Epic Games kiện Apple: ai là người chiến thắng?

Theo một số chuyên gia, Epic Games khó có thể thắng lớn nhưng Apple có thể buộc phải thay đổi một số nguyên tắc trên cửa hàng ứng dụng của mình.

Theo Tencent Technology, phiên tòa kéo dài ba tuần giữa với nhà phát triển trò chơi Epic Games và Apple đã kết thúc và giờ cả hai đang chờ thẩm phán xét xử đưa ra phán quyết về vụ việc. Kết quả của vụ kiện sẽ góp phần định hình lại toàn cảnh ngành phân phối ứng dụng di động toàn cầu.

Theo một số nhà phân tích, Apple và Epic Games có thể sẽ không thể đạt được những gì họ muốn từ vụ kiện này, và thậm chí còn thua cuộc.

Thẩm phán phiên tòa đặt câu hỏi về lập luận của Apple và Epic Games

Thẩm phán của Tòa án Quận Hoa Kỳ, Yvonne Gonzalez Rogers, tuyên bố rằng bà nghi ngờ liệu Apple có cho phép bất kỳ "cạnh tranh thực sự nào" trên App Store hay không, đó là vấn đề cốt lõi của vụ án này. Đồng thời, bà cũng đặt câu hỏi về động cơ Epic Games kiện Apple liệu đó có phải là nhằm phá hoại mô hình kinh doanh của cửa hàng ứng dụng. Điều này có thể giúp giá trị của nhà phát triển trò chơi Fortnite tăng từ hàng tỉ lên hàng trăm tỉ USD.

Những vấn đề chưa được giải quyết này đã khiến Thẩm phán Rogers phải mất nhiều thời gian để quyết định cấu trúc quyền lực của thị trường phân phối ứng dụng di động trị giá 142 tỉ USD và việc Epic Games cùng các nhà phát triển ứng dụng khác có thể hưởng lợi từ doanh thu khổng lồ hiện đang chảy vào Apple.

Những gì diễn ra cho thấy cả Epic Games và Apple đều đang phải đối mặt với rủi ro cao. Thẩm phán đang cân nhắc nhiều lựa chọn khác nhau, từ việc giữ cho cửa hàng ứng dụng hoạt động không bị xáo trộn đến buộc nó thay đổi hoàn toàn chính sách để cho phép cạnh tranh bên ngoài nhiều hơn.

Trò chơi ăn khách Fornite đã mang lại cho Epic Games doanh thu hơn 5 tỉ USD vào năm ngoái trong khi App Store mang lại doanh thu hơn 20 tỉ USD cho Apple mỗi năm, với tỷ suất lợi nhuận trên 75%.

Trong phiên tòa, Epic Games tuyên bố rằng họ hy vọng rằng thẩm phán sẽ ra lệnh cho Apple nới lỏng chính sách, cho phép các nhà phát triển phân phối ứng dụng bên ngoài App Store và cho phép thanh toán bên ngoài hệ thống độc quyền của Apple.

Hiện tại, Apple yêu cầu các ứng dụng trên iPhone và iPad phải được gửi đến cửa hàng ứng dụng để xét duyệt trước khi chúng có thể được phân phối. Điều này khác với hệ sinh thái cởi mở hơn mà người tiêu dùng nhận trải nghiệm trên Android.

Apple bác bỏ cáo buộc độc quyền và cho biết giải pháp do Epic Games đề xuất sẽ không hiệu quả vì nó sẽ làm giảm tính bảo mật của iPhone và khiến quá trình thu tiền thanh toán trở nên rối rắm hơn.

Nguyên đơn cho rằng Apple đang độc quyền kiểm soát cách cài đặt ứng dụng trên iPhone thông qua App Store. Ngoài ra, việc "đánh thuế 30%" khiến nhiều nhà phát triển tăng giá ứng dụng, dẫn đến người dùng phải trả nhiều tiền hơn.

Apple lập luận rằng iPhone đang phải cạnh tranh khốc liệt với các đối thủ Android và doanh thu của hãng luôn bị đe dọa bởi kho ứng dụng của Google, Microsoft. Các đối thủ cạnh tranh của họ bao gồm các công ty công nghệ như Huawei, OPPO và Vivo, cũng như các hãng máy chơi game như Nintendo Switch, Xbox Series X và PlayStation 5. Công ty không chiếm bất kỳ hình thức độc quyền nào.

Nhà phân tích tranh tụng cấp cao Jennifer Rie của Bloomberg Intelligence cho biết không có gì ngạc nhiên khi thẩm phán nghi ngờ lập luận của cả hai bên.

Bà Jennifer giải thích: "Vụ án này đủ khó và mới lạ, và thẩm phán đang ở trong một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Thẩm phán phải đưa ra phán quyết dựa trên các tiền lệ chống độc quyền. Nếu phán quyết có lợi cho Epic Games, hệ sinh thái khép kín của Apple có thể bị phá vỡ. Nếu phán quyết có lợi cho Apple, nhiều chính trị gia và những người ủng hộ chống độc quyền sẽ phản pháo lại."

Sau khi hai công ty đệ trình kết thúc vào thứ Hai, Thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers tuyên bố rằng bà sẽ đưa ra phán quyết trong thời gian sớm nhất có thể, nhưng không đưa ra ngày cụ thể. Ngoài tác động trực tiếp đến hai công ty, phán quyết của Thẩm phán Yvonne cũng có thể thúc đẩy Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và các cơ quan quản lý toàn cầu khác hành động để điều tra mức độ quyền lực của Apple với tư cách là "người gác cổng" của nền kinh tế kỹ thuật số.

- Không thay đổi hiện trạng: Thẩm phán có thể bác bỏ mọi cáo buộc của Epic Games đối với Apple và giúp nhà sản xuất iPhone đạt được chiến thắng trọn vẹn. Điều này cho phép Apple tiếp tục yêu cầu các nhà phát triển xuất bản ứng dụng của họ thông qua cửa hàng ứng dụng và cấm các hệ thống mua hàng trong ứng dụng của bên thứ ba.

- Sửa đổi chính sách cửa hàng ứng dụng: Thẩm phán có thể yêu cầu Apple sửa đổi chính sách App Store để cho phép các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba xuất hiện trên iOS. Thẩm phán cũng có thể quy định rằng Apple phải cung cấp hỗ trợ liên tục cho các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba để không làm gián đoạn các bản cập nhật phần mềm trong tương lai. Thẩm phán sẽ quyết định việc miễn trừ các quy tắc của App Store chỉ áp dụng cho Epic Games hay tất cả các nhà phát triển.

- Thay đổi hoàn toàn kho ứng dụng: Thẩm phán có thể phán quyết rằng Apple App Store có hành vi độc quyền và chấp nhận yêu cầu của Epic Games. Trong trường hợp này, thẩm phán có thể ra phán quyết rằng Apple phải thực hiện một loạt thay đổi, bao gồm cung cấp hỗ trợ cho các cửa hàng tải xuống ứng dụng của bên thứ ba và cho phép giao dịch trong ứng dụng thông qua các hệ thống thanh toán thay thế.

- Thỏa hiệp: Thẩm phán có thể đưa ra phán quyết tinh tế hơn, chủ yếu là để giữ quyền kiểm soát của Apple đối với cửa hàng ứng dụng và hệ thống mua hàng thuộc hệ sinh thái của nhà Táo. Nhưng Apple có thể phải cho phép các nhà phát triển thêm liên kết (có thể thêm nút trong ứng dụng) để hướng dẫn người dùng mua hàng rẻ hơn trong hệ thống thanh toán trực tuyến của ứng dụng.

Thẩm phán Yvonne bày tỏ nghi ngờ về một số tuyên bố của Apple, chẳng hạn như sự kiểm soát chặt chẽ của Apple đối với hoạt động tiếp thị và đánh giá ứng dụng, điều này đã vượt qua các cáo buộc chống độc quyền của Epic Games.

Thẩm phán Yvonne ám chỉ rằng bà đang tìm kiếm một thỏa hiệp, đó là người dùng iPhone có thể trực tiếp mua hàng hóa với giá thấp hơn từ các nhà phát triển. David Kesselman, một luật sư tranh tụng chống độc quyền từ Los Angeles, nói rằng phán quyết của thẩm phán "có thể không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của Epic Games, nhưng nó có thể giảm bớt quyền lực từ Apple và cho phép Epic giành được một phần chiến thắng."

Nhưng cho dù thẩm phán Yvonne đưa ra quyết định nào, bên thua vẫn có thể tiếp tục kháng cáo.

Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Khi nào Fortnite sẽ trở lại?

Thẩm phán Yvonne cũng cho biết bà đang xem xét liệu có đủ tiền lệ pháp lý và bằng chứng để chứng minh Apple đang ở vị thế độc quyền và có hành vi chống cạnh tranh hay không. Bà thẩm phán có thể viện dẫn Luật Cạnh tranh Không lành mạnh của California thay vì Đạo luật Chống độc quyền Sherman.

Phiên tòa Epic Games kiện Apple có thể đã kết thúc, nhưng chắc chắn đây sẽ không phải là vụ kiện chống độc quyền quy mô lớn cuối cùng trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Ngày 7/5, Sony vướng vào một vụ kiện tập thể chống độc quyền ở California với cáo buộc tính phí quá nhiều trên các trò chơi kỹ thuật số thông qua PS Store. Có thể mất vài năm để vụ án vượt qua phiên tòa xét xử và cuối cùng là phán quyết của bồi thẩm đoàn. Sony từ chối bình luận.

Luật sư Joseph Saveri của bên nguyên đơn cho biết: "Chúng tôi tin rằng đây là một vụ án liên quan đến các hoạt động chống cạnh tranh nghiêm trọng và thiệt hại kinh tế. Chúng tôi tự tin sẽ thắng trong vụ kiện này và mong muốn được trình bày quan điểm của mình trước bồi thẩm đoàn."

Một số chuyên gia pháp lý cho rằng, Epic Games khó có thể thắng lớn nhưng Apple có thể buộc phải thay đổi một số nguyên tắc trên cửa hàng ứng dụng của mình.

Ví dụ: quy tắc cửa hàng ứng dụng của Apple buộc các nhà phát triển sử dụng hệ thống xử lý thanh toán của chính hãng này mỗi khi mua bán sản phẩm. Một khả năng là thẩm phán có thể phán quyết Apple cần phải thay đổi quy tắc này.

Ngay cả khi Apple thắng kiện, hãng vẫn sẽ phải đối mặt với sự xem xét của chính phủ liên bang và các vụ kiện tập thể của các nhà phát triển.

Florian Eender, phó giáo sư kinh tế tại Trường Quản lý Yale, cho biết: "Theo luật chống độc quyền hiện hành ở Hoa Kỳ, đặc biệt là xem xét thái độ bảo thủ của tòa án trong các vụ chống độc quyền trong 40 năm qua, quyết định của tòa án trong vụ kiện này có thể thay đổi cuộc chơi. Có lẽ đây sẽ là sự khởi đầu của một cuộc chiến khác trong lĩnh vực công nghệ chống độc quyền."

Đồng thời, Fortnite vẫn sẽ không xuất hiện trong Apple App Store, điều này đã mang lại tổn thất lớn cho cả Epic Games và Apple.

Apple App Store đã nhận được hơn 100 triệu USD doanh thu từ Fortnite vào năm ngoái, trong khi hãng chỉ chi khoảng 1 triệu USD cho việc tiếp thị cho trò chơi.

Apple đã tuyên bố rằng nếu Epic Games tuân thủ các quy định của mình, họ sẽ cho phép Fortnite quay trở lại App Store, nhưng Epic đã từ chối. Những người dùng Apple đã tải xuống và cài đặt Fortnite vẫn có thể chơi nhưng họ bị giới hạn ở phiên bản của trò chơi vào ngày 13/8 /2020.

Như Tim Cook đã nói trong phiên tòa thứ Sáu tuần trước: "Người dùng bị kẹt giữa hai công ty."

Theo Tencent Technology