Đừng bắt Bà Chúa Kho “tham nhũng”

Không ai ngờ, không ai có thể tưởng tượng được, một ngôi đền hương tàn khói lạnh mấy chục năm, như bất kỳ một đền miếu, chùa nào khác trên miền Bắc trong thời kỳ “bài trừ mê tín dị đoan”, đình chùa bị dỡ lấy đất xây dựng trại chăn nuôi, hoành phi câu đối, ngai thờ bị xẻ làm máng ăn cho lợn… thế mà khi “cánh cửa” của đất nước vừa mới hé ra một tý, cơ chế thị trường vừa được khôi phục, là người tứ xứ ùn ùn đổ về.

Ngày thường đã đông, ngày sóc (mùng 1 âm lịch hàng tháng) ngày vọng (15 âm lịch hàng tháng) càng đông hơn. Đặc biệt là từ tháng 1 âm lịch năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau thì ngày nào cũng “ngựa xe như nước, áo quần như nêm”. Dân sở tại bỏ công việc, đổ xô đến khu vực có đền làm dịch vụ.

Đó là đền thờ Cà Chúa Kho, nằm trên núi Kho, thuộc khu Cổ Mễ TP Bắc Ninh. Tương truyền bà là một cung phi triều Lý, được vua giao nhiệm vụ giữ kho lương đặt trên núi Kho này. Vốn là người tài năng, mẫn tiệp, nên không chỉ hoàn thành nhiệm vụ giữ kho mà bà còn tổ chức khẩn hoang, bổ sung một khối lượng lương thực lớn vào kho của triều đình. Trong cuộc chống quân xâm lược nhà Tống, bà đã anh dũng hy sinh khi bảo vệ kho lương. Giặc tan, bà được vua phong làm Phúc thần. Đền thờ bà được dân sở tại lập ngay trên nền kho lương cũ, nơi bà đã vong thân vị quốc.

Mộng giàu sang đã khiến không biết bao nhiêu kẻ trên thế tục này tối tăm mặt mũi. Các thứ “kho” của Nhà nước trên trần gian luôn luôn là đối tượng dòm nom của bọn nuôi mộng làm giàu bất chính. Và cũng chính vì dính tay dính chân đến các thứ “kho” đó mà hàng trăm kẻ đã rũ tù. Không moi được kho trần gian thì tìm cách moi “kho” âm phủ vậy (trần sao âm vậy mà lại). Đó chính là lý do mà người đời đổ xô đến chỗ Bà Chúa giữ kho một thời nhưng nay đã thành Bà Chúa giữ kho âm phủ mà lạy lục để “xin”, để “vay”.

Toát mồ hôi trước dòng người trùng trùng, điệp điệp, ùa vào đền và những dòng người nhộn nhịp ra vào các quán ngoài đền, tôi chật vật bước. Quán nào cũng giống quán nào, đều ngồn ngộn những hương, hoa, oản, quả… Nhiều nhất là hai thứ: Một là tiền mã, đủ các loại tiền cả tiền ta lẫn tiền tây; và thứ hai là sớ xin vay tiền của bà Chúa, cả sớ bằng quốc ngữ lẫn sớ chữ nho. Liếc qua một tờ sớ, tôi thấy nó giống như một tờ khai vay tiền ở các ngân hàng trần gian. Chỉ khác một chút là nếu tờ khai vay tiền ở ngân hàng có dòng chữ đầu là “Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, thì chữ đầu của tờ sớ là “Đầu năm xin lộc, cuối năm con tạ chúa Kho”. Còn thì giống hệt nhau: Cũng tên tuổi, địa chỉ người vay và những lời xin được vay. Hỏi một chủ quán: Sớ bán có chạy không? Đáp rằng, cũng nhì nhằng mỗi ngày vài ba trăm lá. Thế mà khu vực quanh đền có đến mấy chục hàng chuyên viết sớ.

- Có một anh tận trong Nam, năm ngoái ra đây xin vay bà 5 tỷ. Rồi vượt biên sang bên Campuchia đánh hàng về. Cuối năm lãi đúng 5 tỷ…

- Có một bà vỡ nợ, nhà cửa sạch không, còn lại đúng 2 chỉ vàng, bán tất đi sắm lễ đến đền xin vay bà 6 tỷ. Về trúng sổ số độc đắc được đúng chừng ấy, ghê không…

Đi đến chỗ nào trong khu vực đền, tôi cũng được nghe những câu chuyện đại loại như thế, chỉ có điều không có cách nào kiểm chứng được. Nhưng chuyện gì thì chuyện, cuối cùng cũng được kết bằng một câu sặc mùi “răn đe” rằng, đã xin, đã được Bà cho vay rồi mà định “xù”, không có lễ tạ thì “bà sẽ cho trắng mắt ra”, bao nhiêu tiền của kiếm được sẽ đội nón ra đi hết bằng những cách hết sức lạ lùng, còn người thì chẳng chết cũng què, hoặc là ốm lê ốm lết…

Vượt qua mấy vòng quán xá, tôi mới đến được cửa đền. Không gian bỗng mờ ảo bởi khói nhang. Tiếng đồn quả không sai, đến đây chỉ thấy “hương như là sao lạc/lớp sóng người lô xô”. Không có chỗ mà chen chân. Cả 11 bàn thờ đều chất ngất lễ, từ gà, xôi, giò, chả, oản, hải sản cho đến tiền mã. Nhìn những bàn lễ chất ngất ấy, thấy sự dung tục đã bao trùm toàn cõi linh thiêng. Người công giáo khi đến nhà thờ không ai mang theo bất cứ thứ gì ngoài tấm lòng thành và ngọn nến, với ý nghĩa là ngọn nến sẽ thắp sáng niềm tin, soi sáng chân lý và sự thật. Còn bên ta, người ta đến đền đến chùa, đến miếu phủ là để… “đút lót”. Thì những mâm lễ chất ngất kia, chẳng phải “của đút lót” thì là gì? Chưa biết cầu xin cái gì. Nhưng đã đến chốn ấy là phải có lễ. Và đút lót xong thì đến màn… mặc cả. Hãy cứ nghe lời khấn khứa của những người đang xì xụp trước bàn thờ Bà Chúa kia thì biết:

- Xin Bà cho con tiến tài tiến lộc… gia sự bình an… con xin lễ tạ…

- Xin cho con đắc tài, đắc lộc; phúc thọ khang ninh; tứ tiết lễ nghi phẩm quả hương hoa… Con xin lễ tạ.

- Chấp kỳ lễ bạc chứng minh cho con được hưởng, đắc tài đắc lộc, bách sự như lòng… Con xin lễ tạ.

Nghĩa là Ngài có “cho chân giò” thì con mới “thò chai rượu”, chứa đầy tai lời mặc cả lao xao ấy, tôi tự hỏi rằng giữa nơi thờ tự tôn nghiêm này với cái chợ đang ì xèo “cò kè bớt một thêm hai” ngoài kia, khác nhau ở chỗ nào?

Vừa cất chân định bước qua bậu cửa, vào nơi có ban thờ bà Chúa, tôi bị một người đàn bà nạ dòng chặn lại:

- Bác vào lễ à?

- Vâng, tôi định vào thắp nén nhang.

- Bác có kêu cầu đức Bà điều gì, thì để em khấn giúp cho.

Thì ra đây là một trong những người khấn thuê. Để tìm hiểu thêm một loại hình “dịch vụ” mới, tôi làm bộ tươi cười:

- May quá, nhờ cô giúp cho. Thế tôi phải trả bao nhiêu?

- Có năm chục ngàn thôi. Rồi đến khi đức bà nghe thấu lời bác, phù hộ cho bác được phát tài phát lộc, đến trả lễ bà mà gặp lại em, bác thưởng cho bao nhiêu là tùy tâm. Như năm ngoái em khấn giúp cho một ông Tây. Ông ấy được đức Bà phù hộ, kinh doanh lãi mấy chục triệu đô la. Gặp lại em, ông ấy thưởng hẳn 10 triệu đấy. Đến Tây cầu xin mà đức bà còn phù hộ nữa là…

Nhận năm chục ngàn đút nhanh vào túi, mụ chìa ra một tờ giấy:

- Bác biên tên họ, năm sinh, quê quán với những gì định xin đức bà vào đây.

- Không phải biên chác gì cả. Cô cứ khấn hộ rằng tôi là… thằng em, đến thăm sức khỏe bà chị.

Mụ nhẩy thách lên như con choi choi, tay dứ dứ xỉa vào mặt tôi:

- Cha tiên nhân bố nhà mày. Cha tiên nhân quân báng bổ. Tóc tai tổ quạ, mặt mũi tối om như người châu Phi thế kia, mà dám nhận là em bà chúa à? Đêm nay, về thì bà vật cho mày hộc máu đen máu đỏ, bà làm cho vợ mày theo giai, cho con gái mày làm đĩ, cho con giai mày làm cướp, cho cả nhà mày đi ăn mày.

Thế là mất toi năm chục ngàn bạc. Thoát nhanh khỏi mụ khấn thuê, tôi len vào nơi đức bà ngự. Thật là đủ cả “thập loại chúng sinh: Những bà buôn đường dài, đường ngắn; những ông chủ hiệu; những ông giám đốc các công ty tư doanh, quốc doanh; những quan chức cấp thấp có, cấp cao có. Và không thiếu những ông những bà mặc quân phục quân đội, công an với đủ loại lon tá, lon tướng… Mỗi người một vẻ, nhưng tất cả đều giống nhau ở ánh mắt. Những ánh mắt đục ngàu khát vọng, hướng về bài vị bà chúa, mong bà nghe thấy những lời “mặc cả” của mình, để sau buổi lễ này, tiền bạc sẽ không biết từ đâu ào ào tuôn chảy vào túi mình.

Tôi tự hỏi, đằng sau lễ vật hậu hỹ, đằng sau những bộ mặt thành kính hay cố ý làm ra vẻ thành kính kia là bao nhiêu mưu toan? Bao nhiêu tính toán mờ ám? Bao nhiêu “quả”? Bao nhiêu mánh mung? Và bao nhiêu kẻ tuy miệng khấn một đằng nhưng bụng dạ lại đang mong một nẻo “xin bà làm cho bọn thanh tra mờ mắt, bọn lãnh đạo mê tâm. Nhận xong “quả” hối lộ này, vẽ xong cái “dự án ma” mấy ngàn tỷ kia, lắp xong khối thiết bị rởm vào nhà máy kia xong, nhét xong mấy trăm ngàn hộp thuốc chữa bệnh giả vào miệng người bệnh xong… Con xin lễ tạ”?

Đêm hôm ấy, sau mấy chén rượu ngà ngà, tôi thiếp đi, chẳng biết bao lâu, rồi một mùi hương làm tôi mở mắt. Một mùi hương chưa hề có ở nhân gian. Và một người phụ nữ nghiêm trang, phúc hậu nhưng vô cùng xinh đẹp, thướt tha trong bộ xiêm y cung đình, lướt đến trước tôi, gót sen lãng đãng như gần như xa. Tôi vội đứng dậy đón:

- Chị là ai thế?

- Ban chiều, nén hương của em làm chị cảm động, nên chị về đây.

Trời ơi, Bà Chúa Kho. Ban chiều, có lẽ tôi là người duy nhất thắp hương viếng bà, một người phụ nữ tài năng, đức độ và liêm khiết, chứ không xin hay vay gì. Tôi kính cẩn chắp tay:

- Lạy chị, chị đã cho em được chiêm ngưỡng dung nhan, hẳn là chị có điều gì dạy bảo?

- Biết em từng là nhà báo, nên chị đến nhờ em: Hãy nói hộ với người đời rằng, cứ ăn ngay ở lành, cứ làm đúng pháp luật, thì tự khắc sẽ giàu có. Đừng mất tiền lễ lạt vô ích. Của kho là của nước, chị làm gì có quyền đem cho ai vay?

Một tiếng gà gáy làm tôi sực tỉnh.

Hương thơm còn phảng phất. Nhưng ngọc nữ đã về trời.