Dùng 'đòn bẩy' tài chính quá lớn, nhiều doanh nghiệp BĐS mất khả năng thanh toán

Hơn 300 doanh nghiệp bất động sản đang nợ 396.300 tỷ đồng trái phiếu, nhiều doanh nghiệp trong số này mất khả năng thanh toán, đẩy rủi ro nợ xấu tăng cao, theo một báo cáo của FiinGroup công bố mới đây.

Báo cáo cho biết, BĐS là ngành có tỷ lệ nợ xấu trái phiếu ở mức 20,17% cao thứ 2 sau ngành năng lượng (63,1%). Đặc biệt, trái phiếu doanh nghiệp BĐS hiện đang có quy mô lưu hành lên tới hơn 396.300 tỷ đồng, chiếm 33,8% tổng giá trị lưu hành.

Tính đến ngày 17-3, đã có 69 tổ chức phát hành có 1 hoặc nhiều hơn lô trái phiếu lưu hành đã không thể đáp ứng nghĩa vụ nợ với tổng giá trị 940.430 tỷ đồng, chiếm 8,15% giá trị trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành.

Trong số 69 doanh nghiệp phát hành này, có 43 doanh nghiệp BĐS (62,3%) với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm trả nợ ở mức 78.900 tỷ đồng, chiếm 83,6% với tổng giá trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp chậm trả nợ trái phiếu.

Về nguyên nhân, các chuyên gia phân tích FiinGroupcho rằng điểm chung của các tổ chức phát hành trái phiếu BĐS chậm trả nợ trái phiếu là đòn bẩy tài chính của các doanh nghiệp này tăng gấp 9,5 lần so với thời điểm cuối năm 2017. Điều này đã khiến nhiều doanh nghiệp BĐS điêu đứng vì mất khả năng trả nợ.

Cụ thể, tính từ năm 2017 đến năm 2021, tài sản hữu hình (thường là tài sản sinh lời) của các công ty BĐS chỉ tăng 32%. Trong khi đó khoản phải thu (thường đến từ hợp đồng cho vay các bên liên quan) và khoản đầu tư dài hạn (thường là khoản đầu tư vào các công ty con và liên kết) lại tăng gấp hơn 4 lần. Vì dòng tiền không được tập trung đầu tư vào tài sản sinh lời nên lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính không tăng trưởng tương xứng với nợ vay.

"Việc tiếp diễn tình trạng trên có thể đẩy thêm nhiều doanh nghiệp, tập trung nhiều ở lĩnh vực BĐS, chậm thanh toán nghĩa vụ nợ cho các trái chủ trong giai đoạn quý II và III" - báo cáo của FiinGroup nhận định.