MỚI

Trợ lý đầu tư M.AI

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

ESOP: Con Dao Hai Lưỡi Và Cái Giá Của Sự Im Lặng

Khi mùa Đại hội đồng cổ đông gần đi đến hồi kết, và trong những tờ trình của hàng loạt doanh nghiệp sẽ có một mục: ESOP (Employee Stock Ownership Plan) - quyền sở hữu cổ phần dành cho nhân viên( mà đa phần ở các Doanh nghiệp Việt Nam là cấp quản lý từ thấp đến cao).

Chính sách ESOP - vốn được sinh ra với mong muốn tốt đẹp: gắn kết lợi ích của nhân viên với sự phát triển dài hạn của công ty, là một cách để biến nhân viên thành cổ đông, biến người làm thuê thành người đồng hành cùng doanh nghiệp.

Nhưng tất nhiên, sẽ có những góc khuất đằng sau mà tuần này mình sẽ đề cập:

"Cái giá của sự im lặng"

Trong thực tế, ESOP ngoài ý nghĩa tích cực như trên còn có thể trở thành con dao hai lưỡi — nhất là khi nó rơi vào một môi trường quản lý thiếu lành mạnh. Khi người quản lý cấp trung nắm trong tay quyền sở hữu cổ phần, họ bắt đầu nhìn mọi thứ không chỉ dưới góc độ công bằng hay hiệu quả, mà còn dưới góc độ bảo vệ giá trị cá nhân. Họ biết rằng bất kỳ sự thay đổi nào, bất kỳ tiếng nói phản biện nào — dù là đúng — cũng có thể khiến cổ phần của mình mất giá, bị mất quyền lực, hoặc bị "đưa ra ngoài".

Và thế là, thay vì đấu tranh, thay vì lên tiếng vì sự công bằng, họ chọn cách im lặng.

Cái im lặng đó không chỉ là sự thỏa hiệp cá nhân mà nó âm thầm bóp nghẹt môi trường làm việc, khiến tổ chức rơi vào trạng thái độc tài mềm: chỉ một người nói, không ai phản biện, không ai dám góp ý, mọi mâu thuẫn bị chôn vùi. Ban đầu, những điều bất hợp lý có thể còn nhỏ. Nhưng qua thời gian, khi không còn những phản biện lành mạnh, công ty mất đi khả năng tự điều chỉnh, như một cơ thể không còn cảm giác đau.

Khi những người giỏi nhất rời đi vì không thể nói ra tiếng nói của mình.

Khi những người trung thành nhất rời đi vì thấy bất công và bất lực.

Khi chỉ còn những tiếng vỗ tay theo thói quen...

Đó chính là cái giá mà một tổ chức phải trả. Và ESOP, từ một công cụ gắn kết, đã âm thầm trở thành xiềng xích.

Ở đâu thiếu cạnh tranh hoặc có biểu hiện độc quyền thì thường trì trệ và kém phát triển. Vì thế, hiện nay rất nhiều doanh nghiệp ESOP nhưng để ESOP mà công ty phát triển là một câu hỏi khó cho chính người lãnh đạo.

- Hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân-

Hồng Nhung FPTS