Facebook muốn dùng ý nghĩ con người điều khiển máy tính

Facebook vừa thâu tóm CTRL-labs, công ty khởi nghiệp đang phát triển công nghệ cho phép con người dùng ý nghĩ để điều khiến máy tính giữa lúc “ông lớn” công nghệ này đặt cược vào tương lai của một giao diện tương tác giữa não bộ con người và máy tính.

Mạng xã hội lớn nhất thế giới thông báo quyết định thâu tóm CTRL-labs, có trụ sở ở New York nhưng không tiết lộ giá trị của thương vụ.

CTRL-labs đang phát triển khoa học não bộ và công nghệ học máy để tạo ra giao diện tương tác thần kinh (neuron interface), cho phép con người có thể kiểm soát và điều khiển máy tính bằng ý nghĩ.
Các nguồn tin nắm rõ thông tin về thương vụ này cho biết Facebook đã chi khoảng 500 triệu đô la Mỹ đến 1 tỉ đô la Mỹ để mua lại CTRL-labs.

Sau khi hoàn tất thâu tóm, CTRL-Labs sẽ được sáp nhập vào Facebook Reality Labs, một công ty con của Facebook, đang phát triển kính thông minh thực tế ảo tăng cường.

Trong thông báo về vụ thâu tóm, Phó Chủ tịch phụ trách mảng công nghệ thực tế ảo và thực tế ảo tăng cường (AR/VR) của Facebook, Andrew Bosworth cho biết công nghệ mà CTRL-labs đang phát triển sẽ tạo ra giao diện tương tác của VR và AR trong tương lai và có thể thay đổi cách mà con người kết nối thông qua công nghệ.

Ông tiết lộ công nghệ của CTRL-labs sẽ sử dụng một dây đeo ở cổ tay để điều khiển các thiết bị của họ. Dây đeo này sử dụng các các cảm biến để theo dõi các chuyển động ở tay và đóng vài trò như đầu vào dữ liệu.
Bosworth cho biết: “Bạn có các nơ-ron ở tủy sống truyền các tín hiệu từ não bộ đến các cơ ở bàn tay của bạn để ra lệnh chúng chuyển động theo những cách cụ thể chẳng hạn như nhấn chuột hay nhấn nút trên các thiết bị. Dây đeo cổ tay sẽ giải mã các tín hiệu này và chuyển chúng sang tín hiệu số hóa mà thiết bị của bạn có thể hiểu được, giúp bạn kiểm soát cuộc sống số hóa của bạn”.

CTRL-labs được thành lập vào năm 2015 ở New York bởi hai tiến sĩ khoa học thần kinh Thomas Reardon và Patrick Kaifosh. Reardon từng làm việc chín năm ở Microsoft và nắm giữ chức giám đốc công nghệ ở Công ty phần mềm Openwave Systems.

Hồi tháng 2, CTRL-labs huy động được 28 triệu đô la từ Công ty đầu tư vốn mạo hiểm GV của Alphabet và Quỹ đầu tư Alexa của Amazon với mức định giá 248 triệu đô la. Cho đến nay, CTRL-labs đã huy động được 67 triệu đô la cho nỗ lực phát triển công nghệ giao diện tương tác thần kinh.

Facebook nghiên cứu công nghệ kết nối máy tính với não bộ từ năm 2016 ở một đơn vị bí mật có tên gọi Building 8, chuyên phát triển các sản phẩm phần cứng tiêu dùng. Cuối năm ngoái, Facebook giải thể Building 8 và chuyển nhân sự của đơn vị này sang công ty Facebook Reality Labs.

Trước đó, CTRL-labs được cho là đã mua các bản quyền sáng chế của công nghệ dây đeo tay Myo của công ty khởi nghiệp North. Dây đeo tay Myo sử dụng điện cơ đồ (EMG) để chuyển hoạt động của cơ thành dữ liệu máy tính.

Theo Facebook, công nghệ đọc và kết nối suy nghĩ với các hệ thống máy tính là sự mở rộng tự nhiên của công nghệ ngày nay vốn vẫn đang dựa vào thao tác gõ tay để nhập dữ liệu vào máy tính.

Công nghệ này dự kiến sẽ thay thế các thiết bị điều khiển vật lý trong tương tác giữa con người và máy tính và và đặc biệt hữu ích đối với các ứng dụng trong chăm sóc y tế.

“Chúng tôi tôi muốn phát triển công nghệ này. Đó là lý do chúng tôi đồng ý thâu tóm CTRL-labs. Công ty khởi nghiệp này sẽ gia nhập đội ngũ của chúng tôi ở Facebook Reality Labs, nơi chúng tôi hy vọng xây dựng kiểu công nghệ này ở quy mô rộng lớn và đưa nó vào các sản phẩm tiêu dùng nhanh hơn”, Andrew Bosworth nói.

Cách đây chưa lâu, Facebook đăng một công trình nghiên cứu về sáng tạo đọc ý nghĩ con người trên tạp chí Nature Communications, trong đó, chỉ ra cách mà một thiết bị đeo ở đầu (headset), do Facebook phát triển, có thể ngay lập tức “giải nghĩa” sóng não để chuyển suy nghĩ của con người thành văn bản trên máy tính.

Công nghệ giao diện tương tác thần kinh mà Facebook nắm giữ thông qua vụ thâu tóm CTRL-labs được kỳ vọng sẽ bổ sung sức mạnh cho các thiết bị sử dụng trí tuệ nhân tạo và thực tế ảo tăng cường. Năm 2014, Facebook đã thâu tóm công ty khởi nghiệp Oculus VR, nhà sản xuất thiết bị đeo thực tế ảo tăng cường Oculus Rift với giá 2 tỉ đô la.

Phát biểu tại hội nghị nhà phát triển có tên gọi Oculus Connect 6 ở San Jose, bang California hôm 25-9, Michael Abrash, nhà khoa học trưởng của Facebook Reality Labs không ngần ngại dự báo rằng trong dài hạn, công nghệ thực tế ảo tăng cường có tiềm năng đóng vai trò như máy tính cá nhân.

Ngoài ra, đọc ý nghĩ con người thông qua các thiết bị đeo có thể tạo ra một thế giới quảng cáo mới trong tương lai. Dữ liệu sóng não sẽ thay thế dữ liệu cookie (những file tạm được tự động tạo ra trong máy tính, mỗi khi người dùng truy cập một trang web nào đó) để trở thành chuẩn mực mới trong quảng cáo trực tuyến. Cũng giống cách mà dữ liệu cookie hỗ trợ các quảng cáo mục tiêu (targeted advertising) có hiệu quả hơn, các tín hiệu thần kinh có thể được sử dụng để giúp Facebook kiếm được khoản doanh thu lớn từ các chiến dịch quảng cáo trên các nền tảng của “ông lớn” công nghệ này.