EU tính nới lỏng trừng phạt Nga để bảo vệ thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen

EU đang xem xét đề xuất cho Ngân hàng Nông nghiệp Nga thành lập một công ty con để tái kết nối với mạng lưới tài chính toàn cầu như một động thái thỏa hiệp với Moskva, theo hãng tin Reuters ngày 3/7.

Amfitriti, một tàu chở hàng theo thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen, chờ đi qua eo biển Bosphorus ngoài khơi bờ biển Yenikapi ở Istanbul. Ảnh: Reuters

Với việc ngân hàng trên đang bị phương Tây trừng phạt, động thái này nhằm bảo vệ thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen, cho phép Ukraine xuất khẩu lương thực ra thị trường toàn cầu.

Ủy ban châu Âu hiện không đưa ra bình luận trong khi Điện Kremlin, khi trả lời câu hỏi về thông tin trên, cho biết Moskva không có gì để thông báo về việc thực hiện thỏa thuận.

Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã làm trung gian cho Sáng kiến ​​Ngũ cốc Biển Đen trong 120 ngày đầu tiên vào tháng 7 năm ngoái để giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu trở nên tồi tệ hơn do cuộc xung đột ở Ukraine, một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới.

Sáng kiến trên đã được gia hạn ba lần kể từ đó nhưng sẽ hết hạn vào cuối tháng này. Hơn 32 triệu tấn ngô và lúa mì chủ yếu đã được Ukraine xuất khẩu theo thỏa thuận này.

Nga đã nhắc lại vào ngày 3/7 rằng họ rất bi quan về triển vọng gia hạn thỏa thuận vì không có tiến triển nào trong việc thực hiện các thỏa thuận đi kèm liên quan đến hàng xuất khẩu của Nga.

Có rất ít phản ứng ngay lập tức trên thị trường ngũ cốc toàn cầu trong ngày khi giá lúa mì hầu như không thay đổi. “Thị trường có niềm tin chung rằng thỏa thuận vận chuyển lương thực của Ukraine sẽ không được gia hạn trừ khi Nga nhận được những nhượng bộ đáng kể”, một thương nhân ngũ cốc châu Âu cho biết.

"Nới lỏng các biện pháp trừng phạt ngân hàng trên sẽ là một phương pháp nhanh chóng mang lại cho Nga một điều gì đó", thương nhân này nói, đồng thời cho biết thêm vẫn còn nhiều nghi ngờ về việc liệu thỏa thuận có được gia hạn hay không.

Tuần trước, Nga cho biết họ không thấy có lý do gì để gia hạn thỏa thuận ngũ cốc vì phương Tây đã hành động "kỳ quặc" đối với thỏa thuận này, mặc dù họ đảm bảo với các nước nghèo rằng xuất khẩu ngũ cốc của Nga sẽ được thực hiện.

Kế hoạch của Moskva, được đề xuất thông qua các cuộc đàm phán do Liên hợp quốc làm trung gian, sẽ cho phép chi nhánh ngân hàng trên xử lý các khoản thanh toán liên quan đến xuất khẩu ngũ cốc. Chi nhánh mới sẽ được phép sử dụng Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu SWIFT, vốn đã bị “đóng cửa” đối với các ngân hàng lớn nhất của Nga sau cuộc xung đột với Ukraine.

Phản ứng về thông tin trên, quan chức Bộ Ngoại giao Ukraine Olha Trofimtseva cho biết EU muốn "bằng cách nào đó tạo điều kiện thuận lợi cho thỏa thuận ngũ cốc".

Là hai trong số các nhà sản xuất nông nghiệp hàng đầu thế giới, Nga và Ukraine là những nước chính trên thị trường ngũ cốc, từ lúa mì và lúa mạch đến hạt cải dầu và dầu hướng dương. Nga cũng chiếm ưu thế trên thị trường phân bón.

Ngoài việc khôi phục quyền truy cập SWIFT, Nga cũng đang tìm cách nối lại nguồn cung cấp máy móc nông nghiệp và các bộ phận cũng như dỡ bỏ các hạn chế đối với bảo hiểm và tái bảo hiểm.