EU sắp họp khẩn về năng lượng

Czech triệu tập một cuộc họp bất thường các bộ trưởng năng lượng EU vào ngày 9/9 để tìm giải pháp ứng phó đà tăng giá năng lượng.

Cuộc họp khẩn sẽ diễn ra tại Brussels, Bỉ, nhằm thảo luận các biện pháp cụ thể để giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại. Thị trường năng lượng "đã ngừng vận động và chúng ta phải khắc phục", Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Czech Jozef Sikela nói với báo giới tại Prague ngày 29/8.

Cộng hòa Czech đang giữ vai trò chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU).

Theo ông Sikela, châu Âu đã phạm một sai lầm lớn là "ngây thơ", tin rằng "Nga có thể là một đối tác đáng tin cậy và an ninh năng lượng châu Âu có thể dựa vào nguồn cung khí đốt giá rẻ từ Nga". Ông thừa nhận ngoài cuộc xung đột Nga - Ukraine, nhiều yếu tố khác như "tình trạng xuống cấp tại nhiều nhà máy điện hạt nhân ở Pháp" cũng góp phần đẩy giá năng lượng tại châu Âu tăng vọt.

Thủ tướng Czech Petr Fiala ngày 29/8 đã trao đổi với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen về các phương án khả thi nhằm giúp người dân, doanh nghiệp châu Âu vượt qua khủng hoảng và có thể nhận được sự ủng hộ từ các nước thành viên. Ông Sikela cho biết Czech đang đề xuất áp giá trần với khí đốt sử dụng để sản xuất điện.

Bà von der Leyen cùng ngày mô tả cuộc khủng hoảng năng lượng đang bủa vây châu Âu đã cho thấy những hạn chế của thị trường điện khu vực, đòi hỏi "sự can thiệp khẩn cấp" để hạ nhiệt giá.

Chính phủ một số thành viên EU như Đức, Áo, Bỉ gần đây kêu gọi cải cách cơ chế định giá trên thị trường năng lượng châu Âu, tách biệt thị trường khí đốt và điện.

Theo hệ thống hiện tại, tất cả các đơn vị sản xuất điện, từ nhiên liệu hóa thạch, gió hay năng lượng mặt trời, đều đấu thầu tham gia thị trường, đưa ra mức giá theo chi phí sản xuất của họ. Giá sẽ đi từ các nguồn rẻ nhất lên đắt nhất, thường là sản xuất điện bằng khí đốt.

Do hầu hết các nước EU vẫn phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch để đáp ứng nhu cầu năng lượng, giá điện cuối thường được thiết lập theo giá khí đốt. Nếu giá khí đốt tăng, giá điện tăng theo. Hệ thống này không phản ánh được chi phí thấp của năng lượng tái tạo hay hạt nhân.

Tây Ban Nha, Hy Lạp, Italy, Pháp và Bồ Đào Nha ủng hộ tách giá khí đốt khỏi các nguồn năng lượng khác rẻ hơn.