EU lên kế hoạch tiết kiệm khí đốt

Bộ trưởng các nước EU dự kiến thông qua kế hoạch cùng cắt giảm tiêu thụ khí đốt trong mùa đông, nhằm giảm tác động từ nguồn cung của Nga.

Theo dự thảo kế hoạch mà các bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU) dự kiến thông qua trong cuộc họp tại Brussels hôm nay, các nước thành viên sẽ đồng lòng giảm 15% lượng tiêu thụ khí đốt tới cuối tháng 3 năm sau, nhằm sẵn sàng cho kịch bản nguồn cung từ Nga bị cắt.

EU có thể áp dụng ngoại lệ cho một số thành viên như Ireland, Cyprus hay Malta và những nước không kết nối với mạng cung cấp khí đốt của châu lục.

Cuộc họp của các bộ trưởng EU diễn ra trong bối cảnh một số quốc gia thành viên đã từ chối đề xuất trước đó của Ủy ban châu Âu về việc trao quyền cho Brussels cắt giảm tiêu thụ khí đốt trong trường hợp khẩn cấp.

Biện pháp mang tính ràng buộc này được cho là nhằm bảo vệ Đức, đầu tàu kinh tế châu Âu và cũng là quốc gia phụ thuộc lớn vào khí đốt Nga để phục vụ ngành công nghiệp sản xuất. Trong trường hợp nguồn cung khí đốt từ Nga bị cắt, Đức có thể cần các nước láng giềng giúp đỡ.

Tuy nhiên, đề xuất này đã vấp phải sự phản đối của Ba Lan, Tây Ban Nha, Italy, Hy Lạp, Bồ Đào Nha.

Các nhà ngoại giao EU sau đó đã xem xét và sửa đổi đề xuất với kỳ vọng đạt được thỏa thuận chung trong phiên họp hôm nay. Đề xuất mới quy định Hội đồng Liên minh châu Âu, đại diện cho 27 chính phủ thành viên, chứ không phải Ủy ban châu Âu, mới là cơ quan có quyền quyết định về cách thức thực thi các mục tiêu mang tính ràng buộc.

Mục tiêu cắt giảm 15% lượng tiêu thụ khí đốt sẽ được điều chỉnh phù hợp với tình hình mỗi nước nhờ hàng loạt điều khoản miễn trừ, tính toán mức dự trữ năng lượng cũng như quốc gia đó có đường ống dẫn khí hay không.

Động thái được EU tiến hành sau khi tập đoàn Gazprom của Nga thông báo ngừng hoạt động thêm một tuabin tại trạm nén khi Portovaya thuộc hệ thống Nord Stream 1 sau khi đánh giá tình trạng kỹ thuật của thiết bị.

Quyết định của Gazprom sẽ giảm lượng khí đốt hàng ngày tới châu Âu qua Nord Stream 1 xuống còn 33 triệu m3 mỗi ngày, tương đương 20% công suất. Chính phủ Đức sau đó tuyên bố không có biện minh kỹ thuật nào cho thông báo của Gazprom.

Nord Stream 1, đường ống dẫn khí đốt lớn của Nga cho châu Âu, mỗi năm vận chuyển khoảng 55 tỷ mét khối khí đốt cho EU, nơi đã nhập khoảng 140 tỷ mét khối từ Nga trong năm 2021.

Nhiều nước châu Âu lo ngại Nga có thể kéo dài thời gian giảm nguồn cung khí đốt để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây, làm xáo trộn kế hoạch tích trữ cho mùa đông và đẩy cuộc khủng hoảng khí đốt tại khu vực leo thang. Trong khi đó, Nga nói rằng họ là nhà cung cấp đáng tin cậy, khẳng định các lệnh trừng phạt phương Tây là yếu tố gây ra vấn đề với nguồn cung đến châu Âu.