một diễn đàn về sự độc lập của các ngân hàng trung ương.

Bài phát biểu không chứa đựng bất kỳ manh mối trực tiếp nào về định hướng chính sách của Fed trong năm mới. Nhưng trước đây, các quan chức Fed đã ra hiệu rằng nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục nâng lãi suất.

Trong cả hai nhiệm kỳ của ông Powell, Fed đều hứng chịu sự chỉ trích từ giới chính trị gia.

Cựu Tổng thống Donald Trump chê trách Fed hết lời khi cơ quan này tăng lãi suất khi ông ngồi trong Nhà Trắng. Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren của Đảng Dân chủ chỉ trích các đợt tăng lãi suất hiện tại của Fed.

Tổng thống Joe Biden tránh bình luận về các động thái của Fed nhưng lưu ý rằng nhiệm vụ chính của ngân hàng trung ương là kiểm soát lạm phát.

Powell đã nhiều lần khẳng định các yếu tố chính trị không ảnh hưởng đến hành động của ông.

Trong phần khác của bài phát biểu, ông Powell đề cập đến lời kêu gọi từ một số nhà lập pháp rằng Fed nên sử dụng quyền hạn của mình để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Ông lưu ý rằng Fed nên “gắn bó với nhiệm vụ chính của mình và không đi chệch hướng để theo đuổi các lợi ích xã hội không không liên kết chặt chẽ với các mục tiêu và thẩm quyền theo pháp lý”.

Fed đã yêu cầu các ngân hàng thương mại lớn kiểm tra sức mạnh tài chính của họ trong trường hợp các thiên tai như bão táp và lũ lụt xảy ra. Nhưng ông Powell lưu ý rằng Fed sẽ không đi xa hơn thế.

Ông nói rõ: “Nếu không có quy định rõ ràng từ Quốc hội, thì việc chúng tôi sử dụng chính sách tiền tệ hay các công cụ giám sát để thúc đẩy nền kinh tế xanh hay cố gắng đạt những mục tiêu khí hậu khác sẽ là hành động không thích hợp. Fed không phải và sẽ không bao giờ trở thành ‘cơ quan hoạch định chính sách về khí hậu’”.

Trong năm nay, Fed sẽ khởi động một chương trình thí điểm, trong đó 6 ngân hàng lớn nhất nước Mỹ se tham gia “phân tích kịch bản” nhằm kiểm tra sự ổn định của các tổ chức tài chính này trong trường hợp các sự kiện khí hậu lớn xảy ra.

Thử thách trên sẽ diễn ra độc lập với bài kiểm tra sức chịu đựng (stress test) hàng năm mà Fed sử dụng để xét xem liệu các ngân hàng có vượt qua những hoàn cảnh bất lợi giả định của nền kinh tế hay không. Những ngân hàng tham gia chương trình thí điểm của Fed bao gồm Bank of America, Citigroup, Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Morgan Stanley và Wells Fargo.