Dòng tiền từ kênh tiết kiệm chưa 'đổ' quá nhiều vào chứng khoán?

Theo số liệu từ Trung tâm lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), lượng tài khoản mở mới đang tăng trở lại sau giai đoạn trầm lắng nhiều tháng. Tính đến cuối tháng 7, tổng số tài khoản nhà đầu tư cá nhân trong nước đã vượt mức 7,4 triệu tài khoản.

Cùng với số tài khoản gia tăng mạnh, thanh khoản thị trường chứng khoán cải thiện tích cực, các phiên giao dịch tỷ đô dần xuất hiện trở lại. Nhiều ý kiến cho rằng điều này nhờ nhà đầu tư gia nhập trở lại kênh chứng khoán và lượng tiền không nhỏ được chuyển từ các kênh truyền thống như tiết kiệm chảy sang.

Tuy nhiên, thực tế ghi nhận lượng tiền gửi của dân cư vẫn đang liên tục tăng bất chấp lãi suất huy động giảm. Số liệu mới công bố từ Ngân hàng Nhà nước cho biết tính đến cuối tháng 5/2023, lượng tiền gửi của dân cư tại các tổ chức tín dụng đạt 6,35 triệu tỷ đồng, tương đương tăng hơn 677.000 tỷ đồng (8,21%) so với cuối năm 2022. Điều này phần nào cho thấy sự dịch chuyển dòng tiền từ kênh tiết kiệm sang chứng khoán chưa thực sự rõ nét.

Trong khi đó, lượng margin trên sàn chứng khoán còn có thể tiếp tục tăng cao hơn trong thời gian tới khi nhu cầu sử dụng của nhà đầu tư chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Bối cảnh lãi suất có xu hướng giảm góp phần giảm chi phí vốn, giúp các công ty chứng khoán có thêm dư địa để giảm lãi suất margin. Nhiều công ty chứng khoán đã đưa ra các gói ưu đãi lãi suất, chính sách hấp dẫn nhằm kích thích nhu cầu sử dụng đòn bẩy của nhà đầu tư.

Ngoài ra, sự thuận lợi hơn về công nghệ cộng thêm việc các công ty chứng khoán chủ động huy động vốn mở rộng dư địa cho vay cũng giúp đáp ứng dễ dàng hơn nhu cầu margin của thị trường.

Tính tới cuối quý 2/2023, tỷ lệ Margin/VCSH các CTCK đạt khoảng 70%, còn cách khá xa tỷ lệ cho vay tối đa 2 lần vốn chủ sở hữu, điều này đồng nghĩa room cho vay tại các CTCK hiện còn khá dồi dào, ước tính lên tới 270.000 tỷ đồng.

Nhìn chung, margin vẫn là một trong nhưng công cụ đắc lực giúp nhà đầu tư gia tăng nhanh tài khoản của mình nếu sử dụng hợp lý. Điều này còn có thể giúp thanh khoản dồi dào và tạo động lực cho đà đi lên về điểm số của thị trương chung.

Tuy nhiên, margin tăng quá cao cũng có thể mang tới rủi ro, bởi lẽ chỉ một nhịp điều chỉnh mạnh sẽ có thể dễ dàng kéo theo hiện tượng "call margin", từ đó gây áp lực ngược trở lại thị trường, dễ khiến thị trường giảm sâu hơn và gây tình trạng “cháy” tài khoản.