Elon Musk: Từ "vua" công nghệ đến "Kiến trúc sư" Chính phủ?

Trong một động thái gây chấn động chính trường Mỹ, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã bổ nhiệm tỷ phú công nghệ Elon Musk và chính trị gia trẻ Vivek Ramaswamy đứng đầu "Bộ Hiệu quả Chính phủ" (DOGE) - một cơ quan mới được thành lập nhằm cải tổ bộ máy hành chính. Quyết định này không chỉ đánh dấu bước đi đầu tiên trong cam kết "làm khô đầm lầy Washington" của Trump, mà còn hé lộ tham vọng của ông trong nhiệm kỳ thứ hai.

Từ "Iron Man" đến "Kiến trúc sư" chính phủ

Elon Musk, CEO của Tesla và SpaceX, đã đóng vai trò quan trọng trong chiến thắng của Trump. Theo số liệu từ Ủy ban Bầu cử Liên bang, Musk đã chi ít nhất 132 triệu USD, có thể lên tới 200 triệu USD cho chiến dịch tranh cử của Trump thông qua America PAC. Sự hậu thuẫn này đã được đền đáp xứng đáng khi giá cổ phiếu Tesla tăng vọt 25% sau chiến thắng của Trump, nâng giá trị tài sản ròng của Musk thêm 50 tỷ USD.

DOGE: Cơ quan đặc biệt với tham vọng lớn

DOGE được giao nhiệm vụ cắt giảm chi tiêu, loại bỏ quy định không cần thiết và tái cấu trúc các cơ quan liên bang. Mục tiêu đầy tham vọng của Musk là cắt giảm ít nhất 2 nghìn tỷ USD từ ngân sách liên bang 6,8 nghìn tỷ USD. Tuy nhiên, các chuyên gia như Larry Summers, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ, tỏ ra hoài nghi về con số này, cho rằng Musk sẽ "may mắn" nếu tìm được 200 tỷ USD để cắt giảm.

Thách thức và cơ hộ

Việc bổ nhiệm Musk và Ramaswamy đặt ra nhiều câu hỏi về xung đột lợi ích. Musk, với tư cách là CEO của nhiều công ty có hợp đồng béo bở với chính phủ, sẽ phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ. SpaceX, một trong những công ty của Musk, là nhà cung cấp dịch vụ phóng tên lửa chính cho NASA và Bộ Quốc phòng Mỹ. Các công ty của Musk đã được hứa hẹn sẽ nhận được 3 tỷ USD từ gần 100 hợp đồng với 17 cơ quan liên bang vào năm 2024.

Giáo sư Richard Briffault của Đại học Columbia cho rằng việc Musk trở thành cố vấn chính thức của Trump có thể là "con dao hai lưỡi". Một mặt, điều này giúp gia tăng tính minh bạch trong hoạt động của DOGE. Mặt khác, nó cũng tạo điều kiện cho Musk "thao túng" chính phủ từ bên trong.

Kết luận

DOGE là một ván cược lớn của Musk và Trump. Thành công của DOGE có thể giúp cải thiện hiệu quả hoạt động của chính phủ Mỹ và tiết kiệm hàng tỷ USD cho người đóng thuế. Tuy nhiên, thất bại của DOGE có thể khiến Musk mất uy tín và làm trầm trọng thêm sự chia rẽ trong xã hội Mỹ.

Liệu Musk có thể "thuần hóa" được "con quái vật" quan liêu của chính phủ Mỹ? Liệu DOGE có trở thành "cứu tinh" hay "ác mộng" của nước Mỹ? Chỉ có thời gian mới có thể trả lời những câu hỏi này.

Nguồn tham khảo:

Trump Picks Musk, Ramaswamy for Government Efficiency Effort - Bloomberg

Elon Musk’s Big Business and Conflicts of Interest With the U.S. Government - The New York Times

Elon Musk and Vivek Ramaswamy will lead new ‘Department of Government Efficiency’ in Trump administration _ CNN Politics

Trump Picks Elon Musk, Vivek Ramaswamy to Lead DOGE, the Department of Government Efficiency - WSJ